آئین‌نامه صدور ضمانت‌نامه و ظهرنویسی از طرف بانک‌ها

ماده ۱- صدور ضمانت‌نامه و ظهرنويسى از طرف بانک‌ها موکول به اخذ وثيقه از مضمون عنه طبق شرايط مندرج در اين آئين‌نامه مى‌باشد.

ماده ۲- انواع وثايق قابل براى صدور ضمانت‌نامه و ظهرنويسى به شرح ذيل مى‌باشد:

- وجه نقد يا طلا يا اسناد خزانه يا اوراق قرضه دولتى يا اوراق مشارکت منتشره براساس مجوز بانک مرکزى يا سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار، يا اوراق قرض‌الحسنه يا حساب‌هاى ارزى شامل حساب‌هاى سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار ارزى و قرض‌الحسنه جارى و پس‌انداز ارزى نزد بانک صادرکننده ضمانت‌نامه.

- تضمين بانک‌ها يا مؤسسات اعتبارى غيربانکى معتبر خارجي.

- سفته با دو امضاء قابل قبول بانک، اموال غير منقول، برگ وثيقه انبارهاى عمومى مربوط به کالا سهام شرکت‌هايى که در بورس پذيرفته شده باشد.

تبصره ۱- در مورد شرکت‌هاى تحت مديريت دولتى و نهادهاى انقلاب اسلامى و شرکت‌هاى وابسته به آنها، بانک مى‌تواند سفته شرکت يا نهاد را در وجه بانک قبول نمايد.

تبصره ۲- غير از وثايق پيش‌بينى شده در اين آئين‌نامه بانک مرکزى مى‌تواند حسب مقتضيات روز وثايق ديگرى را پيش‌بينى و در صورت لزوم به بانک‌ها اعلام نمايد.

ماده ۳ - حداقل معادل ده درصد مبلغ ضمانت‌نامه و يا ظهرنويسى از يک يا ترکيبى از انواع وثيقه‌هاى بند الف - ماده ۲ و بابت بقيه آن از يک يا ترکيبى از انواع وثايق مشروح ذيل خواهد بود.

۱. معادل بقيه ضمانت‌نامه و يا ظهرنويسى از يک يا ترکيبى از انواع وثيقه‌هاى مذکور در بندهاى ماده ۲.

۲. سفته طبق بند پ ماده ۲ و تبصره (۱) ذيل آن حداقل معادل ۱۲۰ درصد بقيه مبلغ ضمانت‌نامه و يا ظهرنويسى .

۳. اموال غيرمنقول يا برگ وثيقه انبارهاى عمومى يا سهام شرکت‌هايى که در بورس پذيرفته شده باشد يا کشتى يا هواپيما حداقل معادل ۱۵۰ درصد بقيه مبلغ ضمانت‌نامه يا ظهرنويسي.

تبصره ۱ - ضمانت‌نامه‌هاى مربوط به شرکت در مناقصه و مزايده از پرداخت وثيقه نقدى مذکور در ماده ۲ معاف مى‌باشند و درصدهاى مذکور در رديف‌هاى ۲و۳ نسبت به کل مبلغ ضمانت‌نامه محاسبه خواهد شد.

تبصره ۲ - بانک‌ها مى‌توانند از اخذ وثيقه نقدى مذکور در ماده ۳ بابت ضمانت‌نامه‌هاى صادره منحصراً براى امور کشاورزي، احداث، تکميل و يا تعمير واحدهاى مسکونى خوددارى کنند مشروط بر اينکه وثيقه منحصراً غيرمنقول کشاورزي، احداث، تکميل و يا تعمير واحدهاى مسکونى خوددارى کنند مشروط براينکه وثيقه منحصراً غيرمنقول بوده و حداقل ۱۶۰ درصد مبلغ ضمانت‌نامه ارزش داشته باشد.

تبصره ۳ - ضمانت‌نامه‌هاى مربوط به کارخانه‌هاى توليدى بابت خريد مواد اوليه از خارج يا هزينه‌هاى ارزى اجراء طرح‌هاى تأسيس يا توسعه کارخانه‌هايى که مورد تائيد و توصيه وزارت‌خانه‌هاى مربوط باشد و وام‌هاى خارجى براى منظورهاى فوق در صورت موافقت بانک مرکزى مشمول تبصره ۱ اين ماده مى‌باشد.

ماده ۴ - تعهدات هريک از مشتريان بانک بابت ظهرنويسى و ضمانت‌نامه‌هاى صادره نبايد از ۲۵ درصد مجموع سرمايه و اندوخته‌هاى بانک تجاوز نمايد مشروط براينکه جمع تعهدات هر مشترى اعم از ضمانت‌نامه و ظهرنويسى و وام و اعتبار از ۳۰ درصد مجموع سرمايه و اندوخته‌هاى بانک تجاوز نکند، بانک مرکزى مى‌تواند در موارد استثنايى نصاب ۳۰ درصد اخيرالذکر را به ۴۰ درصد افزايش دهد.

تبصره - ضمانت‌نامه و ظهرنويسى‌هايى که در مقابل وجه نقد يا اسناد خزانه يا اوراق قرضه دولتى يا اوراق مشارکت منتشره براساس مجوز بانک مرکزى يا سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار، يا اوراق قرض‌الحسنه يا حساب‌هاى ارزى شامل حساب‌هاى سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار ارزى و قرض‌الحسنه جارى و پس‌انداز ارزى و يا تضمين قسمت از ظهرنويسى‌ها و ضمانت‌نامه‌هاى صادر در مقابل وثايق مذکور در فوق مشمول محدوديت مذکور اين ماده نخواهد بود.

ماده ۵ - مجموعه تعهدات ناشى از ظهرنويسى و صدور ضمانت‌نامه‌هاى هر بانک نبايد از مجموع سرمايه و اندوخته‌ها و سى درصد کل سپرده‌هاى پايان ماه پيش بانک که قسمتى از آنها طبق بند ۳ ماده ۱۴ قانون پولى و بانکى کشور نزد بانک مرکزى نگاهدارى مى‌شود تجاوز نمايد.

تبصره - ضمانت‌نامه‌هاى مربوط به شرکت در مناقصه و مزايده و ظهرنويسى و ضمانت‌نامه‌هايى که در مقابل وجه نقد يا اسناد خزانه يا اوراق قرضه دولتى يا اوراق مشارکت منتشره بر اساس مجوز بانک مرکزى يا سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌‌‌دار، يا اوراق قرض‌الحسنه و يا حساب‌هاى ارزى شامل حساب‌هاى سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار ارزى و قرض‌الحسنه جارى و پس‌انداز ارزى و يا تضمين بانک‌ها يا مؤسسات اعتبارى غيربانکى معتبر خارجى صادر مى‌شود و همچنين آن قسمت از ظهرنويسى‌ها و ضمانت‌نامه‌هاى صادر در مقابل وثائق مذکور در فوق مشمول محدوديت مذکور در اين ماده نخواهد بود.

ماده ۶ - صدور ضمانت‌نامه ريالى در برابر تضمين بانک‌ها يا مؤسسات اعتبارى غيربانکى معتبر خارجى و همچنين صدور ضمانت‌نامه ارزى منوط به موافقت قبلى بانک مرکزى مى‌باشد.

ماده ۷- در ضمانت‌نامه‌ها بايد موضوع ضمانت‌نامه نام مضمون‌له و مضمون‌عنه و مدت اعتبار ضمانت‌نامه و مبلغ آن به‌طور صريح قيد شود.

ماده ۸ - بانک‌ها بايد براى حساب ضمانت‌نامه‌ها و ظهرنويسى‌ها و وثايق نقدى و وثايق غيرنقدى ضمانت‌‌نامه‌ها و ظهرنويسى‌ها حساب جداگانه نگهدارى نمايند. به غير از وجه غير نقدى و سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌دار يا حساب‌هاى ارزى شامل حساب‌هاى سپرده سرمايه‌گذارى مدت‌‌دار ارزى و قرض‌الحسنه جارى و پس‌انداز ارزى نزد خود بانک، بقيه وثائق بايد در حساب انتظامى نگهدارى شود.

ماده ۹ - بانک‌ها بايد صورت ريز کليه ضمانت‌نامه‌هاى صادره و تعهدات ناشى از ظهرنويسى‌ها را در پايان ماه‌هاى شهريور و اسفند هرسال منتهى ۲۵ روز مطابق نمونه‌اى که از طرف بانک مرکزى بارى آنها فرستاده شده است تهيه و به بانک مرکزى اداره نظارت بر امور بانک‌ها ارسال نمايند.

ماده ۱۰ - از اين تاريخ هرگونه ظهرنويسى و يا صدور ضمانت‌نامه توسط بانک‌ها منوط به رعايت کامل مقررات اين آئين‌نامه است. ضمانت‌نامه‌ها و ظهرنويسى موجود که براساس مقررات قبل صادر شده‌اند. در صورت ضرورت تمديد، به تشخيص بانک مى‌توانند کماکان با شرايط قبلى تمديد شوند.