فروش قرص سقط جنین در فضای مجازی بیداد می‌کند | نگذاریم جمعیت جوان ایران سقوط کند

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: در دومین جشنواره بین‌المللی عکس ایران جوان حدود ۲۴۰۰ هنرمند و عکاس شرکت کردند که نشان‌دهنده رشد پنج‌برابری (۵۰۰ درصدی) مشارکت نسبت به دوره دوم است. یکی دیگر از تفاوت‌های دوره دوم این بود که ۱۱ کشور در آن مشارکت داشتند و در مجموع ۱۵۰۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد که پس از داوری، ۱۴۰ اثر برای نمایشگاه انتخاب شد.

دکتر سجاد رحیمی بیستونی، رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی تربت‌حیدریه در آیین اختتامیه جشنواره ایران جوان با بیان این مطلب گفت: یکی از نکات جالب این دوره ترکیب سنی شرکت‌کنندگان بود؛ به‌طوری‌که نزدیک به ۷۰ درصد آن‌ها در رده سنی ۱۸ تا ۳۵ سال قرار داشتند و نشان می‌داد جوانان استقبال چشمگیری از این رویداد داشته‌اند.

جریان‌سازی فرهنگی

به گفته رحیمی جشنواره توانسته به هدف اصلی خود دست پیدا کند و اگر هدف را «تغییر رفتار» یا «تجربه‌سازی اجتماعی» بدانیم، این جشنواره طبق برنامه‌ریزی اولیه -که دکتر کرمانپور بر آن تأکید داشت- به بخش مهمی از اهداف خود رسیده است.
او ادامه داد: هدف ما در این برنامه، طی سه مرحله دنبال می‌شود: نخست ایجاد حساسیت در جامعه، سپس ایجاد تغییر در نگرش‌ها و تغییر رفتار. به‌جرأت می‌توان گفت این جشنواره دقیقاً به دو هدف نخست — یعنی حساس‌سازی جامعه و تغییر نگرش — دست پیدا کرده است. این همان چیزی است که ما آن را جریان سازی فرهنگی می‌نامیم. وقتی عنصر خودباوری را نیز به این روند اضافه کنیم، به مهم‌ترین نتیجه‌ای که دنبال می‌کردیم می‌رسیم؛ یعنی تقویت گفتمان فرهنگی.

رحیمی درباره آثار ارسال شده از کشورهای خارجی هم بیان کرد: آثار خوبی در سطح بین‌المللی به‌ویژه از کشورهایی با دغدغه جمعیتی داشتیم و می‌توانند درس‌های مهمی برای ما داشته باشند و محتوا را شفاف و تأثیرگذار منتقل می‌کنند.

این مسئول تاکید کرد: طبق مواد ۲۸ و ۲۹ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند بخشی از امکانات خود را برای برنامه‌های فرهنگی و ترویجی اختصاص دهند. ما نیز سهم فرهنگی خود را منتقل کردیم. ماه گذشته هم نمایشگاه علمی برگزار ‌و بیش از ۱۰۰ عنوان علمی ارائه شد و حجم قابل توجهی پیشنهاد کاربردی نیز دریافت کردیم که قطعاً می‌تواند در مسیر سیاستگذاری‌ها بسیار مؤثر باشد.

۱۰ خانواده امروز ۱۵ فرزند دارند

رحیمی عنوان کرد: در دهه ۶۰ هر ۱۰ خانواده ۶۵ فرزند داشتند و این عدد اکنون کمتر از ۱۵ است. به سرعت پیری در حال پیشی گرفتن است. این در حالی است که هر ۱۹۰ سال جمعیت سالمند بیشتر می‌شد و اکنون در ۳۰ سال رخ داده است. باید تمام ظرفیت‌های فرهنگی و هنری جامعه باید به‌کار گرفته شود. یکی از این ظرفیت‌های مؤثر، حضور هنرمندان است که توان اثرگذاری بالایی دارند. ما نیز تلاش کردیم از این ظرفیت در کنار ساختارهای بهداشتی و درمانی استفاده کنیم تا به اهداف جشنواره برسیم.

عوامل کاهش فرزندآوری

این مسئول با بیان اینکه امروز بخشی از سرمایه جمعیتی خود را از دست می‌دهیم، عنوان کرد: حجم زیادی از این افراد را در تصادفات از دست می‌دهیم. فروش داروی سقط جنین در فضای مجازی بیداد می‌کند و آمار غیررسمی از ۸۰۰ تا هزار سقط جنین داریم. آمار ازدواج‌های یک میلیونی هم به ۵۰۰ هزار رسیده است. طلاق هم طی یک‌دهه اخیر ۳۰ درصد بیشتر شده و از جمله عوامل کاهش فرزندآوری است. علاوه بر این بررسی‌های آماری نشان می‌دهد بیشتر جوانان میل به ازدواج دارند، اما امکان آن برایشان مهیا نیست. اگر این میل به‌تدریج از بین برود، با پدیده‌ای مواجه می‌شویم که جوانان نه میل به ازدواج دارد و نه مشارکت فعالی در تداوم جمعیت.

به گفته رحیمی، این روند ما را به لبه یک سیاه‌چاله جمعیتی نزدیک می‌کند؛ خطری جدی که اگر به آن وارد شویم، بازگشت از آن بسیار دشوار خواهد بود و حتی ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور نام ایران در فهرست کشورهای جوان دیده نشود. این هشدار مهمی در حوزه جوانی جمعیت است. برای عبور از این وضعیت، باید از سرمایه انسانی خود بهتر مراقبت کنیم و جلوگیری از مهاجرت نخبگان، ایجاد فرصت شغلی پایدار، فراهم کردن شرایط مناسب ازدواج و فرزندآوری و کاهش تلفات جاده‌ای ضرورت دارد.

او تاکید کرد: اگر بخواهیم موضوع جمعیت را صرفاً با اقتصاد گره بزنیم، تحلیل ناقصی ارائه داده‌ایم. برخی مدیران در جلسات می‌گویند «۸۰ درصد مسئله جمعیت اقتصادی است» اما اقتصاد خود تحت تأثیر ده‌ها عامل دیگر است و نمی‌توان همه‌چیز را فقط به آن خلاصه کرد. این جشنواره توانست نقطه اتصال درستی میان فرهنگ و مسئله جمعیت ایجاد کند و گفت‌وگوی مؤثری را رقم بزند. از همه عزیزانی که برای برگزاری این رویداد زحمت کشیدند تشکر می‌کنم. با جرأت می‌گویم این رویداد نه فقط برای وزارت بهداشت بلکه در عرصه فرهنگی کشور در سالی که پشت سر گذاشتیم، یکی از تأثیرگذارترین و وسیع‌ترین حرکت‌های فرهنگی بوده است.