روش Polymerase Chain Reaction-PCR

در مواردى که تشخيص بالينى بيمارى در مبتلايان به هارى مشکل باشد، به کمک روش‌هاى متداول در آزمايشگاه به خوبى مى‌توان بيمارى را در انسان يا حيوانى که از هارى مرده است، ثابت کرد.

بافت‌شناختى (هيستولوژى)

همان‌گونه که در تاريخچهٔ بيمارى آمد، ويروس هارى ضايعه‌هائى در سيتوپلاسم نرون‌هاى مبتلايان ايجاد مى‌کند که به نام کاشف آن اجسام‌نگرى ناميده شده است. اين اجسام با رنگ‌آميزى‌هائى نظير سلرز يا Mann در زير ميکروسکوپ معمولى قابل مشاهده هستند. حساسيت اين روش آزمايشگاهى نيز حدود ۸۰% است. بنابر اين، به ‌تازگى در آزمايشگاه‌هاى هارى کمتر مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

روش فلورسانت پادتن (FAT)

روش فلورسانت پادتن، روش انتخابى و حساس‌ترين و اختصاصى‌ترين آزمايش براى تشخيص ويروس هارى در بافت‌هاى مغز و غدد بزاقى است. از اين روش مى‌توان به ‌منظور تشخيص هارى قبل از مرگ با آزمايش لام‌هاى تهيه‌ شده از قرنيه و پوست استفاده کرد. البته آزمايش قبل از مرگ و حتى ساعت‌هاى آخر حيات در صورت مثبت بودن نشانگر بيمارى هارى است، ولى منفى ‌بودن نتيجه آزمايش وجود بيمارى را نفى نمى‌کند.

روش Polymerase Chain Reaction-PCR

در اين روش ژنوم ويروس هارى جدا مى‌گردد و با استفاده از آنزيم Reverse Transcriptase به DNA تبديل مى‌شود. DNA حاصل شده در دستگاه ترموسايکلر با استفاده از آنزيم Taq Polymerase ازدياد مى‌گردد. و سپس بر روى ژل الکتروفورز شناسائى مى‌شود. اين روش بسيار حساس و سريع مى‌باشد. از اين روش جهت تشخيص، تايپينگ و مطالعه‌هاى اپيدميولوژى‌ هارى استفاده مى‌گردد.

روش (Rapid Rabies Enzyme Immuno Diagnosis-RREID)

اين طريقه که همانند روش FAT حساس و اختصاصى است، به تازگى متداول شده، بيشتر در مطالعه‌هاى اپيدميولوژى مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

جدا کردن ويروس

براى جدا کردن پادگن‌هاى هارى از تزريق داخل مغزى حيوان‌هاى آزمايشگاهي، بخصوص نوزاد موش و هم‌چنين بکار بردن کشت سلول‌هاى حساس نظير نوروپلاستوماى موش استفاده مى‌شود.

تشخيص پادتَن

تشخيص پادتَن هارى ممکن است در بيمارانى که از پيش، عليه هارى واکسينه نشده‌اند، مؤيد بيمارى باشد. پادتن خنثى‌کننده ويروس در هفتهٔ اول که علايم بيمارى ظاهر مى‌شود، بندرت وجود دارد، اما در اغلب انسان‌هاى هار در صورت زنده‌ماندن، در جريان دومين هفته بيمارى قابل اندازه‌گيرى است. در اين موارد عيار پادتن از عيار افرادى که عليه هارى واکسينه شده‌اند، بسيار بالاتر است. ۲ تا ۷ روز پس از ظهور پادتن در سرم خون بيماران مى‌توان آن را در مايع نخاع نيز جستجو کرد، ولى چون بيماران بندرت تا هفتهٔ سوم زنده مى‌مانند، بنابر اين اين روش در همهٔ بيماران قابل استفاده نيست. البته بايد دانست اشخاصى که عليه هارى واکسينه مى‌شوند در مايع نخاعى آنان پادتن وجود ندارد.