|
|
| |
نام فارسى |
|
نورتريپتيلين |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
NORTRIPTYLINE HCL |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Aventyl, Pamelor |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
ضد افسردگى |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
دي‌بنزوسيکلوهپتن ـ آمين ثانويه |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
برداشت مجدد نوراپي‌نفرين و سروتونين در انتهاهاى عصبى را مهار کرده و باعث افزايش اثر آن دو در سلول عصبى مي‌گردد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
افسردگى Major يا اندوکرين. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين: ۲۵mg خوراکى سه تا چهار بار در روز که مي‌تواند تا ۱۵۰mg در روز افزايش يابد؛ دوز را مي‌توان قبل از خواب تجويز نمود.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به ضدافسردگي‌هاى سه‌حلقه‌اي، افزايش فشار داخل چشمي، گلوکوم با زاويه تنگ، احتباس ادراري، بيمارى قلبي، بيمارى کبدي، پرکارى تيروئيد، درمان با الکتروشوک، جراحى الکتيو، حاملگى (در گروه C قرار دارد). |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
خوني: اگرانولوسيتوز، ترومبوسيتوپني، ائوزينوفيلي، لکوپني.
دستگاه عصبى مرکزي: سرگيجه، خواب‌آلودگي، منگي، سردرد، اضطراب، ترمور، تحريک، ضعف، بي‌خوابي، کابوس شبانه، EPS (در پيري)، افزايش علائم رواني.
گوارشي: يبوست، خشکى دهان، تهوع، استفراغ، ايلئوس پاراليتيکي، افزايش اشتهاء، کرامپ، ناراحتى در ناحيه اپي‌گاستر، يرقان، هپاتيت، استوماتيت.
ادراري‌تناسلي: احتباس، نارسائى حاد کليه.
پوستي: راش، کهير، تعريق، خارش، حساسيت به نور.
قلبي‌عروقي: کاهش فشارخون اورتواستاتيک، تغييرات ECG، تاکيکاردي، هيپرتانسيون، طپش قلب.
چشم، گوش، حلق و بيني: تاري‌ديد، وزوز گوش، ميدرياز.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. اوج اثر: ۵/۸ـ۷ ساعت. انتشار: از جفت عبور مي‌کند.
متابوليسم: کبدى (داراى متابوليسم عبور اول)، دفع: عمدتاً کليوى (نيمه عمر ۹۰ـ۱۶ ساعت).
تداخلات داروئي: باعث تشديد اثر الکل و داروهاى سداتيو مي‌شود؛ ممکن است باعث تشديد اثر وارفارين مي‌شود؛ مصرف همزمان لوودوپا و سمپاتوميمتيک‌ها مانند آدرنال با هيپرتانسيون و هيپرپيرکسى همراه است؛ باعث کاهش نسبى اثر داروهاى آنتى هيپرتانسيو مي‌شود؛ مصرف همزمان MAOI باعث واکنش‌هاى سايکوتيک و کلاپس قلبى عروقى و کريز فشارخون مي‌شود؛ داروهاى هورمون تيروئيدى باعث تشديد خطر آريتمي مي‌شوند؛ سايمتيدين و متيل فنيدات باعث افزايش سطح سرمى دارو مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ فشارخون (خوابيده ـ ايستاده)، نبض، در صورتي‌که فشار سيستوليک ۲۰mmHg افت نمايد دارو را قطع کرده به پزشک اطلاع دهيد، در بيمار قلبي‌عروقى علائم حياتى را هر ۴ ساعت چک نمائيد.
ـ آزمايشات خوني: CBC، لکوسيت، افتراق گلبولي، آنزيم‌هاى قلبى در درمان طولاني‌مدت.
ـ آزمايشات کبدي: ALT, AST, بيليروبين، کراتينين.
ـ وزن به‌طور هفتگي، اشتهاء مي‌تواند با دارو افزايش يابد.
ـ ECG از نظر صاف شدن موج T، بلوک شاخه‌اي، بلوک AV، اختلالات ريتم در بيماران قلبي.
توصيه‌ها:
ـ افزايش مايعات و حجم غذا در صورت يبوست و احتباس ادراري.
ـ مصرف دارو با غذا يا شير براى کاهش علائم گوارشي.
ـ به مصرف دوز قبل از خواب؛ اگر تخدير بيش از حد در طول روز ايجاد مي‌شود، مي‌توان تمام دوز را قبل از خواب مصرف نمود.
ـ افراد پير ممکن است يک دوز در تمام روز را تحمل کنند.
ـ آدامس، آب‌نبات سفت و جرعه‌هاى مکرر آب براى خشکى دهان.
ـ مصرف دارو با آب‌ميوه، آب يا شير براى تغيير مزه دارو.
روش تهيه / تجويز:
ـ در ظروف محکم و تيره در دماى اطاق نگهدارى شود.
ـ کمک در زمان حرکت بيمار، زيرا در شروع درمان خواب‌آلودگى / سرگيجه رخ مي‌دهد.
ـ اقدامات حمايتى مانند نرده‌هاى کنار تخت در افراد پير وجود داشته باشد.
ـ چک کنيد تا ترکيب خوراکى بلعيده شود.
ارزيابى باليني:
علائم خارج هرمى در افراد پير: سفتي، (rigidity)، ديستوني، ناتوانى در نشستن (akathisia).
وضعيت رواني: خلق و خوي، احساس، تمايلات خودکشي، افزايش علائم رواني، افسردگي، سوءظن.
احتباس ادراري، يبوست؛ يبوست با احتمال بيشترى در بچه‌ها ايجاد مي‌شود.
علائم محروميت: سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلاني، ضعف، معمولاً در صورتى ايجاد مي‌شوند که مصرف دارو به‌طور ناگهانى قطع شود.
مصرف الکل؛ در اين صورت دارو را تا هنگام صبح مصرف نکنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ ايجاد پاسخ‌هاى درمانى ممکن است به ۲ تا ۳ هفته زمان نياز داشته باشد.
ـ به‌خاطر احتمال ايجاد خواب‌آلودگي، سرگيجه و تاري‌ديد رانندگى و ديگر کارهائى که نياز به هوشيارى دارند بااحتياط صورت گيرند.
ـ اجتناب از مصرف الکل و ديگر مضعف‌هاى دستگاه عصبى مرکزي.
ـ دارو را بعد از مصرف طولاني‌مدت به‌طور ناگهانى قطع نکند زيرا مي‌تواند باعث تهوع، سردرد، بي‌حالى شود.
ـ استفاده از محافظ پوستى يا کلاه لبه‌دار به‌خاطر ايجاد حساسيت به نور.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش کاذب: کاته کول‌آمين‌هاى ادراري.
کاهش: HIAA, VMA-5
درمان مصرف بيش از حد دارو: کنترل ECG، القاء استفراغ، لاواژ، ذغال فعال، تجويز ضدتشنج. |
|
|
|
