سرطان پستان شايعترين بدخيمى در زنان است و بيشتر از ساير سرطانها باعث مرگ و مير آنان مىشود. ميزان وقوع آن در آمريکا و در زنان سفيدپوست به نسبت ۱ به ۹ و در زنان سياهپوست ۱ به ۱۴ است. اين نوع سرطان قبل از ۳۰ سالگى نادر است، ولى شيوع آن بعد از يائسگى بهسرعت افزايش مىيابد.
|
|
برخى بررسىهاى اخير نشان داده است که مصرف الکل ممکن است خطر ابتلاء را افزايش دهد، اگرچه بهنظر مىرسد اين افزايش جزئى است.
|
|
|
|
عوامل خطرساز در سرطان پستان
|
|
عوامل خطرسازى که باعث افزايش احتمال ايجاد سرطان مىشوند عبارتند از:
|
|
۱. خويشاوندان نزديک مبتلا به سرطان پستان (مادر، مادربزرگ، خواهر).
|
|
۲. شروع اولين قاعدگى در سنين پائين.
|
|
۳. سن بالا.
|
|
۴. چاقى بهويژه هنگام بلوغ.
|
|
۵. حاملگى ديررس يا نداشتن فرزند.
|
|
انواع گوناگونى از سرطان پستان وجود دارد ولى همهٔ آنها ابتدا بهصورت برآمدگي، سفتى موضعي، يا تغيير شکل پستانها تظاهر مىکنند. در صورت مشاهدهٔ هر يک از اين تغييرات فوراً به پزشک مراجعه کنيد.
|
|
پزشک بعد از معاينه براى کمک به تشخيص نوع توده دستور انجام ماموگرافى مىدهد. در برخى از موارد پزشک کشيدن مايع يا مقدار کمى از بافت تودهٔ موردنظر را به کمک سوزن توصيه مىکند. در صورتىکه توده يک کيست ساده بهنظر برسد، اغلب تحتنظر گرفته مىشود و در صورت ظاهر نشدن مجدد توده، درمان ديگرى لازم نيست.
|
|
نمونهبردارى از توده از طريق جراحى اغلب توصيه مىشود، زيرا اين اقدام تنها راه مطمئن براى تشخيص قطعى ماهيت ضايعه است. در اين مرحله شما بايد انتخاب مهمى انجام دهيد. اگر بعد از نمونهبردارى مشخص شد که توده سرطانى است آيا مايل هستى که در همان مرحله جراح بافت سرطانى را بردارد (عمل يکمرحلهاي) يا اينکه مايل هستيد فقط نمونهبردارى انجام شود و در صورت نياز به جراحى اين عمل يک هفته بعد يا ديرتر انجام شود (عمل دو مرحلهاي). تعويق کوتاه مدت عمل جراحى در روش دو مرحلهاى زيان شناختهشدهاى ندارد. اين روش به شما فرصت مىدهد که افکار خود را متمرکز کنيد يا نظر مشورتى پزشک ديگرى را در مورد نوع عمل جراحى پيشنهادى جويا شويد. اکثر جراحان عمل دو مرحلهاى را ترجيح مىدهند، زيرا به اين ترتيب فرصتى فراهم مىشود که آزمايشهاى بيشترى براى تعيين ميزان گسترش بيمارى و کشف اين نکته که تومور به انواع خاص شيمىدرمانى پاسخ مىدهد يا نه، انجام شود. بهخاطر داشته باشيد که چهارپنجم تودههاى پستانى سرطانى نيستند.
|
|
|
- مرحله ۱: قطر تومور ۲ سانتىمتر يا کمتر است و به خارج از پستان گسترش ندارد.
|
|
- مرحله ۲: قطر تومور ۲ تا ۵ سانتىمتر است و ممکن است به غدد لنفاوى زير بغل گسترش يافته باشد.
|
|
- مرحله ۳: تومور بزرگتر از ۵ سانتىمتر و ميزان گسترش آن به غدد لنفاوى زير بغل بيشتر از مرحله ۲ است و ممکن است به ساير غدد لنفاوى يا بافتهاى نزديک پستان گسترش يافته باشد.
|
|
- مرحله ۴: سرطان به ساير اعضاء بدن گسترش يافته (متاستاز داده) است. اين اعضاء اغلب ريه، استخوان، کبد يا مغز هستند.
|
|
|
عوامل متعددى وجود دارند که مناسبترين درمان ويژهٔ شما را تعيين مىکنند. اين عوامل عبارتند از: سابقهٔ باليني، سن، وضعت سلامت عمومي، و نوع و ميزان گسترش سرطان. ميزان گسترش سرطان تحت عنوان مرحلهٔ سرطان شناخته مىشود.
|
|
سرطان درجا (insitu)، سرطان پستان در مرحلهٔ خيلى ابتدائى آن است و سرطان تنها در ناحيه خيلى نزديک به توده وجود دارد.
|
|
|
چهار روش رايج درمان سرطان پستان عبارتند از: جراحي، پرتودرماني، شيمىدرمانى و هورموندرماني. نوع درمان تا حدود زيادى به وضعيت سلامتى بيمار و مرحلهٔ بيمارى بستگى دارد.
|
|
جراحى رايجترين روش درمانى سرطان پستان است و روشهاى مختلف جراحى را مىتوان بهکار برد. انواع اين اعمال جراحى از جزئىترين تا وسيعترين آنها در مبحث انواع جراحى در سرطان پستان ذکر شدهاند.
|
|
|
شيمىدرمانى و هورموندرمانى
|
|
شيمىدرمانى توسط داروهاى نابودکننده سلولهاى سرطانى (سيستوتوکسيک) اغلب در حين جراحى و براى از بين بردن سلولهاى سرطانى که ممکن است هنگام جراحى داخل خون شوند، بهکار مىرود. اين داروها در افزايش طول عمر در بيماران مرحلهٔ ۳ و ۴ و نيز براى سرطان پستان عود کرده مفيد هستند.
|
|
در خانمهائى که سلولهاى سرطانى آنها داراى گيرندههاى ويژهٔ استروژن هستند، داروهاى ضد استروژن مثل تاموکسى فن در توقف يا کند کردن رشد تومور مؤثر هستند، زيرا بهنظر مىرسد که اين تومورها براى رشد خود وابسته به توليد استروژن هستند.
|
|
برخى از بررسىهاى اخير نشان داده است که زنان در مراحل ابتدائى سرطان پستان (کسانى که خطر عود در آنها کم است)، در صورت ادغام شيمىدرمانى يا هورموندرمانى با برنامههاى جراحى استاندارد و پرتودرماني، امکان بقاء بيشترى دارند. اين برنامههاى درمانى تحت عنوان شيمىدرمانى کمکى شناخته مىشوند و بهطور مؤثرى برداشتهاى بالينى را نسبت به سرطان پستان تغيير دادهاند. شيمىدرمانى کمکى ميزان ابتلا به عوارض سرطان پستان را در بيماران افزايش داده است، ولى تأثير اين روشها در نجات زندگى يا افزايش طول عمر، انجام آنها را موجه کرده است.
|