پنجشنبه, ۲۷ دی, ۱۴۰۳ / 16 January, 2025
مجله ویستا
تعیین راهبردها و اولویت‌ها
| راه‌بردهاى آموزش و پرورش رابط بين سياست‌گذارى و طرح‌ريزى آموزش و پرورش هستند و آنها را به يکديگر پيوند مى‌دهند و بدين جهت اهميت به‌سزايى دارند. فور و همکاران وى براى شکل دادن به آموزش و پرورش سه مرحله به‌شرح زير تشخيص داده‌اند: |
| - سياست‌گذاري. |
| - تعيين راه‌برد (استراتژي). |
| - برنامه‌ريزي. |
| سياست‌گذارى متضمن تعيين رسالت و وظايف و خط مشى آموزشى کشور است. در اين مرحله ابعاد اصلى آموزش و پرورش کشور ترسيم مى‌شود. تعيين کردن راه‌برد، رابط بين مرحلهٔ سياست‌گذارى و برنامه‌ريزى است. در اين مرحله، از يک طرف رسالت و هدف‌هاى کلى آموزش و پرورش که در مرحلهٔ سياست‌گذارى تعيين شده است به‌صورت هدف‌هاى مشخص‌تر يعنى فعاليت‌ها مشخص مى‌شود، منابعى که ممکن است در اختيار قرار بگيرد روشن مى‌گردد، و ملاک‌ها و ضوابط تصميم‌گيرى و دامنهٔ امکانات تعيين مى‌شود. از طرف ديگر روش برنامه‌ريزى مشخص مى‌گردد. |
| سيروس منظور نيز در برنامه‌ريزى آموزش و پرورش پنج مرحله تشخيص مى‌دهد: |
| - مرحلهٔ تدوين فعاليت‌ها. |
| - مرحلهٔ تعيين استراتژي. |
| - مرحلهٔ تدوين برنامه. |
| - مرحلهٔ اجراء. |
| - مرحلهٔ ارزشيابى و پژوهش. |
| مرحلهٔ تدوين فعاليت‌ها شامل تعيين و تعريف هدف‌هاى آموزش و پرورش است. |
| مرحلهٔ تعيين استراتژى مستلزم شناخت مشکلات و امکانات، تعيين اولويت‌ها، و ايجاد تعادل بين نظام آموزشى و نيازمندى‌ها و امکانات ملى و جز آنها است. |
| مرحلهٔ تدوين برنامه جنبهٔ فنى برنامه‌ريزى است. در اين مرحله هدف‌ها به‌صورت برنامه‌هاى مشخص و دقيق عرضه مى‌گردند و ماهيت کمّى به‌خود مى‌گيرد. آنچه در سازمان‌هاى برنامه‌ريزى آموزش و پرورش انجام مى‌گيرد، در حقيقت تدوين برنامه است نه برنامه‌ريزي. |
| همان‌طورى که قبلاً نيز گفته شد، بعضى از صاحب‌نظران مراحل تعيين سياست و خط‌مشى آموزشى و هم‌چنين تعيين استراتژى‌هاى آموزشى را جزء برنامه‌ريزى آموزش و پرورش به‌شمار مى‌آورند. برخى آنها را از هم تفکيک مى‌کنند. براى آنکه بدانيم دامنه و محدودهٔ وظايف برنامه‌ريزى آموزش و پرورش چيست و آيا شامل تعيين هدف‌ها و استراتژى‌ها مى‌شود يا نه، اگر وظايف سازمان‌ها و دفاتر برنامه‌ريزى آموزش و پرورش را ملاک قضاوت قرار دهيم، ناچار خواهيم شد تعريف و مفهوم محدودتر برنامه‌ريزى آموزش و پرورش را بپذيريم و سياست‌گذارى و تعيين راه‌بردهاى آموزش و پرورش را خارج از آن بدانيم؛ زيرا بديهى است که سياست و هدف‌هاى کلى و خط مشى آموزش و پرورش در خارج از اين سازمان‌ها و ادارات و دفاتر تعيين مى‌شود. ولى چنان‌که فعاليت شبکه ملى برنامه‌ريزى آموزش و پرورش را ملاک قضاوت قرار دهيم، در اين صورت تعريف و مفهوم وسيع‌تر برنامه‌ريزى آموزش و پرورش را بايد بپذيريم؛ زيرا فعاليت شبکهٔ ملى برنامه‌ريزى متضمن سياست‌گذارى آموزش و پرورش و تعيين خط مشى و راهبردها نيز مى‌باشد. |
| اگر هر يک از دو تعريف را بپذيريم، به‌هر صورت، تعيين راهبردها در شکل دادن به آموزش و پرورش هر کشور نقش بسيار حساسى دارد. |
| تعيين راه‌بردهاى آموزش و پرورش شامل فعاليت‌هايى است از قبيل: |
| - شناخت تنگناها |
| - شناخت امکانات و نيازها. |
| - تعيين ضوابط و ملاک‌هاى لازم براى تصميم‌گيرى و برقرارى اولويت‌ها. |
| - تعيين تمرکز، عدم تمرکز و زمينهٔ تشريک مساعى گروه‌هاى مختلف در فعاليت‌هاى برنامه‌ريزي. |
| - ايجاد تعادل و هماهنگى برونى بين نظام آموزش و پرورش و نيازها و امکانات ملى و بازار کار و بررسى تأثير تحولات و تغييرات يکى در ديگري. |
| - ايجاد تعادل و هماهنگى درونى بين سطوح برنامه‌ريزى و فعاليت‌هاى مختلف آموزش و پرورش و بررسى تحولاتى که انتخاب هر يک از شقوق هدف‌ها و اولويت‌ها در ساير قسمت‌ها و فعاليت‌هاى آموزش و پرورش ايجاد مى‌کند. |
| - بررسى عواقب شقوق مختلف توزيع آموزش و پرورش، و مقايسهٔ مزايا و معايب آنها و ايجاد تعادل لازم بين نياز بخش‌هاى مختلف بر اساس اين بررسى‌ها. |
| فور و همکاران وى در مطالعهٔ بين‌المللى که از طرف سازمان يونسکو براى توصيف دنياى آموزش و پرورش امروز و آينده انجام داده‌اند، براى انتخاب راه‌بردهاى آموزش و پرورش ضمن تأئيد و توجه به خصوصيات ملى و فرهنگى هر کشور، ۲۱ اصل کلى را توضيح داده و توصيه کرده‌اند. مطالعه و تعمق در اصولى که اين گروه توصيه کرده‌اند و بررسى فعاليت‌ها و برنامه‌هايى که بر مبناء اين اصول در نقاط مختلف جهان اجراء مى‌شود براى برنامه‌ريزان آموزش و پرورش مفيد خواهد بود. |
همچنین مشاهده کنید
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست