|
|
|
|
|
| ليد سئوالي، با يک پرسش آغاز مىشود، پرسشى که بايد جدابيت، گيرائى کنجکاوى دانستن به پاسخ آن را در مخاطب برانگيزد و او را به شوق خواندن خبر بکشاند.
|
|
|
|
| در اين ليد، ضمن يادآورى سابقه رويداد يا ذکر تاريخچه‌اى که به حادثه کنونى منتهى شده است، مى‌توان علاقه‌مندى مخاطبان را تحريک کرد.
|
|
| مثال:
|
| يک ميليون سال پيش وقتى آخرين دايناسورها در منطقه حاره نسل خود را به تاريخ سپردند، دانشمندان فکر نمى‌کردند که بتوانند آخرين بقاياى اين جانوران را در اين زمان در مناطق سيبرى کشف کنند.
|
|
| مثال:
|
| ۲۵ سال پيش مردى پيش چشم عابران خيابان فردوسى زن خود را با چاقو به قتل رساند و فرار کرد تا اينکه ديروز مأموران آگاهي، قاتل را در سن ۶۵ سالگى در جزيره 'هنگام' دستگير کردند.
|
|
|
|
| پراستفاده‌ترين ليد در خبرهاى عمدتاً سياسى و اقتصادى و گزارش‌هاى خبري، ليد تشريحى و تحليلى است. اينگونه ليد براساس داده‌ها و اطلاعات خبرى نگارش مىشود و اصل اطلاعات زيربناى نگارش اينگونه ليدها است. در خبرهاى تلفيقى (کهدر مباحث بعد به آن اشاره خواهد شد) پُراستفاده‌ترين ليد، ليد تشريحى و تحليلى است. در اين ليد روزنامه‌نگار با بهره‌گيرى از آگاهى‌ها و رويدادهاى خبرى متصل به هم و از مجموع آنها مى‌توانند به تحليلى مبنى بر واقعيات دست يابد که نگارش يک ليد تحليلى و تشريحى به مخاطب ارائه خواهد داد.
|
|
| مثال:
|
| يک کودک هفت ساله که هفته گذشته در جنگل‌هاى شمال کشور مفقود شده بود، در حالى‌که از گرسنگى و ترس مى‌لرزيد و به لکنت زبان دچار شده بود، با لباس‌هاى پاره در منطقه مرزن‌آباد پيدا شد و تحويل خانواده او گرديد.
|
|
|
|
| در ليدهاى توصيفى (وصفي) تصويرسازى با استفاده از واژگان وصفى به‌منظور القاء زيبائى‌ها و تحريک احساسات صورت مى‌گيرد. اين مى‌تواند توصيف‌گر زيبائى‌هاى طبيعت يک‌رو است، استوارى و سختى کوهساران يا لطافت نهرها و جويبارها باشد يا بيانگر احساسات انسانى در برخورد با رويدادها.
|
|
| مثال:
|
| سياوش سبز، رستم سرخ و تهمينه آبى و روشن، در فضاى مه‌آلود زير نورافکن‌ها در نمايشگاه هنرهاى تجسمي، تمثيلى است از شاهنامه که اين بار در تابلوهائى سه‌بُعدي، شکل گرفته است.
|
|
|
|
| شروع اينگونه ليدها با ضرب‌المثل است و بيانگر موضوع رويداد. ضرب‌المثل بايد با نوع رويداد هماهنگى داشته باشد و در واقع مصداق رويداد باشد.
|
|
| مثال:
|
| 'هرکه بامش بيش، برفش بيشتر' . در اين روزهاى سرد زمستانى که ارتفاع برف در تهران به ۷۰ سانتى‌متر رسيده، گرانى برف‌روبي، به‌صورت مشکلى براى شهروندان تهرانى درآمده است.
|
|
|
|
| در برخى از رويدادها، نکات مهم همسان و همطراز از نظر ارزش‌هاى خبرى نظير فراگيرى (دربرگيري)، وجود دارد که به‌صورت فهرست شده مى‌توان در ليد قرار داد.
|
|
| مثال:
|
| هيئت دولت در جلسه امروز خود تصميماتى به اين شرح اتخاذ کرد:
|
|
| - پرداخت وام مسکن به فرهنگيان
|
|
| - تصويب افزايش ماليات بر درآمد اصناف
|
|
| - گسترش خطوط اتوبوس‌رانى شهري
|
|
| - .............
|
|
| - .............
|
|
|
|
| در اين ليد، اختلاف يا تشابه بين دو رويداد توأماً و مرتبط موردنظر است يا دو وضعيت به قياس درمى‌آيد.
|
|
| مثال:
|
| درحالى‌که تهران با هواى بهارى روزهاى زمستان را مى‌گذارند، شهرها و روستاهاى مازندران در پى بارش بيش از يک متر برف در محاصره قرار گرفتند.
|
|
| ليد ساده (مستقيم) و ليد عمقى
|
|
| اينگونه ليدها چون ليدهاى پاسخ‌دهنده به عناصر خبر هستند، ساده و مستقيم به مهم‌ترين قسمت خبر مى‌پردازند با اين تفاوت که در ليد عمقى اطلاعات بيشترى درباره رويداد ذکر مىشود و طولانى‌تر از ليد ساده است.
|
|
| مثال:
|
| مجلس شوراء اسلامى لايحه اصلاح قانون اطلاق را با اکثريت آراء به تصويب رساند.
|
|
| مثال:
|
| مجلس شوراى اسلامى لايحه اصلاح قانون طلاق را با اکثريت آراء به تصويب رساند. براساس اين لايحه زنان مطلقه در نيمى از دارائى‌هاى همسر سابق خود سهيم مى‌شوند.
|
|
| ليد فشرده (متراکم) و ليد چندخبرى
|
|
| ليدهاى فشرده و چند خبرى از جهت تراکم اخبار به هم شبيه هستند اما اين اختلاف که در ليد فشرده، تراکم اطلاعات يک رويداد با آگاهى‌هاى تقريباً همطراز از نظر اهميت نگارش مىشود ولى ليد چند خبرى معمولاً براى خبرهاى تلفيقى يا گزارش‌هاى خبرى نوشته مىشود.
|
|
| ليد چندخبرى معمولاً در گزارش‌هاى خبرى در مورد وقايع تعطيلات پايان هفته، گزارش‌هائى در مورد حوادث اجتماعى يا سياسى به‌کار مى‌رود.
|
|
| مثال:
|
| ۲۸ کشته، ۴۰ ناپديد و ۲۰۰ ميليون ريال خسارت، نتيجه يک هفته بارندگى مداوم در مناطق جنوبى استان هرمزگان است.
|
