مراحل آزمایش (۶)

در مورد دو پيام ۶ (بناى تاريخى از سرى نشانه‌‌هاى بين‌المللي) و ۲۳ (نشانه‌‌اى که ما ساختيم) نتايج طبق جدول مقايسهٔ دو نشانهٔ تصويرى مربوط به بناى تاريخى است:

جدول مقايسهٔ دو نشانهٔ تصويرى مربوط به بناى تاريخى

تجلى معنى مشابه

بازخوانى تصوير

جواب غلط

نمى‌دانم

پاسخ‌ها

-

۲

۵

۱۳

نمى‌دانم

۱

۷

۹

۱۴

جواب غلط

-

۲۰

۲۸

۵۷

بازخوانى تصوير

۱

۳

۲

۱۰

تجلى معنى مشابه

۱۰ نفر پس از ديدن نشانهٔ ۶ گفته‌اند نمى‌دانند. در حالى که نشانه‌ٔ شمارهٔ ۲۳ را بناى تاريخى گفته‌اند و جالب اينجا است که ۱ نفر با ديدن نشانهٔ شمار ۲۳، معنى کاملاً متفاوت با معنى موردنظر فرستنده در ذهنش متجلى شده در حالى که، نشانهٔ شمارهٔ ۶ منتج به تجلى معنى مشابه معنى موردنظر فرستنده شده است.

مقايسهٔ دو پيام شماره ۱ و ۲۸ (هر دو از سرى پيام‌هاى بين‌المللى و مربوط به پست) طبق جدول مقايسهٔ دو نشانهٔ تصويرى مربوط به پست، است:

جدول مقايسهٔ دو نشانهٔ تصويرى مربوط به پست

تجلى معنى مشابه

بازخوانى تصوير

جواب غلط

نمى‌دانم

پاسخ‌ها

۱

۴

-

-

نمى‌دانم

۴

۱۱

۱

۱

جواب غلط

۲

۳۱

-

۲

بازخوانى تصوير

۶۲

۶۲

-

۱

تجلى معنى مشابه

۱ نفر نشانهٔ شمارهٔ ۱ را نمى‌دانم مى‌گويد و شمارهٔ ۲۸ را پست. ۶۲ نفر نشانهٔ شمارهٔ ۱ را فقط بازخوانى تصوير مى‌کنند ولى با ديدن نشانهٔ ۲۸ معنى موردنظر فرستنده در ذهنشان متجلى مى‌شود، ۱ نفر شمارهٔ ۲۸ را نمى‌دانم مى‌گويد و شمارهٔ ۱ را پست.

آخرين مقايسه مربوط به نشانه‌هاى پناهگاه است (نشانهٔ شمارهٔ ۲۴ همان نشانه است که در سال‌هاى ۱۳۶۳ به بعد، در خيابان‌هاى تهران نصب شده بود و بيشتر يک نشانهٔ قراردادى است تا تصويرى و نشانه‌ٔ شمارهٔ ۲۷ همان است که ما تهيه کرده بوديم.)

جدول مقايسهٔ دو نشانهٔ تصويرى مربوط به طرف پناهگاه

تجلى معنى مشابه

بازخوانى تصوير

جواب غلط

نمى‌دانم

پاسخ‌ها

-

۲

۲۳

۱۵

نمى‌دانم

۱

۵

۳۱

۸

جواب غلط

-

۵

۱۲

۴

بازخوانى تصوير

۱۰

۲

۳۷

۱۷

تجلى معنى مشابه

۱۷ نفر با ديدن نشانهٔ شمارهٔ ۲۴ (همان نشانهٔ پناهگاه در تهران) گفته‌اند نمى‌دانيم. در حالى‌که شمارهٔ ۲۷ (نشانه‌اى که ما ساختيم) در ذهنشان تجلى معنى مشابه معنى موردنظر فرستنده روى داده است (پناهگاه). نشانهٔ ۲۴ سبب شده است که در ذهن ۳۷ نفر يک معنى کاملاً متفاوت با معنى موردنظر فرستنده متجلى شود در حالى‌که همين ۳۷ نفر با ديدن نشانهٔ شمارهٔ ۲۷ معنى مشابه معنى موردنظر فرستنده در ذهنشان متجلى شده است. نشانهٔ ۲۷ در ذهن ۱ نفر معنى کاملاً متفاوت با معنى موردنظر فرستنده متجلى کرده ولى نشانهٔ ۲۴ منتج به تجلى معنى مشابه معنى موردنظر فرستنده شده است (لازم به يادآورى است که در مورد روستائيان مورد آزمايش پس از انجام آزمايش سؤال شد که آخرين بارى که به تهران آمده‌اند چه موقع بوده است، ميانگين به دست آمده حدود چهار ماه بود).

بيائيد تصور کنيم اين ۲۸ نشانهٔ تصويرى در مجموع يک پيام طولانى را تشکيل دهد و مثلاً تلويزيونى باشد که بخواهد همزمان اين ۲۸ نشانه را هرکدام به مدت ۲۰ ثانيه در مجموع حدود ده دقيقه پخش کند.

يک ارتباط با ۲۸ نشانه برقرار شده است نسبت Ḿ بر M در اين ارتباط ده دقيقه‌اى چقدر است؟

عدد ۴۴۵/۰ ٭، يعنى نسبت Ḿ بر M کوچک‌تر از يک.

٭ براى محاسبهٔ اين عدد کافى است نسبت Ḿ بر M تک‌تک نشانه‌ها را با يکديگر جمع کرده بر ۲۸ تقسيم کنيم.

اگر با همان رديف که ۲۸ نشانه را به به افراد مورد آزمايش نشان داديم در آن برنامه تلويزيونى فرضى نيز به نمايش درآوريم نمودار شمارهٔ ۱ به‌دست مى‌آيد:

مى‌توانيم اين نمودار درهم را مرتب کنيم. کافى است بزرگ‌ترين نسبت Ḿ بر M را که مربوط به نشانهٔ شماره ۸ است (عدد۰/۸۹۵) به‌عنوان اولين نشانه روى محور Y قرار دهيم و کمترين نسبت را که به نشانهٔ شمارهٔ ۱۷ است (عدد ۰۸۶/۰) روى محور Y به‌عنوان آخرين نقطه انتخاب کنيم. نمودار جديد به‌صورت نمودار شمارهٔ ۲ به‌دست مى‌آيد.

اولاً براساس تعريف ارتباط ما، در اين مجموعه ارتباط کامل انجام نشده است و در مورد نشانه‌هاى شمارهٔ ۱۷،۱۶،۹،۲۴،۶ ارتباط تقريباً نزديک به صفر بوده است.

ثانياً مشخص مى‌شود که براى تجلى يک معنى خاص برخى از اين پيام‌ها موفق‌تر از بقيه بوده‌اند.