|
|
|
| فعاليت‌هاى قبل از رفتن به گردش علمى
|
|
| آمادگى براى گردش علمى همانند آمادگى براى ساير فعاليت‌هاى آموزشى است، اما در هر گردش علمى مواردى وجود دارد که حتماً بايد به آن توجه شود. براى بالا بردن کيفيت آموزشى گردش علمى و جلوگيرى از بعضى موانع احتمالي، بايد در اين مرحله اقدام‌هاى زير به عمل آيد:
|
|
| - محلى که براى گردش علمى در نظر گرفته شده است، قبلاً بازديد شود و با افراد مسؤول آن محل صحبت شود.
|
|
| - موضوع گردش علمى بايد با مدير مؤسسه آموزشى در ميان گذاشته و موافقت او اخذ شود.
|
|
| - اجازهٔ کتبى از اداره مربوط و اولياى شاگردان گرفته شود.
|
|
| - هدف گردش علمى دقيقاً مشخص شود.
|
|
| - مدتى قبل از شروع بازديد، ساعت و تاريخ بازديد، دقيقاً به مسؤولان محل مورد بازديد اعلام شود.
|
|
| - در مورد تهيه وسيله حمل و نقل و بودجه گردش علمي، با همکارى مدرسه و اولياى فراگيران اقدام لازم به عمل آيد.
|
|
| - سؤالاتى که شاگردان در ضمن گردش علمى بايد پاسخ گويند، دقيقاً تهيه و تنظيم و تکثير شود.
|
|
| - وظايف هر يک از شاگردان در جمع‌آورى اطلاعات و مدارک براى تهيه گزارش معين شود.
|
|
| - طرز رفتار شاگردان هنگام بازديد، بويژه رعايت نکات ايمنى گوشزد شود.
|
|
| - نوع لباس و وسايلى که براى گردش علمى لازم و ضرورى است معين و مشخص شود.
|
|
|
|
| از هنگام حرکت براى گردش علمي، معلم بايد نوع برخورد شاگردان و فعاليت‌هاى آنان را کاملاً زير نظر گرفته، هدايت کند. او بايد براى مطالعه مناطقى که از آنها خواهند گذشت، برنامه‌هايى در نظر بگيرد؛ مثلاً مى‌تواند در مورد موقعيت جغرافيايي، تاريخى و اجتماعى اين نقاط در داخل اتوبوس يا وسيله نقليه بحثى ترتيب دهد و اين بحث را براى آگاهى و يادگيرى بيشتر، شخصاً هدايت کند. پس از رسيدن به محل و آشنايى با معلم راهنما، بدون هدر دادن زمان، بازديد را آغاز و سعى کند:
|
|
| - بازديد را طبق برنامه زمانى پيش ببرد؛
|
|
| - شاگردان را در يافتن پاسخ سؤالات آنها يارى کند؛
|
|
| - جريان بازديد را به گونه‌اى هدايت کند که همه شاگردان در جمع‌آورى اطلاعات، شرکت فعالانه داشته باشد.
|
|
|
بايد توجه داشت که انجام دادن همهٔ فعاليت‌ها طبق برنامه‌اى که پيش‌بينى شده بسيار مشکل است؛ زيرا ممکن است عوامل متعدد و مختلف روال طبيعى برنامه را به هم بزند؛ به همين دليل، در همه حال، انعطاف‌پذيرى در اجراى برنامه را نبايد از نظر دور داشت. معلم براى کسب اطمينان از کيفيت گردش علمي، بايد در پايان فعاليت باشا گردانى صحبت کند تا مطمئن شود که کار آنها را همان‌گونه که پيش‌بينى شده بود، پيش برده‌اند يا نه. ممکن است سؤال‌هاى جديدى به نظر شاگردان برسد که قبلاً در مورد آنها فکر نشده باشد؛ در اين صورت، زمانى نيز براى پاسخ به اين سؤالات بايد در نظر گرفته شود. |
|
| فعاليت‌هاى پس از گردش علمى
|
|
| پس از گردش علمى لازم است که شاگردان در کلاس، فعاليت‌هاى علمى متنوعى انجام دهند. اين فعاليت‌ها مى‌تواند با توجه به هدف، محدود يا وسيع و گسترده باشد. نمى‌توان انتظار داشت که همه شاگردان به يک نسبت از گردش علمى استفاده کرده باشند. فعاليت‌هاى بعد از گردش علمى وسعت و عمق بهره‌گيرى شاگردان را از گردش علمى روشن مى‌سازد. معمولاً در فعاليت‌هاى پس از گردش علمى است که يادگيرى طبقه‌بندى و تثبيت مى‌شود. اين موضوع موقعى صادق است که شاگردان نتايج گردش علمى خود را به صورت نثر، نظم، داستان و نمايش‌نامه در کلاس ارائه دهند. نگارش خلاقانه آنچه اتفاق افتاده است، معمولاً نشان‌دهنده موفقيت گردش علمى است. با شرکت در تهيه گزارش و بحث درباره گردش علمي، شاگردان قادر خواهند بود نتايج گردش علمى را به عنوان تجربهٔ شخصى خود قلمداد کرده، يادگيرى خود را تقويت کنند و به عنوان يک تجربه بدست آمده در خارج از مدرسه ارج بگذارند.
|
|
| گزارش نهايى گردش علمى مى‌تواند به صورت نوشته‌اى توسط معلم يا شاگردان در اختيار مدرسه قرار داده شود تا در کتابخانه بايگانى شود و در موارد ديگر مورد استفاده قرار گيرد. مزاياى اين روش را مى‌توان در پيوند فعاليت‌هاى مدرسه با جامعه، کسب تجارب واقعى و فعال کردن شاگردان دانست و از محدوديت‌هاى آن مى‌توان به عدم تکافوى امکانات، نياز به زمان بيشتر، و برهم خوردن برنامهٔ رسمى مدرسه اشاره کرد.
|
