رشد ورزش در مدارس و مدارس عالى تقريباً يک رخداد جديد است. طى سالهاى ۱۸۷۵-۱۹۰۰ اولين بازىهاى فوتبال، ده کنفرانس بزرگ، پيشرفت راديو و قمرهاى مصنوعى موجب افزايش تماشاگران و توجه به ورزش بهمنظور ارزشهاى تجارى آن شد.
|
|
با رشد برنامههاى ورزشي، ورزش در سطوح پايين تربيتى نيز گسترش مىيافت. رقابتهاى قهرمانى در سال ۱۸۵۲ با مسابقهٔ قايقرانى بين هاروارد و يل شروع، و با وارد کردن ساير رشتههاى ورزشى به مدارس عالى دنبال گرديد.
|
|
همچنانکه برنامههاى قهرمانى در مقاطع عالى تعليم و تربيتى عموميت مىيافت، در دبيرستانها نيز اين فکر رواج يافت که برنامههاى ورزشى بايد بخشى از برنامههاى تعليم و تربيتى باشد. بعدها برنامههاى قهرمانى در آموزشگاهها و مدارس راهنمايى نيز معمول گرديد. اين برنامه شبيه برنامههاى دبيرستان بود که قبلاً از برنامههاى کالجها تقليد شده بود. امروز بعضى از مدارس ابتدايى برنامههاى بازىها و ورزشهاى رقابتى را شروع کرده و سطوح اجراى برنامههاى تعليم و تربيت را در سنين پايين توسعه دادهاند.
|
|
|
|
انجام فعاليتهاى ورزشى با اهداف آموزشى و تربيتى در دورههاى تحصيلى راهنمايى و دبيرستان بهعنوان بخش مکمل تجارب آموزشى ورزش آموزشگاهى گفته مىشود.
|
|
در عين حال که از ورزش و قهرمانى آموزشگاهها حمايت مىشود، انتقادات چندى نيز از آن شده است. طرفداران قهرمانى آموزشگاهها اظهار مىدارند که اين مقوله نقش مؤثرى در اهداف آموزشى و تربيتى دارد و مخالفان معتقدند که قهرمانى آموزشگاهها مانع نيل به اهداف آموزشى و تربيتى است. شرکت در ورزشهاى آموزشگاهى از چند وجه مزاياى سودمندى براى دانشآموزان دارد. با شرکت در فعاليت و ورزش آموزشگاهى ميزان آمادگى جسمانى دانشآموزان بالا مىرود و مهارتهاى ورزشى مشخصى کسب مىشود. از ديگر مزاياى شرکت رشد و توسعهٔ خصايل ورزشکاري، اتحاد، رهبرى و وفادارى است. ورزش موجب رشد شخصيت و راهى است براى توسعهٔ دوستىها، آموختن خودانضباطي،تعهد، بهبود خودباورى و رفتار شخصي، و موجب قبول ديگران بدون توجه به نژاد و فرهنگ است.
|
|
آيا با شرکت در ورزشها استعداد تحصيلى و عملکرد تحصيلى بالا مىرود؟ اين يک سؤال پيچيده و قابل بحث است. در بررسى گروهي، معدل ورزشکاران قهرمان دبيرستانى بهطور کلى بالاتر از افراد غيرورزشکار است و آنها به مدارج آموزشى بالا نيز علاقهٔ بيشترى دارند. اشاره به اين مطلب مهم است که چنين تفاوتهايى نوعاً خيلى کوچک ناچيز است. بهعلاوه موفقيت تحصيلى به چندين عامل مرتبط است؛ مانند اهداف تحصيلي، ارزشهاى موفقيت شخصى و انگيزش.
|
|
تشخيص تأثير ورزش از تأثير ساير عوامل چون زمينهٔ خانوادگي، وضعيت اجتماعي، حمايت و تشويق ديگران و خصوصيات شخصيتى که بر موفقيت تحصيل اثر مىگذارند کارى مشکل است.
|
|
ورزش آموزشگاهى شرايط روحى را در آموزشگاه بالا برده و حمايتهاى والدين را دو چندان مىنمايد. در بسيارى از مناطق کشور قهرمانى آموزشگاهها کانون توجه است.
|
|
به نظر مىرسد اگر برنامههاى آموزشگاهى در وضعيت مناسب خود باشند، منابع مالى بهطور متناسب هزينه خواهند شد. با وجود اين لازم به تذکر است که در مواقع صرفهجويي، ورزش آموزشگاهها اولين برنامهٔ تحصيلى است که مورد تهديد قرار مىگيرد. موفقيت يا عدم موفقيت برنامههاى ورزشى آموزشگاهها در کمک به نيل به اهداف آموزشى مطلوب و در ارائهٔ تجارب مثبت تا حدود زيادى به روش توليد اين برنامهها بستگى دارد.
|
|
|
انجام فعاليتهاى ورزشى با اهداف قهرمانى و تربيتى در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالى ورزش دانشگاهى گفته مىشود.
|
|
در دانشگاهها نيز بسيارى از نتايج تربيتى مثبت حاصل از شرکت در برنامههاى ورزش آموزشگاهي، قابل تأکيد است، به شرط اينکه در برنامههاى دانشگاهى نيز اهداف تربيتى مد نظر باشند. مشکلات موجود در برنامههاى آموزشگاهى در برنامههاى دانشگاهى نيز مشاهده مىشوند. تأکيد بيش از حد بر بُرد و باخت، نگرانى دربارهٔ موفقيت تحصيلى ورزشکاران و شايستگى براى شرکت در فعاليتها و استعمال داروها نيز از مشکلات ورزش دانشگاهها است.
|
|
مانند ورزش آموزشگاه تأکيد بيش از حد بر بُرد و باخت، اهداف تربيتى را تحتالشعاع قرار مىدهد. با تأکيد بر بُرد و باخت ممکن است در اهدافى چون دستيابى به خصايل ورزشکاري، تکامل شخصيت، تکامل اجتماعى انحراف ايجاد شود. تمايل و فشار براى بردن ممکن است موجب تخلفات در قوانين در هنگام استخدام ورزشکاران برجسته براى تيم شود.
|
|
موفقيت تحصيلى ورزشکاران دانشگاهى نيز از ديگر موارد مورد توجه است. دانشجويان ورزشکار و قهرمانى وجود دارند که واقعاً نمونه هستند، آنها در ورزش و موفقيت تحصيلى سرآمدند.
|