نام و کنیه

ابوسعيد فضل‌الله بن احمدبن محمدبن ابراهيم (سياق تلخيص اول ۷۵a و انساب سمعانى ۵۵۰a) معروف به ابوسعيد ابوالخير نام بوسعيد را بعضى از مورخان قديم به‌جاى فضل‌الله، فُضَيْل، به صيغه تصغير، نيز نقل کرده‌اند (سياق تلخيص اول ۷۵a و نيز التحبيرسمعانى ۲/۳۱۵ و ۴۶۶ و مقايسه شود با التحبير ۲/۲۳) چنانکه بر خوانندگان پوشيده نيست ابوالخير کنيه پدر او است و ابن‌حَزْم در کتاب الفصل خويش، تصور کرده است که ابوسعيد و ابوالخير هر دو کنيه يک تن است و از اين باب در شگفت شده است و مى‌گويد: 'مردى است از صوفيان با کنيه ابوسعيد ابوالخير، بدين‌گونه با هم (الفصل ۴/۱۸۸) يعنى هم کنيه ابوسعيد دارد و هم کنيه ابوالخير اين حَزم چون زبان فارسى نمى‌دانسته توجه نکرده است که ابوسعيد ابوالخير يعنى ابوسعيد پسر ابوالخير البته داشتن دو کنيه چندان هم شگفت‌آور نيست زيرا نمونه‌هاى ديگرى داريم (از جمله محمدبن محمدبن زيد علوى ذوالکنيتين بوده است ابوالحسن و ابوالمعالي، سياق تلخيص ۱۴b).