۱۳ بهمن ۱۶۴ ـ ... و به این سان شاه قاجار از منطقه سلیمانیه صرف نظر کرد!

محمدشاه قاجار به اصرار انگلستان و روسیه، در فوریه سال۱۸۴۶ میلادی (۱۳ بهمن ۱۶۴ سال پیش) از حاکمیت ایران بر منطقه سلیمانیه (واقع در عراق امروز) صرف نظر و با انتقال آن به دولت عثمانی …

محمدشاه قاجار به اصرار انگلستان و روسیه، در فوریه سال۱۸۴۶ میلادی (۱۳ بهمن ۱۶۴ سال پیش) از حاکمیت ایران بر منطقه سلیمانیه (واقع در عراق امروز) صرف نظر و با انتقال آن به دولت عثمانی موافقت کرد. این منطقه تا آن زمان گوشه ای از قلمرو بلامنازع ایران بود. به استناد جزئیات همین موافقنامه، تاکنون جمهوری ترکیه چندبار مدعی ضمنی منطقه نفتخیز سلیمانیه عراق شده است. ساکنان این منطقه عمدتا ترکمان (از بازماندگان طوایف مهاجر آق قویونلو و قره قویونلو) هستند. تا زمان واگذاری سلیمانیه به عثمانی، این دولت بر بسیاری از سرزمین های عربی و از جمله بین النهرین و حجاز دست یافته بود. این سرزمینها در اواخر جنگ جهانی اول به دست انگلستان و فرانسه افتاد که بعدا برپایه منافع خودشان به ترسیم نقشه های جغرافیایی؛ تقسیم و مرزبندی آنها پرداختند. ژنرال پرسی کاکس مبتکر تقسیمبندی و اسمگذاری ها در منطقه اشغالی انگلستان بود که نام قدیمی (ایرانی)را بر عراق گذارد و طرف فرانسوی را وادارکرد که نام قدیمی (رومی) بر سوریه بگذارد که قبلا شام (شامات) بود. کاکس بود که نام رود اردن + طایفه کوچ داده شده هاشمی از حجازرا بر اردن گذارد که قبلا چنین کشوری وجود نداشت. کاکس که قبل از جنگ جهانی اول کنسول دولت لندن در بوشهر و پس از جنگ نماینده آن دولت در تهران بود پیشنویس قرارداد وثوق الدوله را که تحت الحمایه شدن ایران بود تهیه کرده بود. کاکس که در ۱۸۶۴ به دنیا آمده بود در سال ۱۹۳۷ درگذشت و ماموریت او که روابط حسنه با خاندان سعودی داشت منطقه خاور میانه و هندوستان بود. ایجاد کویت از طرحهای او بود که آن را در ۱۹۱۳ تنظیم کرده بود.