|
|
|
نام فارسى |
|
کلرديازپوکسايد |
|
|
|
نام انگليسى |
|
CHLORDIAZEPOXIDE HCL |
|
|
|
نام تجارى دارو |
|
Librium, Libritabs, Lipoxide, Murcil, Sereen. |
|
|
|
گروه دارويى |
|
آرامبخش / خواب آور |
|
|
|
گروه شيميايى دارو |
|
از خانواده بنزوديازپينها |
|
|
|
مكانيسم اثر |
|
مهار سطوح زير قشرى سيستم عصبى مثل سيستم ليمبيك، تشكيلات مشبك. |
|
|
|
موارد مصرف |
|
كنترل كوتاهمدت اضطراب و در قطع ناگهانى الكل و همچنين قبل از عمل جراحى بهمنظور ايجاد شالى يا Relaxation. |
|
|
|
ميزان مصرف |
|
در اضطراب خفيف:
بالغين: خوراكى 10-5 ميليگرم سه الى چهار بار در روز.
بچههاى بيشتر از 6 سال: 5 ميليگرم دو الى سهبار در روز و حداكثر تا 10 ميليگرم دو الى سهبار در روز قابل افزايش است.
اضطراب شديد:
بالغين: مصرف خوراكى 25-20 ميليگرم سه الى چهار بار در روز.
قبل از انجام عمل:
بالغين: مصرف خوراكى 10-5 ميليگرم سه الى چهار بار در روز قبل از انجام عمل و يا تزريق عضلانى 100-50 ميليگرم يكساعت قبل از عمل جراحي.
در قطع مصرف الكل:
بالغين: مصرف خوراكي، عضلانى و يا وريدى 100-50 ميليگرم و حداكثر تا 300 ميليگرم در روز قابل افزايش است.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط نسبت به بنزوديازپينها، گلوكوم با زاويۀ تنگ، سايكوز هيپرتروفى پروستات، شوك، اغما، افسردگى اندوژن، در حاملگى (در گروه D قرار دارد) و مصرف خوراكى در كودكان زير 6 سال. |
|
|
|
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
سيستم عصبى مركزي: سرگيجه، خوابآلودگي، منگي، سردرد و اضطراب، ترمور، تحريكپذيري، ضعف و خستگي، دپرسيون، بيخوابي، توهم.
گوارشي: يبوست، خشكى دهان، تهوع، استفراغ، بياشتهائي، اسهال.
پوستي: راش، درماتيت، خارش.
قلبى عروقي: كاهش فشارخون وضعيتي، تغييرات ECG، تاکيکاردي، هيپوتانسيون.
چشم، گوش، حلق و بيني: تارى ديد، وزوز گوش، ميدريازيس.
احتياطات: در سنين بالا، در ناتوانى و بيماريهاى کبدى و کليوي، ديسکرازى خوني، سابقه اعتياد با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. اوج اثر: ۳ـ۱ ساعت. متابوليسم: کبدى (به متابوليت فعال و طولانى اثر). دفع: کليوى (نيمه عمر: ۳۰ـ۵ ساعت).
تداخلات داروئي: الکل، داروهاى ضد تشنج، خوابآور و آرامبخش باعث تشديد تضعيف تنفسى ميشوند؛ باعث افزايش سطح فنيتوئين و کاهش اثرات ضدپارکينسونى لوودوپا ميشود؛ سايمتيدين سطح پلاسمائى دارو را افزايش ميدهد.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ کنترل فشار خون (خوابيده، ايستاده)، کنترل نبض در صورتيکه فشار سيستولى حدود ۲۰ ميليمتر جيوه کاهش دارد از ادامه درمان خوددارى کرده و پزشک را مطلع سازيد.
ـ آزمايشات خوني: در درمانهاى طولانيمدت CBC کنترل شود، ديسکرازيهاى خونى بهندرت رخ ميدهد.
ـ آزمايشات کبدي: ALT, AST, بيليروبين، کراتينين، LDH، آلکالن فسفاتاز.
ـ کنترل I&O: ممکن است اختلال عملکرد کليوى را نشان دهد.
ـ از نظر عدم تعادل، بررسى افزايش بيش از حد دارو در سنين بالا و بيماران ناتوان.
توصيهها:
ـ در صورت بروز علائم گوارشى با غذا يا شير دارو را مصرف کنيد.
ـ در صورتيکه بيمار نميتواند قرص کامل را مصرف کند آنرا خرد کند.
ـ در صورت خشک بودن دهان از آبنبات، آدامس و يا مزهمزه کردن آب استفاده شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ از آنجا که ممکن است خوابآلودگى و گيجى رخ دهد در صورت نياز به حرکت بيمار اين کار به کمک يک همراه صورت گيرد.
ـ اقدامات حفاظتي: شامل نرده حفاظ کنار تخت.
ـ کنترل کنيد تا ببينيد که دارو خورده شده است.
ارزيابى باليني:
پاسخ به درمان: کاهش اضطراب، کمشدن بيقرارى و بيخوابي.
وضعيت شعوري: به خلق، احساس، رفتار، الگوى خوابيدن، خوابآلودگى و گيجى توجه کنيد.
وابستگى جسماني: علائم ناشى از قطع مصرف دارو و سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانى و ضعف بعد از استعمال طولانيمدت.
اقدام به خودکشي، واکنشهاى متناقض مثل تحريکپذيري، تهيجپذيري.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که دارو را ميتوان با غذا مصرف کرد.
ـ که دارو را در هر تنش روزانه مصرف نکنند و بيشتر از چهارماه نيز مصرف نکنند مگر اينکه پزشک تجويز کرده باشد.
ـ بيشتر از مقدار تجويز شده هرگز استفاده نشود چرا که ممکن است عادت ايجاد کند.
ـ از مصرف فرمهاى OTC خوددارى شود مگر اينکه زير نظر پزشک باشد.
ـ از رانندگى و کارهائى که نياز به دقت و هوشيارى دارد خوددارى شود چرا که ممکن است منجر به خوابآلودگى شود.
ـ از مصرف الکل يا ساير داروهاى مضعف بر سيستم عصبى بهطور توأم خوددارى شود مگر اينکه پزشک تجويز کند.
ـ از قطع دارو بعد از مصرف طولانيمدت خوددارى شود چرا که ممکن است ايجاد تشنج کند.
ـ دارو را کمکم افزايش دهيد وگرنه ممکن است بيمار غش کند.
ـ خوابآلودگى در آغاز درمان ممکن است تشديد شود.
ـ در صورت حساسيت به نور از لوسيون محافظ آفتاب با SPF 14 استفاده کنيد.
تداخل با تستهاى آزمايشگاهي:
افزايش: در ASt, ALT, بيليروبين سرم.
کاهش: در ميزان RAIU
درمان مصرف بيش از حد دارو: لاواژ، کنترل علائم حياتي، اقدامات نگهدارنده. |
|
|
|