برنامه منظم برای مراقبت از کودک بیمار

مانع نداشتن بردن طفل تبدار به پزشک

حتى انتقال طفلى که تب شديد دارد به مطب پزشک اشکالى ندارد، به‌ويژه که تب شديد الزاماً به معناى خطرناک بودن بيمارى نيست. البته پزشک هم ترجيح مى‌دهد طفل را در مطب خود معاينه کند، زيرا در آنجا وسايل بيشترى در اختيار دارد.

پوشاندن کودک بیمار

طفل تبدار را زياد نپوشانيد، زيرا تب وى بالاتر مى‌رود. در اتاقى با درجهٔ حرارت ۲۰ تا ۲۲ درجه، اگر باد نيايد و رطوبت هواى اتاق نيز کافى باشد، تنها پوشيدن لباس خواب کافى است، لزومى ندارد بچه بلوز پشمى بپوشد. وقتى مى‌خوابد فقط يک پتوى پشمى را روى او بيندازيد.

آسايش لازم براى کودک بيمار

- هواى اتاق را عوض کنيد. براى اينکه بچه سرما نخورد، هنگام تعويض هوا او را به اتاق ديگرى ببريد. پيش از اينکه کودک به تخت خود بازگردد، بايد اتاق او دوباره گرم شود.

- هر روز صورت، گردن، دست‌ها و حتى پاهاى بچه را تميز کنيد، اين کار او را شاداب‌تر مى‌کند. حتى اگر پزشک اجازه دهد مى‌توانيد او را حمام کنيد، فقط مراقب باشيد که درجهٔ حرارت آب مناسب و حمام نيز گرم باشد (حدود ۲۲ درجه)

- ملحفه‌هاى کودک را زود به زود عوض کنيد. وقتى انسان تب دارد، هيچ چيز دلپذيرتر از ملحفهٔ تميز نيست. پس براى آسايش جمسى کودک، مراقبت‌هاى ياد شده لازم است. ولى کودک براى آرامش روحى به حضور پدر، مادر، مادربزرگ يا هم‌نشينى که حرف‌هاى او را بفهمد و با او بازى کند نيازمند است. اگر شما فرصت زيادى براى صرف وقت با او نداريد، کتاب و وسايل نقاشى او را سرگرم خواهند کرد.

- طفل بيمار نياز به خواب دارد، شرايط لازم براى رفع اين نياز او را فراهم آوريد.

- سرانجام حتى اگر نگران هستيد، در برابر کودک قيافه‌اى مضطرب نگيريد، زيرا کودکان با مشاهدهٔ چنين چهره‌هائى نگران مى‌شوند.

عرق کردن کودک بیمار

اگر کودک تبدار عرق کند، نشانهٔ خوبى است، زيرا عرق کردن يکى از واکنش‌هاى بدن براى پائين آوردن تب است. پس براى جبران آب از دست رفته، به او مايعات بدهيد، و در فکر تعويض لباس‌هاى کودک باشيد تا احساس راحتى کند.

لزوم استراحت طفل بیمار

اگر کودک خسته و بى‌حال باشد، خود او استراحت مى‌کند، ولى اگر از اين کار خوددارى ورزد، مخالفت با او بيهوده است، بگذاريد برخيزد و در خانه بچرخد.

اجبار به استراحت ديگر مثل چند سال پيش الزامى به‌نظر نمى‌رسد، به‌ويژه در مورد بيمارى‌هاى طولانى يا دورهٔ نقاهت. پس کودک را خوب لباس بپوشانيد و به‌ويژه جوراب پشمى را در زمستان فراموش نکنيد و به او اجازه دهيد در آرامش بازى کند. بهتر است بچه به تنهائى با فردى بزرگسال بازى کند. زيرا گذشته از مسئلهٔ سرايت بيمارى، هيجان و خستگى براى او زيانبخش است.

رژیم غذائی کودک بیمار

به کودک بیمار چه باید داد؟ با توجه به محدودیت‌های منطقی، هر چه می‌خواهد به او بدهید. در مقابل اگر او هیچ چیز نمی‌خورد، اصرار نورزید. کودک می‌داند چه چیز برایش خوب و چه چیز برایش بد است. فقط در مورد آشامیدنی‌ها باید اصرار کنید؛ کودکی که تب دارد حتماً باید مایعات بنوشد.

اگر کودک تمایل خاصی نشان نمی‌دهد، چه به او بدهیم؟ نوزاد، در صورتی‌که اسهال نداشته باشد، می‌تواند رژیم غذائی خود را ادامه دهد. ولی او را وادار به خوردن نکنید. البته می‌توانید شیری رقیق‌تر برای او تهیه کنید. از دادن آب به او غفلت نورزید. اگر نوزاد اسهال دارد شیر او را قطع کنید و غذاهای ضد اسهال به او بدهید.

به اطفال بزرگ‌تر می‌توانید سوپ، کمپوت سیب در آلو، و موز له شده بدهید. می‌توانید به او بیسکویت هم بدهید. از زمانی‌که حال بچه رو به بهبود است باید کم‌کم رژیم معمولی او را از سر بگیرید. اما باز تکرار می‌کنم که هرگز فرزندتان را مجبور به غذا خوردن نکنید. در مقابل، اگر بچه تب دارد تا آنجا که می‌توانید به او مایعات بدهید و حتی شب‌ها در مواقعی که بیدار است به او آشامیدنی بدهید. تب آب بدن را کم می‌کند و بدن کوچک کودک ذخیره آب ناچیزی دارد.

چه نوع آشامیدنی به او بدهیم؟ هر چه دوست دارد: آب، آب‌میوه، شربت آبلیمو، دم‌کرده، چای، آب قند و غیره.

آیا باید مایعات داغ بنوشد؟ لزومی ندارد، و باید در نظر داشته باشید که حتماً مایعات خنک را ترجیح می‌دهد، مخصوصاً اگر حالت تهوع دارد مایعات خنک به او بدهید.

حتی اگر بچه غذا نخورد، موادغذائی شیرینی چون عسل، آب میوه، کمپوت، برنج و آب‌قند، حداقل کالری لازم را به بدن او می‌رساند.

برنامه منظم برای مراقبت از کودک بیمار

باید در ساعت‌های معینی به مراقبت‌های لازم بپردازید. صبح‌ها وقتی‌که طفل از خواب بیدار می‌شود و عصرها در حدود ساعت ۵ درجه حرارت بدن او را اندازه بگیرید و از همین فرصت برای پاک کردن ببینی او، دادن داروهای لازم و احیاناً مالیدن پماد استفاده کنید. اگر مراقبت‌ها در طول روز به‌صورت پراکنده به‌عمل آید، کودک عصبی و بیهوده خسته می‌شود.

- توجه:

اگر کودک در سنی است که می‌تواند اشیاء را در دست بگیرد، داروها را کنار تختش نگذارید - به‌ویژه که شرکت‌های داروسازی برای آنکه اطفال راحت‌تر دارو را بخورند، آنها را خوشرنگ و خوشمزه می‌سازند - این‌کار بر خطر مسمومیت می‌افزاید.

درجه حرارت بدن کودک را روی یک برگ کاغذ خط‌کشی شده با مشخص کردن روز و تاریخ و صبح و شب یادداشت کنید. همچنین ناراحتی‌هائی از قبیل استفراغ، اسهال، سرفه و غیره را هم یادداشت کنید تا در دیدار بعدی با پزشک یا هنگام تماس تلفنی یا او در میان بگذارید.