تاریخچه منطقه

عمليات اجرائى اين مجتمع عظيم، براساس مطالعات جامع بنادر بازرگانى کشور و به‌عنوان قسمتى از طرح‌هاى وسيع عمرانى و زيربنائى منطقه، در آبان ماه ۱۳۵۴ آغاز گرديد. با اوج‌گيرى مبارزات دوران انقلاب و همچنين محاصره اقتصادى پس از پيروزى انقلاب اسلامى و شروع جنگ تحميلى عمليات اجرائى با رکورد نسبى مواجه شد که با عقد موافقت‌نامه جديد، مجدداً در نيمه دوم شهريور ماه ۱۳۶۰ فعال شد.

با شروع جنگ تحميلى و ضرورت استفاده از اين بندر، با وجود اينکه تنها قسمتى از حوضچه شماره يک اجراء شده بود، با تلاش پيگير و شبانه‌روزى و به جهت اهميت و حساسيت موضوع، قسمتى از اين حوضچه به‌طور موقت آماده پذيرش کشتى شد و به فاصله يک هفته پس از تجاوز عراق به ايران، در ميان شگفتى و خوشحالى فراوان، اولين کشتى اقيانوس‌پيما در اين مجتمع پهلو گرفت و با حمل يکسره کالا فعاليت بندر آغاز شد. در کنار اجراء پروژه، بهره‌بردارى اضطرارى ارزى انتظار نوبت کشتى‌ها، بزرگترين نقش حياتى را جهت تأمين مايحتاج کشور، در آن شرايط حساس ايفاء نمود. در تاريخ نهم شهريور ماه ۱۳۶۳ اولين پايانه افتتاح و به‌طور رسمى عمليات تخليه و بارگيرى و تحويل و تحول کالاهاى متفرقه در بندر شروع شد و با تکميل بندر در چهاردهم تيرماه ۱۳۶۴، پايانه کانتينر که مجهز به سيستم‌هاى رايانه‌اى بود مورد بهره‌بردارى قرار گرفت. در سال ۱۳۶۵ ساير ساختمان‌ها، انبارها، محوطه‌ها و پايانه‌ها تحويل شد و بندر به‌طور گسترده فعاليت خود را تداوم بخشيد.

اين مجتمع بندرى داراى ۲۵ کيلومتر مربع مساحت و ۵/۷ کيلومتر مربع اراضى پشتيبانى براى طرح‌هاى توسعه و استفاده خصوصى مى‌باشد.

هم‌اکنون بندر شهيد رجائى با ۸۰ بندر معروف در اقصى‌نقاط جهان مبادله کالا و ارتباط دريائى دارد در حال حاضر نزديک نيمى از مبادلات کالاى کشور و ترانزيتى کالا به کشورهاى آسياى ميانه از طريق اين بندر انجام مى‌شود.

خليج فارس، ايران را از سوى جنوب به آب‌هاى آزاد جهان مربوط مى‌کند. نام خليج فارس در تمام زبان‌هاى زنده دنيا از زمان‌هاى گذشته تاکنون مورد قبول قرار گرفته و همه ملل جهان اين درياى نيلگون را به زبان و لهجه خود خليج فارس مى‌خوانند.

خليج فارس به لحاظ موقعيت خاص و ممتاز جغرافيائى آن همواره مورد توجه و محل رفت و آمد ملل مختلف جهان بوده و علاوه بر ذخاير ماهى و مرواريد، بزرگترين منبع نفت و گاز جهان نيز در اين محدوده قرار دارد.

استان هرمزگان در جنوب ايران واقع شده است. مساحت آن ۶۸۴۷۶ کيلومتر و از لحاظ وسعت، بزرگترين شهر آن بندرعباس و کوچکترين شهر آن هرمز است. اين استان از مناطق گرم و خشک ايران بوده و مقدار متوسط بارندگى سالانه آن ۲۱۶ ميلى‌متر است. حداقل درجه حرارت اين منطقه حدود ۱۰ و حداکثر ۴۶ درجه سانتى‌گراد و رطوبت نسبى هواى آن با توجه به فصل‌هاى مختلف سال بين ۲۰ تا ۹۵ درصد در نوسان است.

بنادر مهم تجارى استان هرمزگان عبارت هستند از: مجتمع بندرى شهيد رجائي، بندر شهيد باهنر، بنادر لنگه و کنگ، بنادر قشم و درگهان، بندر جاسک، بندر چارک و بنادر نفتى سيرى و لاوان.