زمان پایان جلسه

مناسب‌ترين زمان براى پايان دادن به جلسات مشاوره، موقعى است که مراجع به اهداف تعيين شده برسد و مهارت‌هائى از جمله شناخت ماهيت و علل مشکل، کاهش واکنش‌هاى مقاوم و رنج‌آور، و حل مشکل را کسب کند. مشاور در پايان دادن به جلسه مشاوره، وظايف مهمى بر عهده دارد که برخى از آنها به‌شرح زير هستند:

۱. مطالب مورد بحث در جلسه مشاوره بايد خلاصه شود و تغييرات احتمالى که در رفتار و احساسات مراجع حاصل آمده است براى او گفته شود و روال کار جلسه آينده به‌طور دقيق تعيين گردد.

۲. مشاور بايد مطمئن شود که مراجع دربارهٔ مطالب موردبحث هيچ‌گونه ابهامى ندارد. مشاور هم‌چنين بايد مراجع را مطمئن سازد هر زمانى که به کمک نياز دارد مى‌تواند براى مشاوره مراجعه کند.

۳. چنانچه مشاور بخواهد جلسه مشاوره را پايان دهد ولى مشاور احساس مى‌کند که مراجع هنوز براى خود ‌- رهبرى و حل مشکل آمادگى ندارد، در اين صورت، مشاور با تقاضاى مراجع مخالفت مى‌کند و علل آنرا با مراجع مطرح مى‌سازد. عده‌اى از مراجعان ممکن است به محض مواجهه با تجربه‌اى دردناک در جلسه مشاوره بخواهند مشاوره را براى هميشه پايان بخشند. در مواردى نيز عواملى نظير ناتوانى مشاور در ايجاد رابطهٔ حسنه مشاوره‌اي، شکست مشاور در سازمان‌دادن صحيح به جلسه مشاوره، فشار بيش از حد بر مراجع، و يا بى‌هدفى جلسه مشاوره باعث مى‌شوند که مراجع بخواهد جلسه مشاوره را پايان دهد. در تمام اين موارد، مشاور با شناخت مشکلات و تلاش در رفع آنها بايد مراجع را متقاعد سازد که درمان هنوز پايان نيافته است و مراجع را به ادامه درمان ترغيب کند.

۴. به نظر بنجامين (۱۹۶۹) (Binjamin) مشاور در لحظهٔ پايان دادن به جلسهٔ مشاوره بايد به مواردى توجه کند:

اولاً مراجع و مشاور زمان پايان جلسهٔ مشاوره را بدانند. مراجع با توجه به پايان وقت، خواهد کوشيد حتى‌الامکان مطلب ناگفته‌اى باقى نگذارد. ثانياً در آخرين لحظات جلسهٔ مشاوره نبايد موضوع تازه‌اى مطرح شود و مورد بررسى قرار گيرد. در صورتى که مطلب جديدى در لحظات پايانى جلسهٔ مشاوره توسط مراجع مطرح شود، مشاور با اشاره به پايان جلسه از مراجع مى‌خواهد دربارهٔ آن بينديشد و در جلسه آينده که فرصت بيشترى وجود دارد به بحث در آن زمينه بپردازد.