|
|
| سردبير پخش اخبار در واقع تهيه‌کنندهٔ مجموعهٔ خبرى راديو با تلويزيون است، سردبيران پخش خبر معمولاً از بين دبيران ارشد خبر با بيش از ۲۰ سال سابقهٔ کار در بخش‌هاى خبرى راديو با تلويزيون انتخاب مى‌شوند و از توانائى‌هاى زير برخوردار هستند.
|
|
| - آشنائى کامل با مسائل خبرى ملى و بين‌المللى در حيطهٔ مسئوليت خود
|
|
| - آشنائى با مراحل تهيه و پخش خبر
|
|
| - آشنائى با کاربرد ابزار فنى مورد استفاده در خبر
|
|
| - آشنائى با سياست‌هاى ملى و بين‌المللى
|
|
| - قدرت تجزيه و تحليل رويدادهاى خبرى و تشخيص اولويت آنها
|
|
| - توانائى ادارهٔ اخبار شبکه راديوئى يا تلويزيونى
|
|
| - دانستن يک زبان خارجى
|
|
| - آشنائى کامل با شيوه‌هاى نگارش و فنون خبري
|
|
| هر بخش خبرى يک سردبير، تعدادى دبير خبر و کارمند خبرى در اختيار دارد که هريک وظايف مختلفى به‌عهده دارند، مثلاً يک دبير اخبار خارجي، يک دبير اخبار داخلى يا ورزشى يا ساير موارد با نظر سردبير انتخاب مىشود و مراحل مختلف آماده ساختن خبر، از قبيل تهيه تصاوير تا مراحل نهائى تدوين آن را پيگيرى مى‌کند. هر بخش تعدادى کارمند خبرى نيز در اختيار دارد و زير نظر دبيران خبر اداء وظيفه مى‌کنند.
|
|
| 'کارمند خبرى فردى است که ضمن آشنائى با منابع خبر، وظيفهٔ تهيه و تنظيم خبر و تنظيم گزارش‌هاى صوتى و تصويرى خبر را به‌عهده دارد' ، (نظام حقوق و دستمزد صدا و سيما، ۲۳۰).
|
|
|
|
| سردبير پخش وظايف تعددى بر عهده دارد که اهم آنها به شرح زير است:
|
|
| ۱. آشنا بودن با مراحل توليد و پخش خبر
|
|
| ۲. تعيين ترکيب و ساختار بخش خبرى
|
|
| ۳. تعيين وظايف دبيران و کارمندان خبر
|
|
| ۴. آگاهى از جريان خبرهاى ملى و بين‌المللى در هر روز، متناسب با حيطهٔ مسئوليت
|
|
| ۵. مطلع شدن از کمّ و کيف شيوه‌هاى بنگاه‌هاى خبرى جهان
|
|
| ۶. آگاهى از کمّ و کيف خبرهائى که در بخش‌هاى قبلى خبر پخش شده است.
|
|
| ۷. مطلع شدن از جريان اخبار رسانه‌ها و مطبوعات
|
|
| ۸. آشنائى با سابقهٔ موضوع خبرها
|
|
| ۹. آگاهى کامل براى تهيه بگراند خبر
|
|
| ۱۰. تعيين نحوهٔ اجرا و شيوه گويندگى خبر
|
|
| ۱۱. تصميم‌گيرى درباره خبرهائى که به هنگام پخش برنامهٔ خبرى دريافت مى‌شوند.
|
|
| ۱۲. نوشتن پلاتو براى گويندگان در موارد حساس براى برجسته کردن يک موضوع
|
|
| ۱۳. استفادهٔ مناسب از صدا و تصوير براى مستند کردن اخبار
|
|
| ۱۴. ممکن است بعضى از خبرها به‌خاطر جذاب بودن چند روز متوالى موضوع خبر باشد و سردبيران معمولاً آنها را با رغبت زياد پيگيرى کنند، از سوى ديگر مخاطبان نيز به‌شدت به اين‌گونه خبرها علاقه‌مند هستند، مانند اخبار مربوط به نتايج انتخاب رئيس‌جمهور يا گروگان‌گيرى در يک سفارتخانه يا وقوع زلزله در يک کشور که سردبيران هر بخش خبرى در آغاز کار افراد خاصى را مسئول پيگيرى اين‌گونه خبرها مى‌کنند.
|
|
| حساسيت اين‌گونه خبرها موجب مىشود اگر سردبيرى در پيگرى روند آن غفلت کند، بخش خبرى در ديد مخاطبان کم‌اهميت تلقى شود. ارائهٔ اين‌گونه خبرها به شکلى توان دست‌اندرکاران خبر را براى ارائهٔ آنها نشان مى‌دهد.
|
|
| روش‌هاى انتخاب خبر براى پخش
|
|
| شبکه‌هاى راديوئى و تلويزيونى متناسب با قدرت فرستنده براى محدودهٔ جغرافيائى خاص مانند شهر، استان، منطقه، سطح ملى و بين‌المللى برنامه پخش مى‌کنند، از اين‌رو سردبيران به هنگام پخش خبر متناسب با اين مهم و براساس مجموعه‌اى از معيارهاى متعدد، اخبار را انتخاب مى‌کنند. در بخش‌هاى خبرى ملي، معمولاً مجموعه‌اى از اخبار ملى و فراملّى مدنظر قرار مى‌گيرد، در حالى‌که در اخبار منطقه‌اي، مجموعه‌اى از اخبار منطقه و گاهى اخبار ملى براى ارائه به مخاطبان انتخاب مىشود. در بخش‌هاى خبرى سراسري، که حيطهٔ کار گسترده است، معمولاً دبيران خبرِ خاصى براى اخبار ملى و فراملّى زيرنظر سردبير فعاليت مى‌کنند که سردبير را در اداء وظايف يارى مى‌دهند. مانند دبير اخبار فرهنگي، اقتصادي، سياسى و ورزشى (هريک برحسب مورد داخلى و خارجي) که تخصص ويژه‌اى در کار خود دارند.
|
|
| خبرها معمولاً براساس وقوع زماني، وارد فايل‌هاى رايانه‌اى مى‌شوند و از اين‌رو براى انتخاب آنان سه روش وجود دارد:
|
|
| اولين صادره از اولين وارده
|
|
| در روش اول، خبرها به‌ترتيب زمان وقوع آنها که در شبکهٔ رايانه‌اى وارد شده‌اند، بررسى و انتخاب مى‌شوند. چون اولين وارده‌ها معمولاً نسبت به آخرين وارده‌ها کهنه مى‌شوند، اين روش در انتخاب اخبار خيلى مرسوم نيست، مانند اينکه اگر سيصد خبر در شبکهٔ رايانه وجود داشته باشد، کار بررسى و انتخاب از خبر شماره يک که مثلاً ساعت ۸ صبح وارد شبکه شده تا خبر شماره سيصد ۱۲ وارد شکبه شده، به‌ترتيب انجام شود.
|
|
| اولين صادره از آخرين وارده
|
|
| در اين روش خبرها به‌ترتيب وقوع آنها که وارد شبکه رايانه‌اى شده‌اند بررسى و انتخاب نمى‌‌شوند. چون سردبيران، به‌جز در موارد استثنائي، معمولاً هميشه دنبال خبرهاى تازه هستند، از اين‌رو آنان هنگام جستجو براى يافتن خبرها روند انتخاب و بررسى را از آخرين خبرهاى وارده آغاز مى‌کنند و آخرين وارده‌ها در صورت مناسب بودن جزء اولين صادره‌ها براى گنجاندن در فهرست خبرهاى قابل پخش هستند.
|
|
|
|
| در اين روش ترتيب خاصى در انتخاب خبرها وجود ندارد، بلکه موضوع‌هاى خبرى موردنظر سردبير در انتخاب خبرها نقش دارد و تقدم و تأخر وقوع نقشى ندارد، هرچند اهميت و تازگى هرچه بيشتر خبرها ملاک کار سردبير است.
|
|
|
|
| خبر حساسيت زيادى دارد و صحت و سقم آن مى‌تواند سند اعتبار آن باشد، اما تصميم‌گيرى براى پخش بعضى از خبرها بسيار دشوار است و سردبيران از سه روش زير پيروى مى‌کنند:
|
|
| روش تصميم‌گيرى در شرايط اطمينان
|
|
| وقتى سردبيران از وقوع و چگونگى جزئيات خبر به خوبى آگاه هستند، با اطمينان خاطر به پخش آن مبادرت مى‌کنند و تصميم‌گيرى درباره شيوهٔ پخش اين خبرها به سهولت انجام مى‌گيرد و در واقع متغير مجهولى که امر تصميم‌گيرى را با دشوارى مواجه سازد، وجود ندارد.
|
|
| روش تصميم‌گيرى در شرايط عدم اطمينان
|
|
| در حالتى که بخشى از زواياى خبر مشخص و بعضى از زواياى آن نامشخص باشد، در اين حالت تصميم‌گيرى نسبت به دو حالت قبل حالت بينابين دارد. اگر اطلاعات موجود خيلى ناچيز باشد تصميم دربارهٔ پخش خبر از اطلاعات ريسک پيروى مى‌کند و در غيراين صورت هرچقدر اطلاعات بيشتر باشد به حالت تصميم‌گيرى در شرايط اطمينان نزديک مىشود.
|
|
| روش تصميم‌گيرى در شرايط ريسک
|
|
| در اين روش زوايا و ابعاد خبر روشن نيست، ولى ارائهٔ آن به مخاطبان ضرورى است، مثل وقوع انفجار در يک کشور که صداى مهيبى ايجاد کرده است.
|
|
| اين حادثه ممکن است ناشى از عمليات خرابکارى يا ناشى از انفجار مواد شيميائى در يک کارخانه يا علل ديگر باشد. وقتى اطلاعات خبر به اندازه کافى در دست نيست، سردبيران تلاش مى‌کنند از پيش‌داورى پرهيز و بيشتر بر کليات تکيه کنند تا پس از روشن شدن زواياى خبر با مشکل مواجه نشوند. در بعضى از مواقع نيز سردبيران تيزهوش و شجاع اقدام به ريسک مى‌کنند که در صورت تحقق آن، مخاطبان به توانائى‌هاى بخش خبرى اعتماد بيشترى مى‌کنند و بخش خبرى براى آنها جذابى بيشترى پيدا مى‌کند. انتشار خبر با اهميت و قابل توجه در سطح بين‌المللى براى اولين بار، از جانب هر رسانه‌اى انجام گيرد، بيانگر اقتدار آن رسانه در اطلاع‌رسانى است.
|
|
| اگر سردبير هوش و ذکاوت بالائى داشته باشد، تصميم‌گيرى در شرايط ريسک بهترين حالت ممکن براى پخش خبر است، در غير اين صورت تصميم‌گيرى در شرايط ريسک رسانه را با معضل دشوارى مواجه مى‌کند.
|
|
| حالت ديگرى که در پخش خبر از قاعدهٔ ريسک پيروى مى‌کند اين است که سردبير نمى‌داند پخش يک خبر چه بازتابى در سطح جامعه ايجاد مى‌کند و ممکن است مشکلات عظيمى را ايجاد و مومجب نارضايتى شود. سردبير پخش خبر بايد با جرئت و در عين حال با تدبير و درايت باشد و اگر اين ويژگى‌ها را نداشته باشد، خبرها کليشه‌اي، تکرارى و بخش خبرى بى‌جاذبه مىشود. مخاطبان معمولاً از سردبيران جسور خوششان مى‌آيد.
|
