|
|
|
| گزينش طرح و تقسيم مسئوليت
|
|
| دولت پس از بررسى دقيق و موافقت با طرح جهانگردى بايد آن را به‌عنوان رهنمون رسمى آن براى توسعه جهانگردى برگزيند. از طريق گزينش اين طرح، شالودهٔ قانونى براى اجراء آن تثبيت مى‌شود. بنابراين دور شدن زياد از سياست و طرح مزبور بسيار دشوار مى‌شود، هر چند به ايجاد تعديل‌هائى به‌طور گريزناپذيرتر نياز خواهد بود. به‌علاوه براى اجراء اثربخش طرح موردنظر اعتقاد سياسى به توسعه جهانگردى بر شالوده‌اى برنامه‌ريزى‌شده و رهبرى قوى هم در بخش دولتى و هم در بخش خصوصى جهانگردى امرى ضرورى است.
|
|
| در روش اجراء، نخستين قدم تعيين نقش مربوط به دولت، بخش خصوصى و گروه‌هاى خاص از قبيل مؤسسات دولتى است. اين نقش‌ها در مبحث برنامه‌ريزى عناصر نهادى بررسى شده‌اند به‌رغم هر نقشى که براى دولت و بخش خصوصى تعيين شود، همکارى اين دو دربارهٔ اجراء طرح بايد حفظ گردد.
|
|
| مرحله‌بندى و برنامه‌نويسى توسعه
|
|
| براى دستيابى منظم به پيشنهادهاى توسعه، نخستين قدم تعيين مرحله‌بندى کلى توسعه است. در چارچوب مرحله‌بندى توصيه‌شده، پروژه‌هائى خاص براى توسعه تعيين‌شده، و سپس در يک برنامهٔ توسعه منسجم سازماندهى مى‌شوند. اين برنامه، بايد تمام انواع توسعه را شامل باشد ـ توسعه زيربناى دولتي، جاذبه‌ها و تسهيلات و توسعه تسهيلات و خدمات تجارتى بخش خصوصي. به‌علاوه مشخص ساختن ساير اقداماتى که براى اجراء مورد نياز هستند مرجّح است ـ ايجاد بعضى از سازمان‌هاى جهانگردي، تصويب قوانين و مقررات جهانگردي، با اجراء برنامه‌هاى اجتماعى ـ فرهنگى و محيطى ضميمه ۵ الگوئى از برنامه طرز کار جهانگردى را ارائه مى‌کند که روش مورد استفاده براى تهيه چنان برنامه‌اى را نشان مى‌دهد.
|
|
| پروژه‌ها و فعاليت‌ها با سال، معمولاً براى يک دورهٔ پنج ساله نشان داده مى‌شوند. براى پروژه‌هاى درازمدت، ادامهٔ پروژه‌ها براى دو سال يا بيشتر نشان داده مى‌شود. فعاليت‌هاى قبل از اجراء توسعه، از قبيل برنامه‌ريزى مشروح، طراحى و تحليل امکان‌پذيرى براى پروژه‌هاى آتي، بايد در برنامه مزبور گنجانده شود. برآوردهاى هزينهٔ کلى پروژه‌هاى توسعه نشان داده شده و گروه‌هاى مسئول اجراء پروژه‌ها يا فعاليت‌ها مشخص مى‌شوند. گروه‌هاى مسئول شامل گروه‌هاى زيادى مى‌شوند، براى مثال، مؤسسه دولتى مربوط، بخش خصوصى يا مؤسسه عمومي.
|
|
| برنامهٔ جهانگردى بايد به دقت با برنامه‌هاى مؤسسات مربوط، از قبيل مؤسسات حمل‌ونقل، پارک‌ها و ادارات فرهنگي، هماهنگ باشند. به‌خاطر حصول اطمينان بيشتز ار وجود هماهنگي، برنامهٔ جهانگردى حتى ممکن است فهرستى از پروژه‌هائى را که جزء مسئوليت‌هاى آن مؤسسات هستند. از قبيل پروژه‌هاى احداث پارک ملى يا موزه، در برداشته باشد. به‌علاوه اين برنامه بايد با برنامه توسعه کلى کشور يا منطقه هماهنگ باشد. در واقع، جهانگردى معمولاً در برنامه توسعه کلى ادغام مى‌شود.
|
|
| نخستين مرحلهٔ برنامهٔ کار غالباً به‌عنوان بخشى از مطالعهٔ اوليه برنامه‌ريزى جهانگردى تهيه مى‌شود تا با توصيه‌هاى برنامه‌ريزى به‌خوبى ادغام شود، و يا اينکه مى‌توان آن را بعداً و پس از تصويب طرح تهيه کرد. برنامه‌هاى کار براى مراحل بعدى توسعه در زمانى ديرتر نزديک به پايان برنامه مرحلهٔ قبلى تهيه مى‌شوند. اين برنامه‌هاى بعدى مرحله‌اى مى‌توانند تمام تعديل‌هاى کوچکى را که در طرح صورت گرفته‌اند و نيز فعاليت‌هاى و پروژه‌هائى را که نتوانسته‌اند در برنامهٔ قبلى تمام شوند، در خود ادغام کنند. بدين ترتيب اين برنامه‌ها به 'طرح‌هاى گردان' مبدل مى‌شوند که نسبتاً هميشه روزآمد هستند.
|
|
| روش متداول براى دستيابى به برنامه‌نويسى توسعه کارآمد به‌خصوص در سطح توسعه پروژه، تحليل مسير بحرانى است. اين امر مستلزم تهيه يک نمودار (يا جدول) مخصوص ـ يک شبکه ـ متشکل از پيکان‌ها و دايره‌ها است. اينها تمام فرآيند توسعه را نشان مى‌دهند، به‌طور مثال يک رويداد، احداث يک هتل در يک تفريحگاه يا يک دايره نشان داده مى‌شود، و يک اقدام، مانند پى‌ريزى ساختمان هتل، يا يک پيکان. دايره‌ها يا پيکان‌ها به يکديگر متصل مى‌شوند. به‌طور منطقي، يک رويداد تا زمانى‌که تمام اقداماتى که منجربه پديد آمدن آن مى‌باشند تکميل نشده باشد، به‌وجود نمى‌آيد. مدت‌هاى تخمينى 'زمان پايان' بر روى هريک از فعاليت‌ها نصب مى‌شود. سپس بحرانى اين شبکه (نمودار) با در نظر گرفتن هر حادثه به نوبت، و محاسبهٔ زودترين زمان ممکن است که حادثه مزبور مى‌تواند رخ دهد تعيين مى‌شود. چنانچه يک حادثه وابسته به دو يا چند فعاليت باشد، زودتر بر زمان پايان توسط طولانى‌ترين فعاليت تعيين مى‌شود.
|
|
| مسير بحرانى توالى منتج از حوادث به‌هم مرتبط و فعاليت‌هائى است که براى تکميل به طولانى‌ترين زمان نياز خواهند داشت. اضافه کردن تمام زمان‌ها به يکديگر در مسير بحرانى کوتاه‌ترين زمان براى تکميل پروژه را نشان خواهد داد تحليل مسير بحرانى براى برنامه‌ها يا پروژه‌هاى اصلى مى‌تواند دشوار باشد. با وجود اين، مى‌توان از فن‌آورى رايانه‌اى براى ساده کردن تهيه نمودار و ارزيابى سناريوهاى مختلف اجراء توسعه براى رسيدن به اثربخش‌ترين آن استفاده کرد.
|
|
| اعمال منطقه‌بندى و ساير مقررات
|
|
| در سطوح برنامه‌ريزى ملى و منطقه‌اي، منطقه‌بندى بايد اعمال شود تا ناحيه‌ها و مناطق توسعه، جهانگردى مشخص شوند ـ مناطق جهانگردى اين مناطق ممکن است ساير انواع کاربردى‌هاى زمين را شامل باشند. ولى منطقه‌بندى آنان براى جهانگردى نشان مى‌دهد که جاهائى هستند که در آنجا جهانگردى بايد توسعه يابد. انواع مناسب توسعهٔ جهانگردى نيز اغلب براى هريک از مناطق توريستى نشان داده مى‌شوند. در مناطق مشخص‌شده دولت مى‌تواند زيربناى مناسب را براى جهانگردى ايجاد کند ـ جاذبه‌هاى توريستى و ساير تسهيلات و خدمات توريستى از نوع عمومى به‌علاوه تعيين مناطق توريستي، بخش خصوصى را مطلع مى‌سازد که کجا و چه نوع جهانگردى موردنظر است، و به احتمال زياد مورد تائيد قرار خواهد گرفت. اگر لازم باشد، دولت مى‌تواند انگيزه‌هائى براى توسعه بخش خصوصى در مناطق جهانگردى ايجاد کند.
|
|
| در سطح محلى برنامه‌ريزي، مقررات منطقه‌بندى جهانگردى در ناحيه‌هاى خاص را براى انواع مختلف کاربردى‌هاى زمين، و استانداردهائى را که بايد در هريک از کاربرى‌ها اعمال شود. مشخص مى‌سازد. براى مثال، در يک ناحيه تفريحگاهي، منطقه‌بندى مناطق اقامتى (هتل)، تجارتي، تفريحى و نگهدارى و حفظ را تعيين خواهد کرد.
|
|
| ساير قوانين و مقررات مرتبط با جهانگردى در مبحث برنامه‌ريزى عناصر نهادى شرح داده شده‌اند. لازم است که اين قوانين و مقررات زود تصويب شوند تا اساس ادارهٔ جهانگردى و اعمال استانداردهاى مربوط به احداث تسهيلات فراهم شود.
|
|
| وقتى يک ناحيه جهانگردى در حال توسعه است، استفاده از سيستم طبقه‌بندى هتل که معمولاً براساس طبقه‌بندى يا تعيين تعداد ستاره است اغلب امرى مطلوب محسوب مى‌شود. مزاياى يک سيستم طبقه‌بندى اين است که تورگردانان، آژانس‌هاى مسافرتى و جهانگردان را از کيفيت عمومى سطح تسهيلات مطلع مى‌سازد تا آنها بهتر بتوانند هتل‌هائى را که مى‌خواهد استفاده کنند گزينش نمايند. به‌علاوه اعمال سيستم طبقه‌بندى هتل به شرکت‌هاى خصوصى هشدارى انگيزه مى‌دهد تا هتل‌هاى خود را در جاهائى که ضرورى است به سطح بالاترى ارتقاء دهند و بدين ترتيب راهنمائى براى احداث هتل‌هاى جديد فراهم آورند. به همين دلايل، سيستم طبقه‌بندى را مى‌توان در مورد رستوران‌ها به‌کار برد. اگر لازم باشد، ساير انواع مقررات، از قبيل مقرراتى دربارهٔ نظافت، بهداشت و احداث ساختمان، بايد به تصويب برسد. در ناحيه‌هاى زلزله‌خيز و طوفاني، استانداردهاى ساختمانى خاص بايد در مقررات ساختمان‌سازى گنجانده شود.
|
|
| آئين‌نامهٔ دولت براى بررسى و انجام اقداماتى دربارهٔ پيشنهادهاى پروژه‌اى توسعه جهانگردى ـ از قبيل احداث هتل‌ها و صدور مجوز و رويه‌هاى بازرسى و نظارت بر آنها ـ بايد به وضوح بيان شوند. اين آئين‌نامه‌ها براى مؤسساتى که پيشنهاددهنده هستند بايد مفيد و مناسب باشند ولى همچنين بايد تضمين دهند که استانداردهاى درست رعايت شده‌اند.
|
