آثار بنگاه‌های چند ملیتی بر اقتصاد کشورهای مادر و جریان ورود و خروج جهانگردان

در حالى‌که تأثير بنگاه‌هاى چند مليتى بر اقتصاد کشورهاى ميزبان توجهات زيادى را به خود جلب کرده، دربارهٔ تأثير آنها بر اقتصاد کشورهاى مادر کمتر تحقيق شده است.

به اين ترتيب، آنها سود بيشترى به‌دست خواهند آورد. در يک تحليل اقتصادى خرد، بنگاه‌هاى چند مليتى ممکن است ساختار و سودآورى صنعت جهانگردى در کشور خود را به طرق زير تغيير دهند:

- اقتصاد کشور مادر ممکن است به قدرى کوچک باشد که نتواند به‌صورت کارا بازار سفر و جهانگردى را مورد حمايت قرار دهد تا صرفه‌هاى مقياس در آن به‌دست آيد. سنگاپور ايرلاينز و واگن - ليست - کمپانى در صورتى‌که تنها در بازار داخلى فعاليت مى‌کردند اکنون وجود نمى‌داشتند.

- سرمايه‌گذارى مستقيم بنگاه‌هاى چند مليتى در مقصدهائى که بالاترين نرخ بازدهى را عرضه مى‌کنند و بنابراين، متوسط نرخ بازدهى حاصل در صنعت جهانگردى اقتصاد کشور مادر را بالا مى‌برند.

- با توليد انبوه محصولات جهانگردى خارجى و ارائه به مصرف‌کنندگان، در کل سطح قيمت‌ها را کاهش مى‌دهند.

- بنگاه‌هاى چند مليتى که اساساً محصولات مسافرتى و جهانگردى خارجى عرضه مى‌کنند ممکن است در اقتصاد کشور مادر براى خود مزيت‌هاى انحصارى ايجاد کنند؛ اگر اين بخش از پيش داراى ساختار انحصار چند جانبه بوده باشد انحصارگرها براى حمايت از موقعيت تجارى خود، به‌صورت گروهى فعاليت خواهند کرد.

در سطح کلان، تأثير بنگاه‌هاى چند مليتى در چگونگى جريان ورود و خروج جهانگردى تجلى پيدا مى‌کند. بسيارى از بنگاه‌هاى چند مليتى مانند تورگردانان اروپائى محرک اصلى سفر و جهانگردى اتباع کشور خود به خارج بوده‌اند. اين امر که موجب تمايل بيشتر به مسافرت خارجى است توازنى بين تراز پرداخت‌هاى کشورهاى ميزبان و جهانگردفرست ايجاد مى‌کند. در مقابل، عمليات چند مليتى مى‌تواند زيان خروج ارز توسط جهانگردان کشور مادر را جبران کند. اگر يک بنگاه آمريکائي، ترجيحاً يک هتل آمريکائى را براى اقامت جهانگردان در مقصد انتخاب کند در واقع، نوعى از جانشينى واردات صورت گرفته است. اين فايده، به فايدهٔ مستقيم عرضهٔ کالاها و خدمات آمريکائى به جهانگردان غير آمريکائى در آن مقصد اضافه مى‌شود.

وجود بنگاه‌هاى چند مليتى سبب شده است که جريان ورود و خروج جهانگردان و نيز واکنش به تقاضاى جهانگردى دگرگون شود. وجود اين بنگاه‌ها موجب شده است که دولت‌ها سياست‌هاى مالى خود در زمينهٔ ايجاد زيربناهاى جهانگردى را تغيير دهند و بسيارى از کشورها را به ارزيابى مجدد نقش جهانگردى بين‌المللى واداشته است.