گاوهاى آبستن بايد طورى تغذيه شوند که در موقع زايمان از وضع بدنى خوبى برخوردار باشند. گاوهائى که ضعيف و لاغر هستند بايد خوب تغذيه بشوند، تا بتوانند افزايش وزن داشته باشند. اگر چنين گاوهائى با جيره خوبى تغذيه نشوند، درصد گوساله دهى گله کاهش خواهد يافت.
از تغذيهٔ سنگين گاوهاى آبستن بايد جلوگيرى شود زيرا تغذيهٔ سنگين سبب چاق شدن حيوان خواهد شد و در تحت چنين شرايطى علاوه بر اينکه هزينه نگهدارى افزايش خواهد يافت احتمال سخت‌زائى و تلف شدن گوساله نيز بيشتر خواهد شد.
تليسه‌ها و گاوهاى جوان چون هنوز در حال رشد هستند نسبت به گاوهاى بالغ هم‌وزن خود به غذاى بيشترى نياز دارند. مقدار انرژى که گاو نياز دارد بستگى به اندازهٔ بدن، وضعيت بدن، سن و شرايط آب و هوائى دارد.
مواد معدنى که مخلوطى از کلسيم، فسفر، نمک و املاح کمياب هستند بايد به‌صورت آزاد در دسترس حيوان قرار داده شود.
در مواردى که کيفيت علوفه بالا باشد نيازى به دادن مکمل‌هاى پروتئينى نيست ولى در صورتى‌که کيفيت علوفه پائين است بايد براى تأمين احتياجات حيوان مکمل‌هاى پروتئينى هم در جيرهٔ حيوان منظور شود. آب سالم و تميز به مقدار فراوان در دسترس حيوان قرار داده شود.
جيره گاوهاى شيرده
جيرهٔ غذائى که گاو شيرده مى‌خورد به مقدار شير توليدى و کيفيت آن بستگى دارد. گاوهائى که شير بيشترى توليد مى‌کنند در مقايسه با گاوهاى هم‌وزن و هم‌سن خود که شير کمترى توليد مى‌کنند به غذاى بيشترى احتياج دارند و مقدار پروتئين موردنياز گاوهاى شيرده ۱۶۰ تا ۲۶۸% بيشتر از مقدار پروتئين مورد احتياج براى گاو خشک است. مقدار انرژى مورد نياز ۳۶ تا ۶۸% کلسيم و فسفر موردنياز ۱۰۰-۲۵۰ % بيشتر است.
اگر کيفيت علوفه چراگاه بالا باشد احتياجات گاوهاى شيرى را تأمين مى‌کند، در تحت چنين شرايطى بايد نمک و مواد معدنى به مقدار کافى در اختيار حيوان قرار داده شود. در مواقعى که کيفيت علوفه پائين است و يا به مقدار محدود به حيوان داده مى‌شود، جهت تأمين احتياجات حيوان بايد مقدارى کنسانتره در جيرهٔ غذائى حيوان منظور شود. کاهش وزنى که حيوان در جريان زايمان داشته است بايد دوباره تأمين بشود. براى دوباره آبستن شدن حيوان بايد از وضع جسمانى خوبى برخوردار باشد که اين امر هم با تغذيهٔ خوب و مناسب تأمين خواهد شد.
تغذيه گوساله‌ها
Greep Feeding گوساله: C.F روش تغذيه‌اى است که به‌وسيله آن مى‌توان علاوه بر شير مادر غذاى فوق‌العاده به گوساله داد. اين غذا ممکن است دانه‌ها، کنسانترهٔ تجارتى و يا علوفهٔ خشبى با کيفيت عالى باشد، اين غذا در ظرف و يا محلى قرار داده مى‌شود که گوساله به‌راحتى از آن استفاده کند ولى گاو نمى‌تواند به آن دسترسى داشته باشد.
شرايط و چگونگى گاوداري، وضعيت توليد، شرايط بازار و بازاريابى فاکتورهائى هستند که در اقتصادى بودن C.F مؤثر هستند. مزاياى C.F عبارتند از: ۱. سبب افزايش وزن از شيرگيرى مى‌شود. ۲. سبب افزايش کيفيت در موقع از شيرگيرى مى‌شود. ۳. به‌علت آداپته شدن دستگاه گوارش گوساله به کنسانتره تغذيهٔ پروارى به‌خوبى شروع مى‌شود. ۴. سبب کم شدن استرس پروارى مى‌شود. ۵. سبب مى‌شود که گاو و گوساله از چراگاه فقير به‌مدت طولانى استفاده بکنند.
در موارد زير مى‌توان از C.F استفاده کرد: ۱. گوساله‌هائى که بعد از شيرگيرى فروخته خواهند شد. ۲. گوساله‌هائى که بعد از شيرگيرى با جيره‌هاى غذائى پرانرژى پروار خواهند شد. ۳. گاوهائى که توليد شير آنها کم است. ۴. گوساله‌هائى که از تليسه‌ها متولد شده‌اند. ۵. گوساله‌هائى که استعداد پروارى آنها از حد متوسط بيشتر است. ۶. گوساله‌هائى که زودتر از شير گرفته خواهند شد. ۷. در مواردى که قيمت غذاى کنسانتره ارزان باشد.
از روش C.F چه وقت و چگونه مى‌توان استفاده کرد:
معمولاً گوساله‌ها از ۳ هفتگى شروع به خوردن مواد دانه‌اى مى‌کنند ولى تا حدود ۸-۶ هفتگى مقدار کنسانتره‌اى که مصرف مى‌کنند کم است مقدار مواد کنسانتره مصرف شده به ازاء هر کيلوگرم اضافهٔ وزن ۹-۶ کيلوگرم مى‌باشد. براى ۲۷-۱۸ کيلوگرم اضافهٔ وزن در حدود ۲۱۸-۱۲۷ کيلوگرم به مواد دانه‌اى موردنياز است. مواد دانه‌اى و کنسانتره احتياجات انرژى شير و علوفه پروتئين مواد معدنى و ويتامين‌هاى موردنياز گوساله را تأمين خواهند کرد. گوساله‌ها کنسانتره پلت شده را بيشتر دوست دارند و از اين نوع کنسانتره به مقدار زيادى مصرف مى‌کنند، تغذيه با اين نوع غذا سبب سريع شدن رشد حيوان مى‌شود.
تغذيه و پرورش گوساله‌هاى نر
گوساله‌هاى نر در سن ۶ الى ۸ ماهگى از شير گرفته مى‌شوند، بعد از شيرگيرى بايد به مدت ۵ ماه با استفاده از جيرهٔ پرانرژى تغذيه بشوند تا مشخص بشود که کدام گوسالهٔ نر استعداد چاق شدن بيشترى دارد. از چاق شدن بيش از حد گوساله‌هاى نر بايد جلوگيرى شود. گوسالهٔ نر خوب رشد کرده در سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگى براى جفتگيرى مى‌تواند مورد استفاده قرار گيرد. گاوهاى نر تا ۵ سالگى رشد دارند. گاوهاى نر يکساله مى‌توانند روزانه ۵/۱ تا ۲ پوند افزايش وزن داشته باشند.
اگر گوساله‌هاى نر با استفاده از يونجهٔ خشک تغذيه مى‌شوند مى‌توان تا ۵/۱% وزن زنده حيوان کنسانتره در اختيار حيوان قرار داد. علوفه با کيفيت پائين بايد به‌وسيله مکمل‌هاى پروتئينى تقويت شود.
اگر گاو نر از وضعيت بدنى خوبى برخوردار باشد مثل ساير گاوها تغذيه مى‌شود ولى اگر لاغر باشد بايد۲-۵/۲ کيلوگرم مواد کنسانتره بيشتر از ساير گاوها داده شود.
گاوهاى نرى که در فصل جفتگيرى کاهش وزن داشته‌اند، بايستى غذاى کافى به آنها داده شود تا بتوانند وزن از دست رفته خود را تأمين بکنند. اين غذاى اضافى اغلب ۶ تا ۸ هفته قبل از شروع جفتگيرى بعدى است. گاوهائى که خيلى ضعيف و يا خيلى چاق هستند قابليت بارورى کمى دارند.
در فصل جفتگيرى گاوهاى نر ممکن است روزانه به نيم‌کيلوگرم مکمل پروتئينى و ۵/۲ کيلوگرم مکمل انرژى نياز داشته باشد. مقدار غذائى که به حيوان داده مى‌شود بستگى به چگونگى بدن حيوان دارد. گاوهاى نر در موقعى که جفتگيرى نمى‌کنند بايد از گله جدا نگهدارى بشوند. گاوهاى نرى که سم‌هاى درازى دارند قابليت باروى آنها کم است. بدين جهت بايد چند هفته قبل از فصل جفتگيرى سم‌هاى حيوان مرتب شوند، علاوه بر اين کيفيت اسپرم حيوان بايد قبل از فصل جفتگيرى مورد آزمايش قرار گيرد.
