کشتىهاى اجارهاى به سه دسته تقسيم مىشوند و براى هر دسته قرارداد خاصى منعقد مىشود که به ترتيب عبارت است از:
|
|
|
|
قرارداد اجارهٔ کشتى براساس کنترل کامل اجارهکننده
|
|
اين نوع قرارداد، کامل کشتى بهصورت بدون خدمه مىباشد که اصطلاحاً به نامهاى Charter by Demise يا Lease يا Bare Boat Charter معروف است. اجارهکنندهٔ کشتي، کشتى را بدون کارکنان آن براى مدت موقت (بستگى به مدت اجارهٔ آن) اجاره مىکند و خود مسؤوليت تأمين خدمهٔ کشتى و پرداخت دستمزد آنها را به عهده دارد. امروزه اين نوع قرارداد کشتى دربستى به ندرت منعقد مىگردد.
|
|
|
قرارداد اجارهٔ زمانى کشتى Time Charter Contract
|
|
در اين نوع قرارداد کشتى براى مدت معينى اجاره داده مىشود و مدت اجارهٔ آن ممکن است از سه ماه تا ۲۰ سال باشد و همچنين ممکن است کشتى براى مدت زمان يک سفر ساده و يا چند نوبت سفر اجاره گردد. اصولاً شرکتهاى کشتيرانى هنگامى که مقدار کالاى پيشنهاد شده براى حمل بيش از ظرفيت حمل کشتىهاى خود باشد نسبت به اجارهٔ کشتى براساس زمانى Time Charter اقدام مىکنند. براى مثال ممکن است کشتى براى سفر رفت و برگشت از بلژيک به ژاپن و يا از اروپا به خاورميانه اجاره گردد، در اين صورت صاحب کشتى براساس مدت زمانى که کشتى تقريباً هميشه پيشاپيش پرداخت مىگردد و نحوهٔ پرداخت کرايه معمولاً براى هر ۱۵ روز و يا ۳۰ روز است. ممکن است مبلغ اجاره بهصورت کلى
|
|
(Lump Sum) باشد يعنى مبلغ اجاره براساس هر تن ظرفيت کشتى محاسبه نشود، ولى معمولاً اساس محاسبهٔ مبلغ اجاره برمبناى ظرفيت حمل کشتى يا Dead Weight است که اغلب براساس هر تن ظرفيت کشتى در طول يک ماه مورد محاسبه قرار مىگيرد.
|
|
در قراردادهاى اجارهٔ زمانى کشتي، اجاره دهنده و يا صاحب کشتى موظف است خدمهٔ کشتى را تأمين کند . به عبارت ديگر هزينهٔ اجاره دَربر گيرنده دستمزد خدمه که از طرف اجارهکننده تأمين مىگردد و همچنين آذوقهٔ آنها نيز خواهد بود. بهعلاوه، صاحب کشتى مسؤول پرداخت هزينهٔ بيمهٔ بدنهٔ کشتى و هزينههاى تعمير و نگهدارى کشتى است.
|
|
اجارهکننده يا Charterer در مقابل پرداخت کرايه، مجاز است کشتى را بهصورت کامل با هر نوع کالاى مجاز Lawful Merchandise بارگيرى نمايد.
|
|
اجارهکننده بايد مخارج سوخت در دريا و بنادر را بپردازد بهعلاوهٔ مخارج بندري، عوارض فانوس دريائى Light Dues، هزينه عبور از کانال، اجارهٔ يدککش، عوارض اسکله، هزينهٔ بارگيري، بارچيني، تخليه و هر نوع مالياتى که بر محمولات تحميل گردد به عهدهٔ اجارهکننده مىباشد.
|
|
چنانچه کشتى در اثر شکستگي، نقص فنى و يا حادثه از حرکت باز ايستد، به زمان تلف شدهٔ ناشى از ارتفاعات فوق اجاره تعلق نمىگيرد.
|
|
|
اجارهٔ کشتى براى سفر مشخص Voyage Charter Party
|
|
در اين نوع قرارداد کشتى براى حمل محمولات مذکور در قرارداد بين بنادر مشخص و براى يک يا چند سفر مورد توافق اجاره مىگردد. در اين نوع قرارداد نام کالا و چگونگى بستهبندى آن (مثلاً بهصورت کيسهاى يا بشکهاي) ذکر مىگردد.
|