هدف از پيشگيرى علف‌هاى هرز ممانعت از توسعهٔ آنها به‌وسيلهٔ بذر يا اندام‌هاى رويشى است. با وجود اين مفهوم کلى جلوگيرى در ۱۵ الى ۲۰ سال اخير به‌علت توسعه و پيشرفت علف‌کش‌ها و ابزار مکانيکى کنترل فراموش شده است. در دسترس بودن اين ابزارها منجر به اين اشتباه گرديده که مى‌شود به اتکاء اين ابزارها علف‌هاى هرز را پس از تهاجم کنترل کرد. يکى ديگر از عواملى که احتمالاً باعث کاهش استفاده از اصول جلوگيرى گرديده مفهوم مديريت مبارزه با آفات تا آستانهٔ اقتصادى آن است. به اين مفهوم که وسعت عمليات کنترل نبايد به‌حدى باشد که هزينهٔ آن برابر هزينهٔ خسارت ناشى از آفات شود. مفهوم آستانهٔ اقتصادى بيشتر در زمينهٔ کنترل آفات منشاء گرفته است. کاربرد آن در زمينهٔ جمعيت حشرات در طول فصل زراعى يا بين سال‌هاى کشت است که اغلب غير قابل پيش‌بينى است. گاهى جمعيت‌هاى نسبتاً زياد حشرات بدون ايجاد خسارت لازم ديده مى‌شوند، اما زمان بايد با آنها مبارزه کرد که باعث خسارت بيش از آستانهٔ اقتصادى مى‌شوند. به‌عبارتى در صورتى که هزينهٔ خسارت آنها بيش از هزينهٔ کنترل آنها باشد، بايستى اقدام به کنترل و مبارزه با آنها کرد.
اين بحث متناسب با علف‌هاى هرز که به آهستگى پراکنده شده ولى پس از رشد کاملاً مستقر مى‌شوند، نيست. اگر علف هرزى که به تازگى وارد يک مزرعه شده است را نمى‌شود با روش‌هاى رايج کنترل از بين برد يا اگر توانائى توليد خسارت آن بيش از علف‌هاى هرزى است که در مزرعه وجود داشته باشند، آستانهٔ اقتصادى براى اين علف هرز زمانى آغاز مى‌شود که اولين گياه توليد بذر کند. اگرچه خسارت يک علف هرز به مجموع محصول گياه زراعى چشمگير نيست، اما ضرر نسل‌هاى بعدى آن گياه و هزينهٔ کنترل آنها بسيار زياد خواهد بود. بنابراين قبل از اينکه اين تک علف هرز به بذر بنشيند بايستى آن را از بين برد. اهميت جلوگيرى به‌حدى است که در هر مديريت زراعى بايد آن را جزو اجزاء به‌هم پيوستهٔ برنامهٔ کنترل قرار داد.
علف‌هاى هرز حقيقى سازگارى‌هاى وسيعى در جهت پراکنش يافته‌اند. پوشش بذرها و ميوه‌ها به شکل‌هاى متفاوتى همچون خار، قلاب، بال يا بافت‌هاى کرکى به پراکنش آنها توسط حيوانات، باد و آب کمک مى‌کند. اکثر اندام‌هاى توليدمثل رويشى آنها نسبت به خشکى مقاوم هستند لذا چنانچه از خاک بيرون آورده شوند تا زمان قرار گرفتن در منطقه‌اى ديگر زنده مى‌مانند. نسبت اصلى انتشار و توسعهٔ علف‌هاى هرز تا مسافات طولاني، خود بشر است و اغلب به‌وسيلهٔ ماشين‌آلات يا بذرهاى گياهان زراعى آلوده به بذر علف‌هاى هرز انجام مى‌شود. به‌منظور کاهش اين انتشار، قوانينى به‌عنوان قرنطينه، قوانين بذر و قوانين علف‌هاى هرز وضع شده است.
قرنطينه
قرنطينه به‌منظور جداسازى و جلوگيرى از انتشار علف‌هاى هرز سمج (Noxious weeds) انجام مى‌گيرد. مثال شناخته شدهٔ آن قرنطينه‌اى بود که در مورد علف هرز انگلى علف جادو که به گياهانى همچون ذرت و سورگوم حمله مى‌کند، وضع شد. اين علف هرز يک‌ساله در دههٔ ۱۹۵۰ به کاروليناى شمالى و جنوبى وارد شد. پتانسيل خسارت اين علف هرز به کشاورزى آمريکا آنچنان زياد بود که در سال ۱۹۵۷، علف جادو اولين گياهى بود که براى جلوگيرى از انتشار آن تحت قانون قرنطينهٔ ايالتى و فدرال قرار گرفت. لذا جابه‌جائى خاک، گياهان قطعات گياهي، سبزيجات تازه، مواد مالچى و کانتينرهاى مزارع در داخل ايالت و بين ايالت‌ها قرنطينه شد. اين قانون به شدت اجراء شد و از جابه‌جائى هر چيزى که امکان جابه‌جائى بذر را در خود داشت جلوگيرى به‌عمل آمد. علاوه بر آن، برنامهٔ کنترل و ريشه‌کن کردن آن نيز از سال ۱۹۵۰ طراحى و به اجراء درآمد. پس از سال‌ها قرنطينه و ادامهٔ برنامه سطح مناطقى که آلوده به علف هرز مذکور بود، کاهش يافت. با وجود اين هنوز حدود ۱۴،۰۰۰ مزرعه و ۱۵۷،۰۰۰هکتار از زمين‌هاى کاروليناى شمالى و جنوبى آلوده بوده و به‌علت حمله اين علف هرز تحت قرنطينه قرار دارند.
قانون فدرال علف‌هاى هرز سمج اکنون اختيارات کامل قانونى براى جلوگيرى از پراکنش و استقرار علف‌هاى هرز جديد در آمريکا را فراهم آورده است. طبق اين قانون:
- با انجام بازرسى در مرزها و مناطق ورودى از ورود علف‌هاى هرز با منشاء خارجى جلوگيرى به‌عمل مى‌آيد.
- به اجراء درآوردن قرنطينه مناسب.
- کنترل يا ريشه‌کن کردن علف‌هاى هرز جديد يا آنهائى که به‌طور وسيعى پخش نشده‌اند در صورتى‌که اين علف‌ها در آينده پراکنده شوند باعث خسارت در کشاورزي، دامداري، ماهي، حيات‌وحش و سلامت عمومى مى‌شوند. قبل از تصويب اين قانون بازرسان در بنادر، تنها اختيار برگشت دادن محموله‌هاى حاوى حشرات، نماتودها يا بيمارى‌هاى گياهى را داشتند در واقع قرنطينهٔ علف جادو در سال ۱۹۵۰ به اين علت بود که بازرسان آن را يک بيمارى گياهى (انگلي) تشخيص دادند نه مشکل يک علف هرز.
قوانين بذر
کنترل بذر به‌منظور جلوگيرى از پخش بذر علف‌هاى هرز و حفظ خلوص بذر گياهان زراعى است. در تمامى ايالت‌هاى آمريکا براى حفظ کيفيت بذرهاى گياهان زراعى شرکت‌هاى فروش بذر بر طبق قوانينى که کيفيت و خلوص بذر را تضمين مى‌کند قادر به فروش بذر هستند. عملاً اين قوانين مطابق با قوانين بذر فدرال است. اما بسته به‌گونه‌هاى علف هرز اين قوانين از ايالتى به ايالت ديگر فرق مى‌کند. در ايالت اينديانا تنها بذرهائى قابل فروش هستند که فاقد بذر علف‌هاى هرز ممنوع (Prohibited) بوده، حداکثر ۲۵ درصد بذر علف‌هاى هرز محدود شده (Restricted) و ۵/۲ درصد ديگر علف‌هاى هرز را داشته باشد.
اينکه که قوانين بذر به‌طور جدى اعمال مى‌شود، قرار گرفتن علف‌هاى هرز سمجى همچون قياق و خارلته در ليست علف‌هاى هرز ممنوعه به‌طور مؤثرى از پراکنش آنها از طريق بذر گياهان زراعى در آمريکا ممانعت کرده است.
قوانين علف‌هاى هرز
قوانين علف‌هاى هرز مسئولين محلى و مالکين خصوصى را وادار مى‌سازد تا در زمين‌هاى خود نسبت به کنترل علف‌هاى هرز بى‌تفاوت نباشند. محدودهٔ اين زمين‌ها شامل مزارع، کنار جاده‌ها، ريل‌هاى راه‌آهن، اراضى غير قابل استفاده، معابر عبور و مرور و بستر نهرها است. قوانين اجرائى نيز براساس قوانين ايالتى است. در بسيارى از ايالت‌ها قوانين علف‌هاى هرز مشابه مدل واحدى است که در سال ۱۹۶۳ به‌وسيلهٔ وزارت کشاورزى آمريکا، ادارات کشاورزى ايالات و انجمن علوم علف‌هاى هرز آمريکا (Weed Science Society of America) وضع گرديده است.
اگرچه در بعضى ايالت‌ها زمين‌دارانى که اجازه مى‌دهند بعضى از علف‌هاى هرز سمج (همچون قياق) به بذر بنشينند، جريمه مى‌شوند، با وجود اين قوانين علف‌هاى هرز در جلوگيرى از انتشار علف‌هاى هرز سمج تأثير نسبتاً کمى داشته‌اند. احتمالاً مهمترين اثر آنها افزايش آگاهى عمومى در مورد مشکلات ناشى از انتشار و توسعهٔ علف‌هاى هرز بوده است.
جلوگيرى از توسعهٔ علف‌هاى هرز
جدا از انجام اعمال اجبارى وضع شده توسط قانون، هر کسى که علاقه‌مند به کنترل علف‌هاى هرز باشد، نکات زير را بايد مدّنظر داشته باشد:
- اجازه ندهيد علف‌هاى هرز توليدمثل کنند. علف‌هاى هرزى که به بذر نشسته يا اندام‌هاى رويشى با قابليت زايشى توليد کنند، منابع اصلى انتشار و استقرار هستند.
- به طريقى از ورود بذر علف‌هاى هرز در زمين‌هاى غيرآلوده جلوگيرى کنيد. به محض اينکه بذرها در خاک قرار بگيرند و براى سال‌ها يا حتى ده‌ها سال باقى خواهند ماند.
- از پخش اندام‌هاى توليدمثل کننده علف‌هاى هرز جلوگيرى نمائيد. علف‌هاى هرز معمولاً بدون کمک بشر قادر به پراکنش در مسافت‌هاى طولانى نيستند.
- از کشت بذر يا منشاء گياهان زراعى آلوده به بذر علف‌هاى هرز خوددارى کنيد.
- از آوردن خاک، کاه و کلش و کود حيوانى آلوده به بذر علف‌هاى هرز به مناطق غيرآلوده خوددارى کنيد.
- از تغذيهٔ دام با بقاياى بذردار علف‌هاى هرز خوددارى کنيد.
- قبل از رفتن به يک منطقهٔ غيرآلوده، ابزار برداشت، درو، شخم و گريدرها را تميز کنيد.
- هر علف هرز جديدى را قبل از توليدمثل منهدم کنيد.
- علف‌هاى هرزى را که در مناطقى همچون بستر نهرها، کنار جاده‌ها، ديوار و حصارها، مناطق کاشته نشده و معابر عبور و مرور روئيده‌اند از بين ببريد. مبارزه با علف‌هاى هرز در اين مناطق در مقايسه با مزارع به مراتب راحت‌تر است.
- نقاط کوچک آلوده شده را به هر وسيله‌اى پاک نمائيد. به ياد داشته باشيد که يک گياه مى‌تواند هزاران بذر و نهايتاً هزاران گياه جديد توليد کند.
