|
| وضعيت اجتماعى و اقتصادى استان
|
|
طبق نتايج سرشمارى عمومى نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵، جمعيت استان کردستان ۳۸۳۳۴۶۱ نفر بوده است که از اين تعداد ۵۲/۴۲ درصد در نقاط شهرى و ۴۷/۵۸ درصد در نقاط روستايى سکونت داشتهاند. از جمعيت فوق، ۱۶۵۶۸۵ نفر مرد و ۲۱۸۶۶۱ نفر زن بودهاند. در اين استان در مقابل هر ۱۰۰ نفر زن، ۱۰۴ نفر مرد وجود داشته است. از جمعيت اين استان ۴۲/۷۶ درصد در گروه سنى کمتر از ۱۵ ساله، ۵۳/۶ درصد در گروه سنى ۶۴-۱۵ ساله و ۴/۱۸ درصد در گروه سنى ۶۵ ساله و بيشتر قرار داشتهاند و سن بقيه افراد نيز نامشخص بوده است.
|
|
در سال مذکور، از جمعيت استان ۹۹/۹۰ درصد را مسلمانان تشکيل مىدادهاند. اين نسبت در نقاط شهرى ۹۹/۸۶ درصد و در نقاط روستايى ۹۹/۹۴ درصد بوده است.
|
|
در فاصله سالهاى ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵، ۹۰۹۲۴۳ نفر به استان وارد و يا در داخل آن استان جابجا شدهاند. مقايسه محل اقامت قبلى مهاجران با محلى که در آن سرشمارى شدهاند، نشان مىدهد که ۴۷/۰۹ درصد از مهاجران از روستا به شهر، ۲۵/۴۱ درصد از شهر به شهر، ۱۰/۹۳ درصد از روستا به روستا و ۱۲/۴۲ درصد از شهر به روستا در طى ۱۰ سال قبل از سرشمارى آبان ۱۳۷۵ مهاجرت کردهاند. بيشترين تعداد مهاجران وارد شده و يا جابجا شده در نقاط شهرى مربوط به ۸ سال قبل از سرشمارى در حدود ۲۲/۶۰ درصد و براى نقاط روستايى مربوط به کمتر از يکسال قبل از سرشمارى حدود ۲۰/۲۵ درصد بوده است.
|
|
در آبان ماه همان سال، از جمعيت ۶ ساله و بيشتر استان، بيش از ۶۸ درصد باسواد بودهاند. نسبت باسوادى در گروه سنى ۱۴-۶ ساله ۹۱/۵۹ درصد و در گروه سنى ۱۵ ساله و بيشتر ۵۶/۸۹ درصد بوده است. در بين افراد لازمالتعليم (۱۴-۶ ساله)، نسبت باسوادى در نقاط شهرى ۹۵/۸۸ درصد و در نقاط روستايى ۸۷/۰۷ درصد بوده است. در اين سال نسبت باسوادى استان در بين مردان ۷۸/۷۹ درصد و در بين زنان ۵۷/۴۱ درصد بوده است. اين نسبت در نقاط شهرى براى مردان و زنان به ترتيب ۸۵/۲۱ درصد و ۶۷/۸۱ درصد و در نقاط روستايى ۷۱/۱۸ درصد و ۴۵/۹۶ درصد بوده است. در همان سال از جمعيت استان، ۸۷/۷۶ درصد از کودکان، ۷۱/۴۷ درصد از نوجوانان و ۷۶/۲۶ درصد از جوانان به تحصيل اشتغال داشتهاند.
|
|
در آبانماه ۱۳۷۵، در اين استان، افراد شاغل و افراد بيکار (جوياى کار) در مجموع ۳۶/۹۵ درصد از جمعيت ده ساله و بيشتر را تشکيل مىدادهاند. اين نسبت در نقاط شهرى ۳۴/۳۲ درصد و در نقاط روستايى ۴۰/۰۴ درصد بوده است. از جمعيت فعال اين استان، ۸۹/۲۵ درصد را مردان و ۱۰/۷۵ درصد را زنان تشکيل مىدادهاند. بيشترين ميزان فعاليت، مربوط به گروه سنى ۴۴-۴۰ ساله با ۵۳/۸۲ درصد و کمترين ميزان مربوط به گروه سنى ۱۴-۱۰ ساله با ۷/۳۸ درصد بوده است. بالاترين ميزان فعاليت براى مردان مربوط به گروه سنى ۳۹-۳۵ ساله با ۹۷/۲۴ درصد و براى زنان مربوط به گروه سنى ۲۴-۲۰ ساله با ۱۲/۶۵ درصد است.
|
|
در سال مذکور، از شاغلان ده ساله و بيشتر استان، ۳۷ درصد در گروه عمدهٔ کشاورزى، ۲۸/۹۴ درصد در گروه عمدهٔ صنعت ۳۸/۰۲ درصد در گروه عمدهٔ خدمات و ۱/۰۴ درصد اظهار نشده گزارش شدهاند. اين نسبتها در نقاط شهرى به ترتيب ۴/۳۵ درصد، ۳۲/۰۳ درصد، ۶۲/۳۳ درصد و ۱/۲۸ درصد و در نقاط روستايى به ترتيب ۵۹/۲۱ درصد، ۲۵/۹۰ درصد، ۱۴/۱۰ درصد و ۰/۷۹ درصد گزارش شده است.
|
|
در ترکيب اجتماعى استان کردستان جامعهٔ عشايرى جايگاه ويژهاى دارد. عشاير اين استان از طوايف قديمى کرد ايران هستند که با زبان کردى سخن مىگويند و اکثريت آنان اسکان يافتهاند و عمدتاً به دامپرورى مىپردازند.
|
|
عشاير کردستان بيشتر در مناطق بانه، سقز، مريوان، ديواندره، سنندج و اورامانات که کوهستانهاى بلند و درههاى عميق دارد به سر مىبرند. کوچ اين طوايف، کوتاه و محدود است و غالباً در کوهپايههاى محل زندگى خود رمهگردانى مىکنند. اکثريت عشاير کردستان به زندگى کشاورزى و دامدارى اشتغال دارند و بخشى از آنها نيمه کوچنده هستند و در داخل استان و حواشى نقاط مرزى جابهجا مىشوند. مهمترين ايلات کردستان عبارتند از: شيخ اسماعيلى، دراجى، سورسورى، لک، کوماسى، گلباغى، منمى و قال قالي.
|
|
استان کردستان از لحاظ اقتصاد کشاورزى از مناطق قابل توجه و از لحاظ دامپرورى يکى از قطبهاى اساسى دامدارى کشور است. توليدات کشاورزى اين استان را به ترتيب اهميت، گندم، جو و حبوبات تشکيل مىدهد و با توجه به شرايط طبيعى، فعاليتهاى کشاورزى آن به شکل ديمى و آبى صورت مىپذيرد. از ميان دامها، گوسفند و بره بيشترين اهميت و تعداد را دارد. از ديگر فعاليتهايى که در اين استان انجام مىگيرد، پرورش زنبور عسل است که در کردستان از رونق بسزايى برخوردار است.
|
|
فعاليتهاى صنعتى استان کردستان در مقايسه با ساير استانهاى کشور بسيار محدود است و از مناطق توسعه نيافتهٔ صنعتى کشور به شمار مىرود. صنايع استان کردستان به دو گروه ماشينى و دستى تقسيم مىشوند:
|
|
- صنايع ماشينى: استان مشتمل بر گروههاى صنايع کانى غيرفلزى، شيميايى، سلولزى، نساجى و چرم، غذايى، برق و الکترونيک مىباشند.
|
|
- صنايع دستى: استان بسيار متنوعاند و قدمتى ديرينه دارند. در حال حاضر در نقاط شهرى و روستايى کردستان عده کثيرى به توليد محصولات گوناگون دستى که هم مصرف خانگى و هم ارزش تجارى دارند مشغول هستند. اهم اين صنايع دستى عبارتند از : فرشبافى، گليمبافى، نساجى، نازککارى چوب، گيوهدوزى، خراطى، سوزندوزى، قلابدوزى، پولکدوزى، منجوقدوزى و ساخت زينتآلات محلى.
|