پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

اسفناج (Spinach)


اسفناج گیاه بومی ایران است و از اوایل قرن اول میلادی كم كم به نقاط دیگر دنیا راه یافت. به‌طوری كه در تاریخ مسطور است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا كشت می‌شده است. كشت اسفناج در سال ۱۸۰۶ در آمریكا شروع شد. اسفناج گیاهی است یكساله درای ساقه‌ای راست به ارتفاع نیم متر كه برگ‌های آن پهن و نرم و مثلثی شكل به رنگ سبز می‌باشد.
اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است.دو نوع اسفناج وجود دارد كه به‌نام پائیزه و بهاره نامیده می‌شود. اسفناج بهاره در فصل بهار كاشته می‌شود و به اسفناج انگلیسی معروف است. نوع پائیزه آن كه به خاك بسیار غنی احتیاج دارد در پائیز كاشته می‌شود. گل‌های اسفناج به رنگ سبز كمرنگ می‌باشد.
اسفناج چون دارای مواد غذائی فراوانی است كشت آن امروز در تمام نقاط دنیا معمول است.
  تركیبات شیمیائی
اسفناج از نظر داشتن ویتامین B۳ بسیار غنی است و بنابراین داروی مهمی برای برطرف كردن بیماری پلاگر است. (پلاگر یك نوع بیماری است كه به‌علت كمبود ویتامین B۳ در بدن تولید می‌شود و نشانه‌های ضعف بدن، تشنج، اختلال در دستگاه هاضمه و به‌وجود آمدن لكه‌های قرمز روی بدن است.)
ضمناً در اسفناج مقدار زیادی آهن، ید، لسیتین، كلروفیل، كاروتن، اسید اگزالیك و اسید ارسنیك وجود دارد.
  جدول مواد موجود در صدگرم اسفناج خام
انرژی ۲۰ كالری
آب ۹۰ گرم
پروتئین ۳ گرم
چربی ۳/۰ گرم
مواد نشاسته‌ای ۳/۵ گرم
كلسیم ۹۰ میلی گرم
فسفر ۵۰ میلی گرم
آهن ۳/۲ میلی گرم
سدیم ۷۰ میلی گرم
پتاسیم ۴۷۰ میلی گرم
ویتامین آ ۶۰۰۰ واحد
ویتامین ب ۱ ۱/۰ میلی گرم
ویتامین ب ۲ ۲/۰میلی گرم
ویتامین ب ۳ ۶/۰ میلی گرم
ویتامین ث ۴۰ میلی گرم
  خواص داروئی
۱. برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران كمی سرد و تر است و برخی عقیده دارند كه متعادل است یعنی نه سرد است و نه گرم.
۲. برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A ، B۳ ، C و آهن و پتاسیم می‌باشد.
۳. بدن را قلیائی می‌كند.
۴. خنك كننده است و برای پائین آوردن تب مفید است.
۵. ورم روده كوچك را رفع می كند.
۶. برای ورم ریه مفید است.
۷. ملین است و یبوست را برطرف می‌كند.
۸. برای لاغر شدن و وزن كم كردن مفید است.
۹. اسفناج به‌دلیل داشتن ماده‌ای به‌نام اسپیناسین هضم غذا را تسریع می‌كند. این ماده باعث تحریك معده و ازدیاد ترشحات آن می‌شود.
۱۰. خوردن اسفناج در رفع تشنگی موثر است.
۱۱. برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است.
۱۲. برای رفع سرفه‌های خشك برگ اسفناج را با جو پوست‌كنده و روغن بادام بپزید و بخورید.
۱۳. آش اسفناج با گشنیز برای سردردهائی كه ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید می‌باشد.
۱۴. اگر آش اسفناج را با آب‌لیمو و سماق و یا آب‌غوره بخورید سردردهای ناشی از اختلال كیسه صفرا را برطرف می‌كند.
۱۵. خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری می‌كند مخصوصاً در افرادی كه به مصرف الكل و سیگار دست دارند.
۱۶. تحقیقات دانشمندان نشان داده است كه اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ، معده، پروستات،‌ حنجره و رحم مؤثر است.
۱۷. اسفناج كلسترول خون را پائین می‌آورد.
۱۸. بهترین دارو برای كسانی است كه مبتلا به كم‌خونی هستند.
۱۹. اسفناج مانند جارو روده بزرگ را تمیز می‌كند.
۲۰. ترشحات لوزالمعده را افزایش می‌دهد.
۲۱. اسفناح سبزی مفید برای تقویت اعصاب است.
۲۲. اسفناج پخته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار مؤثر است.
۲۳. رماتیسم و نقرس را درمان می‌كند .
۲۴. برای زیاد كردن شیر در مادران شیرده موثر است.
۲۵. سابقاً نوعی شربت از اسفناج تهیه شد كه در معالجه خونریزی‌ها و كم‌ خونی از آن استفاده می‌كردند‌.
۲۶. تخم اسفناج ملین و خنك‌كننده است.
۲۷. تخم اسفناج برای برطرف كردن ورم كبد و یرقان مفید است.
۲۸. اسفناج تعداد گلبول‌های قرمز خون را افزایش می‌دهد.
۲۹. اسفناج چون دارای كلروفیل است عضلات روده را تحریك كرده و تخلیه مدفوع را آسان می‌كند.
۳۰. اگر كسی مبتلا به حبس‌البول یعنی بند آمدن ادرار است می‌تواند با مخلوط نصف فنجان آب اسفناج این ناراحتی را درمان كند. با همان مقدار روغن بادام یا روغن زیتون مخلوط كرده و به او بدهید.
۳۱. اسفناج را در سالاد خود بریزید و میل كنی.
  مضرات
اسفناج به‌علت داشتن اگزالات برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگ‌های كلیه و مثانه مناسب نیست ضمناً آنهائیكه سرد مزاج هستند باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل و هل میل نمایند.


همچنین مشاهده کنید