|
|
| |
نام فارسى |
|
کلوزاپين |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
CLOZAPINE |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Clozari |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
آنتي‌سايکوتيک |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
مشتق دي‌بنزوديازپين سه‌حلقه‌اى |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
تداخل در امر اتصال دوپامين در محل رسپتوم‌هاى D1 و D2 بدون علائم خارج هرمي، همچنين به‌عنوان يك آنتاگونيست آدرنرژيك، كولينرژيك، هيستامينى و سروتونينى عمل مي‌كند. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
درمان نمودن علائم بيماران اسكيزوفرنى در زمانى كه ساير داروها نتيجه نداده‌اند. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين: خوراكى 25 ميلي‌گرم چهاربار يا دوبار در روز كه مي‌تـوان 25 تا 50mg در روز دوز را افزايش داد؛ طيف طبيعى دارو 300 تا 450mg/dayپس از دوهفته مي‌باشد؛ بيش از دو بار در هفته نمي‌توان دوز دارو را افزايش داد؛ حداكثر تا 900mg/day؛ براى كنترل علائم از حداقل دوز دارو استفاده شود.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط، اختلالات ميلوپروليفراتيو، گرانولوسيتوپنى شديد، ضعف دستگاه عصبى مركزي، كوما. |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مركزي: تسكين، ترشح بزاق، گيجي، سردرد، ترمور، مشكلات مربوط به خواب، آكينزي، تب، سرع، تعريق، آكاتيزيا، سردرگمي، خستگي، بي‌خوابي، افسردگي، تكلم منقطع، هيجان.
گوارشي: خشكى دهان، يبوست، تهوع، ناراحتى شكم، استفراغ، اسهال، بي‌اشتهائي.
عضلانى اسکلتي: ضعف، درد پشت، گردن، پاها؛ اسپاسم.
قلبى عروقي: تاکيکاردي، افت فشارخون، افزايش فشارخون، درد قفسه صدري، تغييرات الکتروکارديوگرام.
ادرارى تناسلي: ناهنجاري‌هاى ادراري، بي‌اختياري، اختلال در انزال، تکرر، فوريت ادراري، احتباس.
تنفسي: ديس‌پنه (تنگي‌نفس)، احتقان بيني، ناراحتى در گلو.
خوني: لکوپني، نوتروپني، آگرانولوسيتوزيس، ائوزينوفيلي.
احتياطات: در حاملگى (در گروه B قرار دارد)، شيردهي، بچه‌هاى زير ۱۶ سال بيماري‌هاى قلبي، کليوي، کبدي، صرع با احتياط مصرف شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ بلع خوراکى دارو پنهان کردن دارو يا دادن آن به ساير افراد را چک کنيد.
ـ نسبت I&O؛ در صورت کاهش دفع ادرارى مثانه را لمس کنيد.
ـ بيليروبين، CBC، مطالعات کبدى به‌طور ماهيانه.
ـ کامل ادرار قبل و در طى درمان‌هاى طولاني‌مدت.
توصيه‌ها:
ـ که در صورت وقوع علائم خارجى هرمى از داروهاى ضدپارکينسونى استفاده کند.
روش تهيه / تجويز:
ـ کاهش صداهاى دريافتى با استفاده از (dimming lights) و اجتناب از صداهاى بلند.
ـ تحت نظر گرفتن حرکت بيمار تا تثبيت برروى درمان؛ به‌خاطر احتمال ايجاد غش‌کردن برنامه‌هاى شديد ورزشى انجام نشود؛ مرض نبايد مدت زمان طولانى سرپا بايستد.
ـ براى جلوگيرى از يبوست مصرف مايعات افزوده شود.
ـ براى خشکى دهان از آدامس، نبات و مزمزه کردن آب استفاده شود.
ارزيابى باليني:
کاهش در: تحريکات هيجاني، توهم، هذيان، پارانويا، بازسازى افکار، تکلم.
عاطفه، آگاهى به زمان و مکان، عدم هوشياري، رفلکس‌ها، راه‌رفتن، تعادل، اختلالات به خواب رفتن.
فشار خون ايستاده و خوابيده؛ اندازه‌گيرى تعداد نبض و تنفس هر ۴ ساعت در طى درمان اوليه؛ ۳۰ mmHg کاهش را گزارش کنيد.
گيجي، غش‌کردن، طپش، تاکيکاردى در هنگام بلند شدن.
علائم خارج هرمى شامل آکاتيزيا (عدم توانائى در نشستن، هيچ رويه خاصى در حرکات ديده نمي‌شود، تارديوديسکنزيا (حرکات عجيب و غريب فک، دهان، زبان، انتهاء)، پارکينسونيسم کاذب سفتي، ترمور، راه‌رفتن درهم و برهم، راه رفتن مستانه).
روزانه پوستي
يبوست، احتباس روزانه ادراري؛ در صورت بروز اين حالت حجم مواد و آب دريافتى را افزايش دهيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که به‌خاطر ايجاد افت فشار خون وضعيتى به آرامى از وضعيت خوابيده يا نشسته بلند شوند.
ـ که به‌خاطر ايجاد هيپوتانسيون از رفتن در زير دوش، وان حمام گرم امتناع شود.
ـ که از قطع ناگهانى اين دارو امتناع کنيد چرا که علائم خارج هرمى ايجاد مي‌شوند؛ دارو را به‌تدريج قطع نمائيد.
ـ به‌خاطر خطر ايجاد تداخلات جدى داروئى از مصرف داروهاى بدون نسخه (براى سرماخوردگي، سرفه و تب يونجه)، مگر با تجويز پزشک امتناع شود؛ از مصرف دارو با الکل يا داروهاى مضعف CNS خوددارى شود چرا که ممکن است خواب‌آلودگى افزايش پيدا کند.
ـ براساس تحمل به رژيم داروئي، مصرف شود.
ـ از آنجائى که کانديديازيس دهانى ممکن است ايجاد شود درباره علائم خارج هرمى و ضرورت رعايت بهداشت کامل دهاني، به بيمار تذکر داده شود.
ـ به مريض گفته شود که مواردى مثل گلودرد، بي‌حالي، تب، خونريزي، زخم‌هاى دهانى را گزارش کنيد و در صورت ايجاد اين علائم CBC انجام شده و مصرف دارو متوقف شود.
ـ در آب و هواى گرم، ممکن است گرمازدگى ايجاد شود، براى ماندن در محيط خنک احتياط فراوان به‌عمل آيد.
ـ به‌خاطر امکان ايجاد صرع از رانندگى کردن و ساير کارهاى مخاطره‌آميز اجتناب شود.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: تست‌هاى عملکرد کبدي، آنزيم‌هاى قلبي، کلسترول، گلوکز خون، بيليروبين، PBI، کولين‌استراز.
مثبت کاذب: تست‌هاى حاملگي، PKU (فنيل کتون‌اوري).
منفى کاذب: استروئيدهاى ادراري، OHCSـ۱۷.
درمان مصرف بيش از حد دارو: شستشوى معده (لاواژ)، استفاده از ذغال فعال، بازکردن راه هوائي، عدم تحريک استفراغ کردن. |
|
|
|
