|
|
|
نام فارسى |
|
پتاسيم يدور |
|
|
|
نام انگليسى |
|
POTASSIUM IODIDE |
|
|
|
گروه دارويى |
|
داروهاى تيروئيدى |
|
|
|
گروه شيميايى دارو |
|
فرآورده يد |
|
|
|
مكانيسم اثر |
|
ترشح هورمون تيروئيد و تجمع کلوئيد را در فوليکولهاى تيروئيدي، مهار ميکند و عروق غده را کاهش ميدهد با اثر مستقيم بر برونش باعث افزايش ترحش مايعات تنفسى و کاهش چسبندگى مخاط ميشود. |
|
|
|
موارد مصرف |
|
آمادهسازى مريض براى برداشتن تيروئيد (تيروئيدکتومي، بحران تيروتوکسيک)، تسهيل تخليه ترشحات برونش در اختلالات تنفسي، حفاظت تيروئيد در بيماران دريافتکننده يد راديواکتيو. |
|
|
|
ميزان مصرف |
|
بحران تيروتوکسيک:
بالغين و کودکان: ۵۰۰mg وريدى هر ۴ ساعت.
کاهش واسکولاريته تيروئيد قبل از عمل:
بالغين و کودکان: ۲۵۰ـ۵۰ mg خوراکى ۳ بار در روز بهمدت ۱۴ـ۱۰ روز.
محافظت تيروئيد در مقابل راديواکتيويته:
بالغين و کودکان: روزانه ۱۳۰mg خوراکى بهمدت ۱۰ روز.
کودکان زير يکسال: ۶۵mg خوراکى بهمدت ۱۰ روز.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به يد، ادم ريوي، سل ريوي، اوليگوري، نارسائى کليه، هيپرکالمي، آديسون درماننشده، دهيدراتاسيون حاد، حاملگى (در گروه D قرار دارد). |
|
|
|
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
اندوکرين: هيپوتيروئيدي، آدنوم هيپرتيروئيد.
پوستي: راش، کهير، ادم آنژيونوروتيک، آکنه، خونريزى مخاطي، تب.
دستگاه عصبى مرکزي: سردرد، تيرگى شعور، پارستزي.
اسکلتى عضلاني: درد عضلاني، درد مفصلي، ضعف.
چشم، گوش، حلق و بيني: مزه فلزي، التهاب حفره دهان، افزايش ترشح بزاق، ادم دور چشم، درد دندان و لثه نشانههاى سرماخوردگي.
احتياطات: در بيمار قلبى و کليوي، اسيدوز، بچهها بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. انتشار: گسترده، از جفت رد ميشود. دفع: طى بازجذب تيروئيد از پلاسما (دفع از طريق ادرار).
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ تعداد نبض، فشارخون، دما.
ـ نسبت I&O را بررسى کنيد و از نظر وجود ادم، پفآلودگى دستها، پاها و دور چشم را بررسى کنيد که بيانگر هيپوتيروئيدى هستند.
ـ توزين روزانه وزن، با همان لباسها و با يک ميزان مشخص و درجه اندازهگيرى خاص.
ـ T4 افزايش يافته، TSH سرم که کاهش يافته و در صورت کاهش دوز دارو، اندکس تيروکسين آزاد که افزايش يافته را بررسى کنيد.
ـ سه الى چهار هفته، قبل از انجام RAIU مصرف دارو را قطع کنيد.
توصيهها:
ـ براى بهتر شدن مزه دارو، محلول يد قوى را بعد از رقيق کردن با آب يا آبميوه مصرف کنيد.
ـ براى جلوگيرى از تغيير رنگ دندانها، از نى استفاده نکنيد.
ـ براى کاهش دلآشوبه، دارو را با غذا ميل نمائيد.
ـ براى حفظ سطح دارو، بايد آن را هر روز و در يک زمان مشخص مصرف کرد.
ـ براى تسکين نشانهها از پائينترين دوز دارو استفاده کنيد و قبل از انجام RAI، مصرف دارو را قطع نمائيد.
روش تهيه / تجويز:
مصرف مايعات را به سه الى چهار ليتر در روز برسانيد، مگر اينکه مورد منع مصرفى وجود داشته باشد.
ارزيابى باليني:
اثردرماني: افزايش وزن، کاهش تعداد ضربان قلب، کاهش T4.
مقدار مصرف بيش از حد دارو: ادم محيطي، عدم تحمل، گرما، تعريق، طپش قلب، ديسريتمي، تاکيکاردى شديد، افزايش دما، دليريوم، تحريکپذيرى دستگاه عصبى مرکزي.
حساسيت مفرط: راش، بزرگى گرههاى لنفى گردنى که ممکن است بيانگر اين باشد که مصرف داروئى بايستى قطع شود.
هيپوپروترومبينمي: خونريزي، پتشي، اکيموز.
پاسخ باليني: بعد از سه هفته ايجاد ميشود و شامل افزايش وزن، تعداد ضربان قلب و کاهش T4 ميباشد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ بعد از وضع حمل، از تغذيه نوزاد با شير مادر اجتناب کنيد.
ـ تعداد ضربان قلب را بهطور روزانه کنترل کنيد.
ـ وزن، تعداد ضربان قلب و فشارخون مريض را در يک برگه يادداشت نمائيد.
ـ از مصرف داروهاى بدون نسخه (OTC) که حاوى يد هستند، خوددارى کنيد.
ـ مصرف غذاى دريائى و ديگر فرآوردههاى يددار را محدود کنيد.
ـ مصرف اين دارو را بهطور ناگهانى قطع نکنيد. ممکن است بحران تيروئيد رخ دهد و روى پاسخ مريض، تأکيد خاصى داشته باشد.
ـ دارو را در محفظههاى محکم و مقاوم به نور قرار دهيد.
ـ در صورت نياز، ناحيه را بانداژ نمائيد.
ارزيابى باليني:
ناحيه گرفتار را از نظر تحريکپذيري، راش، شکنندگى پوست، خشکي، و پوستهريزى ارزيابى کنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ اگر راش، تحريکپذيرى يا قرمزى رخ داد، مصرف دارو را بايستى قطع کنيد. |
|
|
|