صرع جزئی

عبارت است از گرايش به وقفه کوتاه در فعاليت عادى الکتريکى مغز. حمله‌هاى صرع ممکن است از ناهشيارى لحظه‌اى بدون بيهوشى (صرع جزئي) تا اسپاسم ماهيچه‌اى و تشنج (صرع وخيم) فرق کند.

کسانى که مستعد حملات صرع هستند معمولاً يک کارت نارنجى رنگ يا يک پلاک که نشان‌دهندهٔ ابتلاء به اين بيمارى است به‌همراه دارند.

صرع جزئى

اين صرع از کودکى شروع مى‌شود و ممکن است تا بزرگسالى باقى بماند. به اين نوع صرع معمولاً توجهى نمى‌شود چون تنها چيزى که مشاهده مى‌شود اين است که اغلب مصدوم خيالپرداز به‌نظر مى‌رسد.

- عوارض و نشانه‌ها:

۱. مصدوم ممکن است خيالپرداز به‌نظر برسد و اغلب به نقطه‌اى بيهوده خيره مى‌شود.

۲. مصدوم ممکن است شروع به رفتار عجيب و غريب بنمايد؛ اين حالت ممکن است شامل جويدن و خوردن لب‌ها، پرت و پلا گفتن يا بى‌خودى با لباس وررفتن باشد.

۳. مصدوم ممکن است حافظه خود را از دست داده باشد.

- هدف:

مصدوم را آرام نگهداريد و تا زمانى‌که هشيارى او مختل شده است از او حمايت کنيد. مثلاً از رفتن او به خيابان شلوغ يا به ميان جمعيت جلوگيرى کنيد.

- درمان:

۱. هيچ کارى نکنيد به‌جز:

- نگذاريد مصدوم به خيابان پر رفت‌وآمد برود.

- مردم را از کنار او دور کنيد.

- با مصدوم آرام صحبت کنيد.

۲. آنقدر کنار مصدوم بمانيد تا مطمئن شويد که حال مصدوم خوب شده و مى‌تواند به خانه برود.

توجه:

بروز حملهٔ صرع بزرگ پس از صرع کوچک غيرعادى نيست.

۳. به مصدوم توصيه کنيد که به پزشک مراجعه کند.

صرع بزرگ

اکثراً حملات صرع بزرگ غيرمنتظره رخ مى‌دهند. اما گاهى اوقات فرد مبتلا 'نشانهٔ آغاز' حمله را احساس مى‌کند. و اين به او مى‌فهماند که حمله در شرف آغاز است. احساس نشانهٔ آغاز ممکن است در اشخاص مختلف فرق کند. براى مثال در شخصى ممکن است به‌صورت حس کردن يک حالت عجيب در بدن باشد يا آنکه فرد بو يا مزه خاصى را احساس نمايد. در خلال تجربهٔ اين احساس غيرعادى شخص ممکن است دگرگون شود ولى معمولاً اين حالت زياد طول نمى‌کشد.

- عوارض و نشانه‌ها:

در تمام موارد، صرع بزرگ داراى دو مرحله است که به دنبال هم مى‌آيند. سفت و سخت شدن عضلات (چوب‌شدن بدن) همراه با بيهوشي، و پس از آن لرزه.

۱. مصدوم ناگهان بيهوش مى‌شود و به زمين مى‌افتد؛ گاهى اوقات جيغ‌هاى عجيبى مى‌کشد.

۲. بدن مصدوم براى چند لحظه سفت و سخت مى‌شود و نفس وى بند مى‌آيد و دهان و لب‌ها کبود مى‌شوند (سيانوز) و خون به‌طور غيرعادى در اطراف صورت و گردن جمع مى‌شود (احتقان صورت و گردن).

۳. سپس ماهيچه‌ها شل شده و حرکات تشنجى آغاز مى‌شود. حرکات تشنجى عبارتند از انقباض و انبساط اندام‌هاى ماهيچه‌اى بدن به‌دنبال يکديگر؛ اين تشنج‌ها ممکن است خيلى قوى باشد.

در خلال اين مرحله تنفس ممکن است مشکل يا صدادار بشود که صدا از ميان فک‌هاى قفل شده بيرون مى‌آيد؛ کف در اطراف دهان ظاهر مى‌شود. اگر زبان يا لپ‌ها گاز گرفته شده باشند اين کف آغشته به خون است. بى‌اختيارى در دفع ادرار و گاهاً مدفوع.

۴. سرانجام ماهيچه‌ها شل مى‌شوند و مصدوم حالت آرامش نسبى پيدا مى‌کند. اگرچه ممکن است براى چند دقيقه يا بيشتر همچنان بيهوش بماند. پس از پايان حمله که معمولاً حداکثر ۵ دقيقه طول مى‌کشد تنفس به حالت عادى برمى‌گردد و مصدوم به هوش مى‌آيد اما همچنان احساس سرگيجه مى‌کند و ممکن است اعمال عجيبى از او سر بزند. اين حالت ممکن است از چند دقيقه تا يک ساعت طول بکشد و ممکن است بخواهد همانجا که هست بى‌حرکت بخوابد.

- هدف:

جلوگيرى از صدمه زدن مصدوم به خود به هنگام حمله و مراقبت کردن از او تا زمانى‌‌که به هوش بيابد.

- درمان:

۱. اگر ديديد مصدوم دارد به زمين مى‌افتد سعى کنيد او را بگيريد بخوابانيد.

۲. دور مصدوم را خالى کنيد. و از مردم بخواهيد که جمع نشوند اگر توانستيد با احتياط پوشش‌هاى تنگ به دور گردن را شل کنيد و يک چيز نرم زير سر وى بگذاريد.

نبايد مصدوم را حرکت يا تغيير مکان دهيد مگر آنکه مصدوم در خطر باشد.

نبايد مصدوم را به زور نگهداريد.

نبايد چيزى داخل دهان مصدوم بگذاريد يا سعى کنيد دهان او را باز کنيد.

۳. هنگامى که تشنج‌ها باز ايستاد مصدوم را در وضعيت بهبود قرار دهيد تا تنفس براى او آسان شود.

نبايد سعى کنيد مصدوم را بيدار کنيد.

۴. هنگامى‌که حمله پايان يافت آنقدر پيش او بمانيد تا مطمئن شويد که کاملاً حال او خوب شده است.

نبايد به مصدوم چيزى از راه دهان بدهيد مگر آنکه مطمئن شويد که حال وى کاملاً خوب شده است.

۵. وقتى حال مصدوم خوب شد به او توصيه کنيد که دربارهٔ اين آخرين حمله با پزشک صحبت کند.

نبايد دنبال آمبولانس بفرستيد مگر آنکه مصدوم دچار تکرار حمله‌ها شده باشد يا در خلال حمله به خود صدمه زده باشد يا به‌هوش آمدن مصدوم بيش از ۱۵ دقيقه طول بکشد. اگر مصدوم داراى کارت مشخصه صرع باشد ممکن است روى آن نوشته شده باشد که چقدر طول مى‌کشد تا مصدوم به هوش آيد.