مهندسی صنایع (۴ گرایش)

با پيشرفت سريع علم، تکنولوژى و پيچيدگى روزافزون آن، بالطبع سيستم‌هاى توليدى و خدماتى نيز گسترش يافته است. اداره صحيح و مناسب و سيستماتيک اين‌ گونه واحدها مستلزم استفاده از تکنيک‌هاى علمى و پيشرفته است. مباحث توليد و خدمات چنان گسترش يافته است که رشته‌هاى مهندسى سنتى از قبيل شيمي، راه و ساختمان، مکانيک و غيره پاسخ‌گوى همهٔ مسائل نيست. براى جبران چنين کمبودهائى در قرن حاضر به ‌ويژه طى چند دههٔ اخير از پيوند رشته‌هاى گوناگون علوم مديريت، اقتصاد و روش‌هاى مهندسي، رشتهٔ جديدى به نام مهندسى صنايع به ‌وجود آمده است. رشتهٔ مهندسى صنايع با مسائلى از قبيل: کنترل و هماهنگى فعاليت‌ها، برنامه‌ريزى توليدي، کنترل کيفيت، استفادهٔ مؤثر از ماشين‌آلات، تجهيزات و امکانات، کنترل موجودى انبار و افزايش کارآئى سازمان‌هاى گوناگون سروکار دارد. لذا مهندسى صنايع با بهره‌گيرى از يافته‌هاى فوق مى‌تواند در طرح، ايجاد و يا بهبود سيستم‌هاى متشکل از انسان، مواد، تجهيزات و ماشين‌آلات کمک مؤثرى باشد. اين رشته داراى چهار گرايش توليد صنعتي، تکنولوژى صنعتي، برنامه‌ريزى تحليل سيستم‌ها و ايمنى صنعتى است . توليد صنعتى عبارت است از: فن به‌ کارگيرى مهارت‌هاى تکنيکى اقتصادى و استفادهٔ مؤثر و نظام ‌يافته از نيروى انساني، زمان، ماشين‌آلات، تجهيزات سرمايه، ساختمان و مواد به منظور توليد کالا با کيفيت مطلوب، اين دوره به منظور تربيت کارشناسانى تدوين شده است که بتوانند به تجزيه و تحليل و حل مسائل برنامه‌ريزى کنترل توليد، افزايش کارآئي، توليد و طرح‌ريزى واحدهاى توليدى بپردازند.

داوطلبان ورود به اين رشته بايد در رياضى و آمار قوى بوده و علاقه‌مند به کارهاى کامپيوترى باشند. علاوه بر آن توانائى تجزيه و تحليل، قابليت ايجاد نوآورى و ابداع و قدرت ذهنى قوى از شرايط موفقيت در اين رشته است. دروس اصلى و تخصصى اين رشته که به ‌صورت تئورى و عملى ارائه مى‌شود شامل دروسى نظير کنترل پروژه، کنترل کيفيت، روش‌هاى توليد، برنامه‌ريزى توليدى و نظاير آن است.

داوطلبين اين رشته بعد از فارغ‌التحصيل شدن از توانائى‌هاى زير بهره‌مند خواهند بود:

- بررسى مسائل توليد به ‌صورت نظام‌يافته و ارائهٔ راه ‌‌حل‌ مناسب.

- تأمين مواد اوليه و نيمه‌ ساخته مورد نياز با قيمت اقتصادى و کيفيت مطلوب.

- بهره‌گيرى از فضا، ماشين‌آلات، تجهيزات، نيروى انسانى و زمان.

- برنامه‌ريزى صحيح توليد با توجه به تقاضاى بازار، امکانات توليدي، هزينه و زمان.

- کنترل آمارى کيفيت محصولات حين ساخت و پس از آن.

- افزايش کارآئى توليد و پائين آوردن قيمت تمام شده.

فارغ‌التحصيلان اين رشته در بخش‌هاى مهندسى توليد، مهندسى صنايع، برنامه‌ريزى و کنترل توليد، طرح و توسعهٔ کارخانجات و مؤسسات توليدى و نيز واحدهاى ستاد طرح و برنامه و بهره‌بردارى در وزارتخانه‌هاى مربوط (وزارت صنايع، وزارت صنايع سنگين و ...) مى‌توانند به ‌کار بپردازند. گسترش سريع اين رشته و کارآئى بسيار بالاى آن بازار کار بسيار خوبى دارد و فارغ‌التحصيلان آن نسبت به سايرين از امتيازات بيشترى برخوردار هستند.

تکنولوژى صنعتى بيانگر تکنولوژى و روش‌هاى ساخت قطعات صنعتى و شناسائى خطوط گوناگون توليدى و مهارت در بهره‌گيرى مؤثر از اجزاء متشکله يک واحد توليدى (انسان، ابزار، ماشين‌آلات، ساختمان و تأسيسات) به منظور حصول حداکثر کيفيت و کسب محصولات است. تربيت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژى ساخت قطعات صنعتى در راه‌اندازى واحدهاى توليدى از جمله اهداف اين رشته است. داوطلبان بايد در دروس رياضي، آمار و فيزيک خيلى قوى بوده و علاقه‌مند به اين رشته باشند. بعضى دروس اصلى و تخصصى اين رشته عبارتند از: مبانى مهندسى برق، اقتصاد عمومي، روش‌هاى توليد، تئورى احتمال، آمار، مهندسي، کنترل عددى ... . فارغ‌التحصيلان اين گرايش خواهند توانست به کار در واحدهاى صنعتى کوچک و ساخت قطعات صنعتي، تأسيس کارگاه‌هاى ساخت به منظور تهيه قطعات ماشين‌آلات صنعتي، رفع نيازمندى‌هاى فنى و مديريت کارخانجاتى چون اتومبيل‌سازي، تراکتورسازى و ماشين‌هاى ابزار، ابزارسازي، بلبرينگ‌سازي، روغن نباتي، ذوب آهن و ... بپردازند.

برنامه‌ريزى و تحليل سيستم‌ها به منظور تربيت کارشناسانى است که بتوانند با بهره‌گيرى از روش‌هاى جديد و سيستماتيک و مدل‌هاى رياضي، مسائل تصميم‌گيرى حتى در سطح واحدهاى صنعتى بزرگ را تجزيه و تحليل و حل کنند و بيشترين رهنمود را در استفاده از منابع موجود و عملکرد اجزاء متشکل سيستم ارائه دهند. داوطلبان بايد در دروس رياضي، آمار، فيزيک و شيمى قوى بوده علاقه، استعداد و حوصلهٔ لازم را در اين رشته دارا باشند. مشاغلى که فارغ‌التحصيلان اين دوره مى‌توانند احراز کنند عبارتند از: واحد طرح و برنامهٔ مؤسسات توليدى بزرگ، وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى و خدماتى و برنامه‌ريزي، بعضى دروس اصلى و تخصصى اين رشته عبارتند از: نقشه‌کشى صنعتي، آمار مهندسي، کنترل پروژه، کنترل کيفيت، اصول شبيه‌سازي، برنامه‌ريزى و حمل و نقل. در کليه گرايش‌هاى رشتهٔ مهندسى صنايع، امکان ادامهٔ تحصيل تا سطوح بالاتر در داخل و خارج از کشور وجود دارد.

ايمنى صنعتى به منظور تربيت افراد متخصص در زمينهٔ شناخت، پيشگيرى و برخورد با حوادث و سوانح در محيط‌هاى کار کشور ايجاد شده که افراد پس از فارغ‌التحصيلى از اين دوره، توانائى ايمنى فنى مانند اندازه‌گيرى مقاومت زمينى و ارائهٔ طرح و محاسبهٔ سيستم اتصال زمين، ارائه طرح ايمنى‌سازى مراحل مختلف توليد، ارائهٔ طرح تابلوهاى ايمنى و هشدار دهنده، بررسى علل حوادث ناشى از کار و اثرات زيست محيطى و ... را به ‌دست مى‌آورند و نيز بهداشت صنعتى مانند بررسى و اندازه‌گيرى سروصدا و تجزيه و تحليل و کنترل آن در محيط‌هاى کارى مختلف، بررسى و اندازه‌گيرى روشنائى و تجزيه و طراحى آن در محيط کار و ... را کسب مى‌کنند.

نظر دانشجويان: معلومات متخصصان اين رشته در همهٔ ادارات، وزارتخانه‌ها، معادن و ... مورد استفاده است و محدوديتى هم ندارد و در اين رشته تنوع دروس بسيار است.