بیماری حاد کوهستان

بيمارى حاد کوهستان

اين بيمارى شايع‌ترين شکل بيمارى ارتفاعات است و حتى ممکن است در ارتفاعى به اندازه ۶۵۰۰ پا (حدود ۲۰۰۰ متر) نيز رخ دهد. علائم آن عبارتند از:

سردرد، احساس خستگي، تهوع، نفس‌نفس زدن، تندى ضربان قلب، و اختلال در خواب. اين علائم هنگام فعاليت بدتر مى‌شود و معمولاً بعد از چند روز و با سازگار شدن شما با ارتفاع زياد، برطرف مى‌گردد.

کمک‌هاى اوليه

اقدامات لازم عبارتند از:

نوشيدن آب اضافى براى مقابله با کم‌آبى بدن، مصرف مسکن (مثل آسپيرين يا استامينوفن) براى سردرد، رژيم غذائى سبک، به‌کار بردن اکسيژن در صورت دسترسى و ورزش سبک. بازگشت به ارتفاعات پائين به سرعت باعث از بين رفتن علائم مى‌شود. مصرف داروى استازولاميد (Diamox) به مقدار ۲۵۰ ميلى‌گرم در روز هم جنبهٔ درمانى دارد و هم اغلب ار بروز علائم پيشگيرى مى‌کند. اگر قصد مسافرت به ارتفاعات را داريد از پزشک خود سؤال کنيد که آيا به اين دارو يا داروى وراپاميل (يک داروى ضد آنژين صدرى و ضد فشار خون است ـ م. ـ verapamil) نياز داريد يا نه.

خيز ريوى ناشى از ارتفاع زياد

اين شکل از بيمارى ارتفاعات شيوع کمترى دارد و معمولاً ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت و در صعود سريع به ارتفاع بالاى ۹۰۰۰ پا (حدود ۲۷۰۰ متر) رخ مى‌دهد. علاوه بر علائم بيمارى کوهستان، نفس‌نفس زدن شديدتر است، گاهى نيز سرفه با آن همراه مى‌شود. در صورت عدم درمان ضعف و اغماء پيش مى‌آيد.

کمک‌هاى اوليه

اقدامات لازم شامل استراحت در بستر و دادن اکسيژن است. ولى نزول به ارتفاعات پائين مؤثرتر است. در صورت مصرف استازولاميد يا ساير داروهاى مُدِر، جايگزينى آب فراوان ضرورى است، زيرا قربانى قبلاً دچار کم‌آبى بدن شده است. به مدت چند ساعت و هر ساعت يک ليوان آب بنوشيد.

خيز مغزى ناشى از ارتفاع زياد

تورم مغزى احتمالاً به درجات مختلف در کليهٔ اشکال بيمارى ارتفاعات وجود دارد. ولى برخى از اين علائم مثل سردرد، گيجي، عدم تعادل و کاهش مهارت‌هاى بدني، دوبيني، توهم و اغماء، ممکن است تشديد يابد. وجود اين علائم بازگشت هر چه سريع‌تر فرد را به ارتفاعات پائين‌تر ايجاب مى‌کند. داروهاى مُدِر و کورتيکواستروئيدها (داروهاى هم‌خانوادهٔ کورتون ـ م.) در صورت دسترسى به پزشک مفيد هستند.

پيشگيرى

افرادى که نسبت به ارتفاع زياد حساسيت دارند، در صورت امکان بايد به آرامى صعود کنند و از ارتفاع ۶۰۰۰ پا (حدود ۱۸۰۰ متر) به بالا بيش از ۱۰۰۰ پا (حدود ۳۰۰ متر) در روز صعود نکنند. آمادگى بدنى و تجربه کوهنوردى از هيچ‌يک از اشکال بيمارى ارتفاعات جلوگيرى نمى‌کند. تا هنگام سازش يافتن با ارتفاعات از فعاليت شديد خوددارى کنيد. اگر زود خسته مى‌شويد فعاليت خود را کاهش دهيد. در هواى خشک براى جبران آبى که از طريق تنفس از دست داده‌ايد، مقدار زيادى آب بنوشيد. از مصرف نمک زياد بپرهيزيد. پزشک ممکن است براى شما استازولاميد به مقدار ۲۵۰ ميلى‌گرم در روز از طريق خوراکى قبل، در حين و بعد از صعود تجويز کند. از پزشک خود در مورد ارزش فنى‌توئين (جزء داروهاى ضد تشنج است ـ م . 'ديلانتين' ) يا وراپاميل در پيشگيرى از بيمارى ارتفاعات سؤال کنيد.