در یافت پیام از طریق اطلاعات غیر کلامی (۱۱)

براى تفاوت پاسخ‌هاى زنان و مردان در مورد اسلايد شمارهٔ ۱۲ مى‌بينيم که بيشتر زنان (۴/۷۴ درصد) با ديدن اين اسلايد (به جدول اسلايد مراجعه فرمائيد.) گويهٔ 'به حرف يا عمل ديگرى نيشخند مى‌زند' را انتخاب کرده‌اند در حالى که بيشتر مردان (۴۵ درصد) گويهٔ 'لذت ناشى از آنچه ديگران در آن لحظه دربارهٔ او فکر مى‌کنند' را انتخاب کرده‌اند.

جالب اينجا است که همين گروه زنان وقتى اسلايد شمارهٔ ۲۰ که همان تصوير است به علاوهٔ اطلاعات بيشترى از حوزهٔ شانه‌ها و سينهٔ تصوير را مى‌بينيد تغيير عقيده مى‌دهند به‌طورى که بيشترين گروه زنان و مردان گويهٔ 'لذت ناشى از آنچه ديگران در آن لحظه دربارهٔ او فکر مى‌کنند' را براى اسلايد ۲۰ انتخاب کردند (مردان ۵/۶۰ درصد و زنان ۸/۴۴ درصد). به اين ترتيب مى‌بينيم که افراد پيام‌هاى متنوعى از طريق بيان چهره‌اى دريافت مى‌کنند. همان‌طور که قبلاً گفته شد در هيچ يک از منابع غربى چيزى دربارهٔ دريافت پيام 'حالتى دعاگونه حاکى از درخواست و استمداد' نديده‌ام در حالى‌که در آزمايشى که گزارش آن را ديد ۵/۳۷ درصد از آزمايش‌شوندگان فقط با ديدن چهره و زاويهٔ سر و نوع نگاه و حالت بيان تصوير، اين پيام را دريافت کرده بودند و براساس کاى اسکوير به‌دست آمده نيز نمى‌توان اين دريافت را يک اتفاق تصادفى دانست.

اما بايد بيافزائيم که حتى در مورد پيام‌هائى چون ترس که از طريق ارتباط غيرکلامى قابل دريافت هستند و در تمامى منابع ارتباط غيرکلامى به آن اشاره شده است نيز نمى‌توان با قاطعيت اظهار داشت که پيام ترس را هميشه مى‌توان از اين طريق دريافت کرد.

به‌عنوان شاهد اين مدعا، گزارشى را از تيم‌ولز (Tim Wells)، يک آمريکائى که در تهران گروگان بود نقل مى‌کنم: 'هنوز چندى از ورودمان به بيمارستان نظامى ويسبادن نگذشته بود که عده‌اى از روانشناسان وزارت خارجه آمريکا به سراغم آمدند و در حالى‌که سعى داشتند به هر شکل ممکن برايم يک ناراحتى عصبى بتراشند، با مطرح کردن پرسش‌هاى گوناگون و سنجش عکس‌العمل‌هاى من در قبال آنها، سؤال‌هائى را نيز به‌صورت نوشته در اختيار من گذاشتند تا کتباً جواب بدهم. اما کارشان جز خستگى فراوان برايم نتيجهٔ ديگرى به بار نياورد.

در مورد افزودن تصاوير محيط، حضور فرد در تصوير يا ارائهٔ تصويرى بيش از فقط ناحيهٔ سر و صورت نيز مى‌توان علاوه بر اسلايدهاى دوگانهٔ شمارهٔ ۱۰ و ۱۸ نتايج اسلايدهاى شمارهٔ ۷ و ۱۷و ۱۲و ۲۰ را بررسى کرد و از اين طريق به جست‌وجوى پاسخ سؤال شمارهٔ ۲ اين تحقيق پرداخت.

مقايسهٔ نتايج اسلايد شمارهٔ ۷ و ۱۷ نشان مى‌دهد که ظاهراً فضا و محيط، اطلاعات بيشترى در زمينهٔ ارتباط غيرکلامى در اختيار گيرندهٔ پيام قرار مى‌دهد.

۶۱ درصد از آزمايش‌شوندگان، با ديدن صورت پيرمرد مربوط به اسلايد شمارهٔ ۷، پيام 'در حال يادآورى خاطره‌اى خوش از گذشته' را انتخاب کرده‌اند و اين نسبت براى اسلايد شمارهٔ ۱۷ که همان پيرمرد را به حالت نشسته در يک محيط طبيعى نشان داده به ۴/۶۸ درصد افزايش يافته است.

ماتريس به‌دست آمده از کامپيوتر براى اين دو اسلايد نشان مى‌دهد که ۲۰ نفر از کسانى که با ديدن اسلايد شمارهٔ هفت گويهٔ 'حالتى آسوده و فارغ‌البال و بدون تفکر' را انتخاب کرده بودند با ديدن اسلايد شمارهٔ ۱۷ نظر خود را عوض کرده و گويهٔ 'در حال يادآورى خاطره‌اى خوش از گذشته' را انتخاب کرده‌اند و بالعکس ۱۰ نفر از کسانى که از اسلايد شمارهٔ ۷ 'خاطره‌اى خوش از...' را علامت زده‌اند با ديدن اسلايد شمارهٔ ۱۷ 'حالتى آسوده و فارغ‌‌البال و بدون تفکر ' را برگزيده‌اند.