اولين قدم منطقى در طراحى يک برنامه، تعيين و تخمين مشکلات علف‌هاى هرز و عوامل مهم ديگرى است که مرتبط با عمليات کنترل علف‌هاى هرز هستند. اگرچه عوامل اشاره شدهٔ زير شامل کليهٔ مواردى که بايد در نظر گرفته شود نيست ولى بيان‌کنندهٔ مهمترين عوامل مى‌باشد و به هنگام طرح کنترل علف‌هاى هرز بايد در نظر گرفته شوند.
علف‌هاى هرز
شناسائى علف‌هاى هرز
تقريباً هميشه بايد گونه‌هاى علف‌هاى هرز را شناسائى کرد. زيرا علف‌هاى هرز از نظر عادات رشد نحوهٔ توليدمثل، مشکلاتى که توليد مى‌کنند و واکنش به روش‌هاى کنترل با يکديگر فرق دارند. لذا بسته به‌گونه‌هاى مختلف علف‌هاى هرز عمليات متفاوتى براى کنترل به‌کار مى‌رود. تا زمانى‌که تمامى گونه‌هاى علف‌هاى هرز در سيستم‌هاى رايج کشت شناسائى و خصوصيات آنها تعيين نشوند، معمولاً نتايج عمليات کنترل رضايت‌بخش نخواهند بود.
فراوانى علف‌هاى هرز
فراوانى نسبى و اهميت اقتصادى گونه‌هاى علف‌هاى هرز موجود در مزرعه بايستى معين شود و براساس اولويت کنترل، فهرستى از آنها تهيه شود. تيمارهاى برنامه‌ريزى شدهٔ کنترل نه تنها بايد علف‌هاى هرزى را که در حال حاضر زيان اقتصادى دارند، شامل شوند، بلکه علف‌هاى هرزى را که در زمان انجام تيمار تعداد آنها اندک است اما در آينده پتانسيل توليد زيان‌هاى اقتصادى دارند را نيز شامل شود.
علف‌هاى هرز جديد
علف‌هاى هرز جديدى را که به يک منطقه حمله مى‌کنند بايستى شناخت و از استقرار آنها
جلوگيرى کرد. برنامهٔ جلوگيري، سهم عمده‌اى در وارد نشدن علف‌هاى هرز خطرناکى همچون
قياق، خارلته، پيچک يا پنجه مرغى (Cynodon dactylon) به يک مزرعهٔ غيرآلوده دارد.
اين توهّم عمومى که علف‌هاى هرز بسيار مشکل‌سازى چون اينها را مى‌توان با روش‌هاى
مدرن امروزى کنترل کرد، يک خيال باطل است.
خاک
بافت
بافت خاک (شن، سليت، رس) خصوصياتى همچون شخم‌پذيري، ظرفيت نگهدارى آب، ميزان حرکت آب و علف‌کش و توانائى کار با انواع متفاوت ابزار شخم را تعيين مى‌کنند.
شرايط خاک
شرايط خاک به‌هنگام کاشت، شخم يا استفاده از علف‌کش داراى اهميت است. رطوبت بيش از اندازهٔ سطح خاک، بقاياى گياهي، ناهموارى سطح زمين و کلوخه‌دار بودن آن مى‌تواند تأثير علف‌کش‌هاى مورد استفاده در خاک را از بين ببرد. وجود انواع مختلف خاک در يک مزرعه باعث محدوديت در انتخاب علف‌کش مناسب مى‌شود. اين محدوديت زمانى چشمگير است که بخواهيم از علف‌کشى که به مقدار زيادى جذب خاک مى‌شود و امنيت محدودى براى گياه زراعى دارد استفاده کنيم. رطوبت خاک مى‌تواند در تأثيرپذيرى علف‌کش‌هاى شاخ و برگ (Foliar Herbicides) نقش داشته باشد زيرا گياهان در شرايط تنش رطوبت به علف‌کش‌ها مقاوم‌تر هستند.
ترکيبات کلوئيدى
بيشترين خصوصيات واکنش‌هاى سطحى خاک‌ها به‌علت وجود مواد آلى و رسى هستند که به منزلهٔ اجزاء کلوئيدى خاک محسوب مىشوند. خاک‌هاى داراى مواد آلى بالا امکان دارد چنان به ذرات علف‌کش بچسبند که آن را بى‌تأثير سازند. از طرف ديگر در خاک‌هائى که درصد رس و مواد آلى آنها کم است امکان آبشوئى ذرات علف‌کش وجود دارد و گاهى جذب سطحى خاک آن‌قدر کم است که امکان خسارت گياهان زراعى هم وجود دارد.
اسيديته (PH)
PH خاک تعيين‌کنندهٔ درجهٔ يونيزاسيون و در نتيجه ميل ترکيبى بعضى علف‌کش‌ها و دسترسى آنها براى کنترل علف‌هاى هرز است.
عوامل محيطى
ميزان فرسايش خاک
ميزان فرسايش خاک تعيين‌کنندهٔ مقدار بقاياى گياهى است که بايستى روى سطح خاک باقى گذاشت. اين عوامل بر نوع شخم قابل قبول و به‌نوبهٔ خود بر روى تعداد و نوع علف‌کش براى کنترل علف‌هاى هرز مؤثر است.
گياهان زراعى
وجود گياهان زراعى حساس به علف‌کش ممکن است تغييرات و تنظيماتى در انتخاب علف‌کش و تکنيک يا زمان استفاده از آن علف‌کش ايجاب کند تا امکان خسارت به گياهان زراعى به حداقل برسد.
نزديکى به محل‌هاى خاص
مجاورت آب (برکه، درياچه) ممکن است در انتخاب روش کنترل علف‌هاى هرز، مخصوصاً زمانى‌که از علف‌کش استفاده شود، تأثير بگذارد.
سيستم‌هاى مديريت زراعى
شخم و روش‌هاى ديگر
نوع و تعداد شخم، قطع کردن، چرا و تناوب همگى تعيين مى‌کنند که چه مديريتى صحيح است و از کدام روش کنترل علف‌هاى هرز بايستى استفاده شود. بسيارى اوقات، سيستم مديريت زراعى وسيلهٔ اصلى کنترل علف‌هاى هرز است. اين روش در مورد گياهان چمنى (Turfs)، گياهان علوفه‌اى مراتع و چراگاه‌ها اهميت خاصى دارد زيرا با مديريت زراعى غلط، اغلب باعث افزايش مشکلات علف‌هاى هرز مى‌شود.
سيستم‌هاى شخم حداقل (Minimum Tillage)
سيستم‌هاى مديريتى که با حداقل شخم يا بدون شخم (No-Till) اعمال مىشوند، مشکلات خاص خود را ايجاد مى‌کنند. عدم انجام شخم تکنيک‌هاى مختلف موجود کنترل علف‌هاى هرز را محدود مى‌کند و امکان کنترل بالقوهٔ علف‌هاى هرز که توسط ادوات مربوطه وجود دارد را از بين مى‌برد.
تناوب زمانى کشت
در صورت استفاده از علف‌کش‌هائى با دوام طولانى بايد تناوب زمانى کاشت گياهان حساس را مدّنظر داشت. نکتهٔ ديگرى که اين تطابق زمانى را مهم جلوه‌گر مى‌سازد اين است که بعضى از علف‌هاى هرز در يکسرى از گياهان زراعى را نسبت به گياهان زراعى ديگر، به‌طور مؤثرترى مى‌توان کنترل کرد.
