بازی با همسالان یا بزرگسالان

اگر فرزند شما تمام مدت با کودکان بزرگتر و يا بزرگسالان سروکار داشته باشند، هميشه احساس خواهد کرد 'ديگران همه چيز را بهتر از من انجام مى‌دهند. من هر اندازه هم که تلاش کنم، مانند آنان نخواهم شد.' اما اگر کودک اکثر اوقات با بچه‌هاى کوچکتر همبازى باشد، يا با بزرگسالانى به سر برد که در هنگام بازى اجازه مى‌دهند او هميشه برنده باشد، يا به‌طور کلى بر روى موفقيت‌هاى او زياد تکيه مى‌کنند، مغرور و متکبر خواهد شد. احتمالاً زمانى که چنين کودکى با همسالانى مواجه مى‌شود که هم‌بنيه يا تواناتر از او هستند و مانند پدر و مادر به او امتياز نمى‌دهند، دچار مشکلاتى خواهد شد.

اگر قرار است کودک، در طول زمان، در جامعه با همسالان خود کنار بيايد و احساسى خوشايند داشته باشد، بايد قواعد کارهاى جمعى و اشتراکى را با همبازى‌هاى خود بيازمايد. در ميان گروه همسالان، او سهل‌تر خواهد آموخت توانائى‌هاى خود را درست تخمين بزند، يک‌بار پيروز شود و بار ديگر تسليم شود، زيرا اکثر آنان در يک سطح هستند و نيازها و مشکلات و امکاناتى مشابه دارند.

کودکان، وقتى تقريباً در يک سطح هستند، از نظر رشد و پيشرفت بيشتر به همديگر کمک مى‌کنند و همانند دو کشتى‌گير هستند که مى‌خواهند در يک وزن باهم کشتى بگيرند. در چنين اوقاتي، هر دو کشتى‌گير بهتر به همديگر کمک مى‌کنند و مى‌توانند زورآزمائى (Exercise of bodily strength) رشددهنده‌اى داشته باشند، در صورتى‌که اگر يکى وزن بيشترى داشته باشد، کشتى جذابيت نخواهد داشت و کنش متقابل کمتر صورت مى‌گيرد.

کودکان به بچه‌هاى ديگر نيازمند هستند تا از يکديگر چيزى بياموزند. همسالان بيش از بزرگسالان کشش و جذبه دارند. از آنان خيلى سريع‌تر و بهتر مى‌توان ياد گرفت؛ زيرا آنان يکديگر را بهتر درک مى‌کنند. کودکى که تازه سه‌چرخه‌سوارى يا خط پا را ياد گرفته است، دقيقاً مى‌داند مشکلات در کجا است و چگونه بايد بر آنها غلبه کرد.

او، خيلى بهتر از پدر و مادر، مى‌تواند کودک مبتدى را به‌طور صحيح راهنمائى کند و به‌راحتى به او نشان دهد که چگونه بايد آن را به انجام رساند. افزون بر اين، خيلى بهتر است از همبازيِ همسال تقليد کند، تا از بزرگسالانى که اغلب همه چيز را بهتر بلد هستند.

براى جلب توجه و جذب همبازي، کودکان معمولاً روش‌هائى را به‌کار مى‌برند که بزرگسالان قادر به درک آن نيستند. براى مثال، آنان نمى‌گويند: 'بيا با من بازى کن.' بلکه بر سر و روى يکديگر شن مى‌پاشند، اسباب‌بازى آن ديگرى را مى‌ربايند يا همبازى جديد را چنان هل مى‌دهند که به زمين بيفتد! پدران و مادران اغلب تصوّر مى‌کنند آنان به نزاع مشغول هستند يا از يکديگر خوششان نيامده است. آنان، براى نجات کودک، دخالت و يا او را تشويق به دفاع از خود مى‌کنند! شما، ناخواسته، در روابط آنان اختلال به‌وجود مى‌آوريد.

بهتر است به آرامى نظاره‌گر کارهاى کودکان باشيد و زمينه‌هاى مساعدى را فراهم سازيد تا فرزند شما با ديگران همبازى شود.

اگر همبازى‌هاى فرزند خود را به منزل دعوت مى‌کنيد، بايد ابتدا با پدر و مادر آنان گفتگو کنيد و مثلاً قرار بگذاريد بچه‌ها تا چه اندازه مجاز هستند خود را کثيف کنند و اينکه آيا مانعى ندارد به کودکان عصرانه داده شود؟ چه وقت کودک بايد به خانه بازگردد و آيا به غير از اين موارد چيزى هست که ميزبان ملزم به رعايت آن باشد؟

بعضى از پدر و مادرها مايل نيستند که کودکان آنها در فواصل ميان غذاها شيرينى يا شکلات بخورند، و يا فيلم ويديوئى يا تلويزيون تماشا کنند. چنين خواسته‌هائى را بايد محترم شمرد و پيش از صرف شيرينى و يا روشن کردن ويدئو يا تلويزيون، کودک مهمان را روانهٔ خانه خود ساخت؛ در غير اين‌صورت، علاوه بر اينکه خلف وعده کرده‌ايد، به روابط حسنهٔ فرزند خود با همسالان او لطمه زده و زمينهٔ انزواى او را فراهم آورده‌ايد.