|
|
| |
نام فارسى |
|
کلرامفنيکل/ سي. سديم سوسکينات (کلوفکس) |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
CHLORAMPHENICOL/C. PALMITATE/C. SODIUM SUCCINATE (Chlofex) |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Antibiopto, Chloromycetin, Plamitate, Econochlor, Fenicol, (systemic) Pentamycetin. |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
آنتى‌بيوتيک |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
از مشتقات اسيد دي‌كلرواستيك |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
به ساب يونيت 50S ريبوزومى متصل‌شده و مانع از ساخته‌شدن پروتئين مي‌شود. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
عفونت‌هائى كه دراثر هموفيلوس آنفروانزا، سالمونلا تايفي، ريكتزيا، نيسريا، و ميكوپلاسما ايجاد مي‌شوند. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين و بچه‌ها: از راه خوراكى يا تزريق وريدى به‌مقدار 100-50 ميلي‌گرم/ كيلوگرم/ روزانه و در دوزهاى منقسم به‌فاصله هر 6 ساعت داده مي‌شود و حداكثر تا 100 ميلي‌گرم/ كيلوگرم/ روزانه داده مي‌شود.
بچه‌هاى نارس و نوزادان: از راه خوراكى يا تزريق وريدى به‌مقدار 25 ميلي‌گرم/ كيلوگرم/ روزانه و در دوزهاى منقسم به‌فاصله هر 6 ساعت داده مي‌شود.
موارد منع مصرف: در حساسيت مفرط، در بيماري‌هاى شديد كليوي، در بيماري‌هاى شديد كبدى و در عفونت‌هاى خفيف مصرف پروفيلاكتيك، درمان ناقل حصبه. |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
خوني: آنمي، دپرسيون مغز استخوان، ترومبوسيتوپني، آنمى آپلاستيك، گرانولوسيتوپني، لكوپني.
چشم، گوش، حلق و بيني: نوريت عصب اپتيك، كوري.
گوارشي: تهوع، استفراغ، اسهال، درد شكمي، خشكى دهان، گلوسيت، كوليت، خارش مقعد.
پوست: خارش، كهير، درماتيت تماسي، راش.
سيستم قلبى عروقي: سندرم خاکسترى در نوزادان: ناتوانى در تغذيه، ناخوشي، سيانوز، اتساع شکمي، تنفس نامنظم، کلابه شدن سيستم عروقي.
سيستم عصبى مرکزي: سردرد، افسردگي، گيجى و تنگي
احتياطات: در بيماري‌هاى کبدى و کليوي، بچه‌ها، نوزادان، دپرسيون مغز استخوان ناشى از داروها، در حاملگى (در گروه C قرار دارد) و در شيردهي، پورفيرى متناوب، کمبود G6PD با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. اوج اثر: وريدى يک ساعت، خوراکى ۳ـ۱ ساعت. انتشار: در کبد تغليظ مي‌شود، از CNS و از جفت رد مي‌شود. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر: ۴ـ۵/۱ ساعت).
تداخلات داروئي: باعث مهار متابوليسم و افزايش اثر وارفارين، فنى توئين و پائين‌آورنده‌هاى قند خون مي‌شود؛ اثر درمانى ناشى از آهن، اسيدفوليک و B12 را به تعويق مي‌اندازد؛ مصرف همزمان داروهاى سيتوتوکسيک باعث تشديد سرکوب مغز استخوان مي‌شود؛ مصرف ريفامپين و فنوباربيتال باعث کاهش سطح خونى آن مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ توجه به علائم ناشى از عفونت‌ها و آنمي.
ـ در بيمارى که دچار اختلال سيستم کليوى باشد دارو به آهستگى از کليه ترشح مي‌شود و ممکن است سريعاً بيمار دچار مسموميت شود.
ـ آزمايشات کبدي: ALT, AST.
ـ آزمايشات خوني: RBC, WBC، هماتوکريت هموگلوبين، پلاکت‌ها، آهن سرمي، رتيکولوسيت، در صورت ايجاد دپرسيون مغز استخوان دارو بايد قع گردد.
ـ آزمايشات کليوي: آزمايش کامل ادرار، پروتئين و خون، DNA، کراتينين.
ـ انجام C&S قبل از شروع درمان با دارو، بايد بلافاصله بعد از انجام کشت درمان را شروع کرد.
ـ اندازه‌گيرى سطح پلاسمائى دارو در اختلالات سيستم کبدى و کليوى (اوج غلظت: ۲۰ـ۱۰ Mg/Ml و غلظت متوسط ۱۰ـ۵ mcg/ml).
توصيه‌ها:
ـ قطره‌هاى چشمي، براى جلوگيرى از جذب سيستميک پس از چکاندن قطره به مجراى اشکى (کانتوس داخلي) به ملايمت فشار وارد کنيد (مواردى از آنمى آپلاستيک به‌دنبال مصرف چشمى مشاهده شده است).
ـ تزريق وريدى بعد از رقيق کردن ۱ گرم از دارو در ۱۰ ميلي‌ليتر آب مقطر يا دکستروزواتر و در عرض مدت ۱ دقيقه انجام مي‌شود (نمک سديم سوکسينات فقط براى تزريق وريدى است).
ـ مي‌توان دارو را با ۱۰۰ـ۵۰ ميلي‌ليتر بيشتر از محلول رقيق نموده و در مدت نيم الى يک ساعت تزريق نمود. در فرم خوراکى بايد با يک ليوان پر از آب و به‌صورت ناشتا مصرف شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ نگهدارى کپسول‌ها در ظروف دربسته و در دماى اطاق، بعد از درست‌کردن محلول تا ۳۰ روز مي‌توان آن را در دماى اطاق نگهدارى کرد.
ـ تهيه يا آماده کردن آدرنالين، ساکشن، ست‌تراکئوستومى و تجهيزات انتوباسيون يا لوله‌گذارى در تراشه حين درمان.
ـ طى وقوع حملات اسهال آب کافى دريافت شود. (۲۰۰۰ ميلي‌ليتر)
ارزيابى باليني:
پاسخ به درمان: کاهش دماى بدن و وجود C&S منفي.
معمولاً ۲۰ ثانيه پس از تزريق طعم تلخى در دهان ايجاد مي‌شود که تنها ۳ـ۲ دقيقه ادامه مي‌يابد.
وضعيت روده‌هاى قبل از درمان و حين درمان بايد بررسى شود.
به بثورات جلدي، خارش، و درماتيت بعد از تجويز دارو بايد توجه کرد.
وضعيت تنفسي: به تعداد دفعات تنفس، خس‌خس، و احساس فشار در سينه توجه شود.
حساسيت‌هاى قبل از انجام درمان، هر نوع واکنشى که در درمان‌هاى قبلى بروز کرده همه را در يک جدول يا کارتکس با رنگ قرمز ثبت کرده و به تمام افرادى که اين داروها را مصرف مي‌کنند اطلاع داده شود.
نوزادان از جهت شروع سندرم خاکستري: سيانوز، ديستانسيون يا اتساع شکم، تنفس نامنظم، ناتوانى در تغذيه که با مشاهده هريک از اين علائم دارو بايد قطع گردد. معمولاً ۹ـ۲ روز بعد از شروع درمان در نوزادان و اطفال زير ۲ سال و با دوزهاى بالاى کلرامفنيکل ايجاد مي‌شود.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ جوانب دارودرماني: جهت حصول اطمينان از نابودى ارگانيسم بيمار‌ي‌زا لازم است که تمام دارو به‌طور کامل در زمان مقرر مصرف شود (۱۴ـ۱۰ روز) بعد از دوره ممکن است يک نوبت کشت انجام مي‌شود.
ـ وجود گلودرد، تب، خستگي، خونريزي‌هاى غيرمعمول، (کبودى را بايد به اطلاع پزشک رسانيد چرا که ممکن است نشانگر دپرسيون مغز استخوان باشد (چند هفته تا چند ماه بعد از خاتمه مصرف دارو نيز اين حالات ممکن است ايجاد شوند).
ـ تذکر داده شود که دارو بايد در فواصل مساوى و رأس ساعت مقرر مصرف شود تا سطح پلاسمائى کافى آن ايجاد شود.
درمان مصرف بيش از حد دارو: قطع دارو، گذاشتن راه هوائي، تجويز اپي‌نفرين، آمينوفيلين، اکسيژن و کورتون وريدي. |
|
|
|
