به بهانه جدایی مربی پرتغالی از چلسی

رومن آبراموویچ دیگر نمی خواست با ژوزه مورینیو کار کند اما این منحصر به آبراموویچ نبود و خیلی ها هستند که از رفتن مورینیو بسیار بیشتر از مالک روس استمفوردبریج خوشحال شدند

رومن آبراموویچ دیگر نمی خواست با ژوزه مورینیو کار کند اما این منحصر به آبراموویچ نبود و خیلی ها هستند که از رفتن مورینیو بسیار بیشتر از مالک روس استمفوردبریج خوشحال شدند. از آگوست سال ۲۰۰۴ چلسی مورینیو تیم های رقیب را به عذاب آورده و حالا همه از دست او راحت شده اند. به هر حال فوتبال انگلیس باید به مردی که استانداردها را تا ارتفاعی قابل توجه افزایش داد احترام بگذارد.

کار او از همان تلاش نخست و کسب عنوان قهرمانی فصل ۲۰۰۵-۲۰۰۴ با ۹۵ امتیاز که یک رکورد محسوب می شد، در اوج بود. ۸ سال قبل منچستریونایتد با ۲۰ امتیاز کمتر از این مقدار قهرمان شده بود. اگر آن فاصله نسبتاً کم از فضایی رقابتی خبر می داد اما در عین حال ناشی از ناتوانی تیم های صدرنشین برای استفاده از تمام توان و رساندن فاصله به حداکثر ممکن بود اما مورینیو این کار را کرد و با بیشترین اختلاف قهرمان شد.

او آمار خوبی دارد اما اشتیاق و علاقه شدید به این مربی پرتغالی به نحوی بود که حتی وقتی به نظر می آمد هواداران از او دل خوشی ندارند نمی توانستند حرف هایش را فراموش کنند. در حالی که انگلیسی حرف زدن یک مرد باهوش و خارجی به خودی خود گوش نواز بود، او حرف هایی برای گفتن داشت. او در طول ۲ فصل نخست حضورش چنان ریتم و ضرباهنگ دلپذیر و منسجمی به چلسی داده بود که در تاریخ باشگاه بی سابقه می نمود.

قدرتش از ۱۵ آگوست سال ۲۰۰۴ که بازیها با نخستین سفر آبی های لندن به اولدترافورد آغاز شد نمایان بود. بازی یکنواخت یونایتدها و نمایش ضعیف روی کین در پست دفاع میانی که به آن علاقه ای نداشت سبب شد دیدیه دروگبا و ایدور گودیانسن همکاری خوبی داشته باشند و مهاجم ایسلندی در نهایت تنها گل آن میدان را به ثمر رساند. مورینیو بازیکنان خوبی را از خود به جا گذاشت و رکوردش در فصل نقل و انتقالات دست نیافتنی به نظر می رسد. شاید بتوان ادعا کرد که پیتر چک، جان تری، فرانک لمپارد و دروگبا مهمترین بازیکنان او بودند که همه غیر از آخری همچنان به باشگاه وفادار خواهند ماند.

آماده ساختن بازیکنان و ایجاد انگیزه در آنان کاری بود که مورینیو به بهترین شکل انجام داد. منچستریونایتد در ۱۰ بازی برابر چلسی از تابستان سال ۲۰۰۴ فقط به یک پیروزی دست یافت آرسنال حتی بدتر بود و نتوانست در این مدت چلسی را شکست دهد. تنها لیورپول بود که چلسی را آزار داد به ویژه اینکه ۲ بار در نیمه نهایی جام قهرمانان اروپا تیم مورینیو را حذف کرد و باید گفت شیوه مربیگری رافائل بنیتس بیش از همه به ژوزه مورینیو شباهت داشت. این پرتغالی شخصیت ویژه ای داشت و تمام خصوصیات خوب و بدش در ۲ بازی برابر بارسلونا در اوایل سال ۲۰۰۵ به نمایش گذاشته شد. فوتبال او با تأثیرگذاری و هنرهای زیبایش در بازی برگشت در استمفوردبریج قدرتنمایی کرد. چلسی که در بازی رفت در نوکمپ ۲-یک شکست خورده بود چنان از اشتباهات بارسلونا استفاده کرد که قبل و بعد از آن سابقه نداشت. تیم مورینیو در طول ۲۰ دقیقه و روی ضد حملات ۳-صفر از بارسلونا پیش افتاد البته با ۲ گلی که چلسی خورد یک ضربه سر دیرهنگام به داد چلسی رسید تا این تیم ۴-۲ و در مجموع ۵-۴ برنده شود. کسب چنین نتیجه ای برابر بارسلونا کاری بود که از کمتر کسی به جز مربی نامدار پرتغالی برمی آمد.

در بازی رفت ۲ تیم، دروگبا ۲ کارت زرد از آندریاس فریسک داور سوئدی دیدار گرفت و مورینیو این اخراج را با اثرگذاری همتای خود بین ۲ نیم مرتبط دانست. وی گفت: «وقتی دیدم فرانک رایکارد به رختکن داوران می رفت نمی توانستم باور کنم.» البته او بعدها اعتراف کرد که هرگز چنین چیزی ندیده و به حرف های دست اندرکاران تیم استناد کرده است. فریسک هم مدتی بعد گفت در هنگامی که مربی هلندی بارسا شروع کرده درباره بازی حرف بزند، صحبتش را قطع کرده است. این داور پس از اینکه با تهدید به مرگ روبرو شد، از دنیای فوتبال کناره گیری کرد. در دیدارهای یک چهارم نهایی برابر بایرن مونیخ مورینیو از همراهی تیمش محروم شد برخی می گفتند مورینیو که در بازی استمفوردبریج در جایی دیده نشد با پنهان شدن در سبد لباس ها به صورت قاچاقی وارد رختکن شده و در جریان بازی هم با جاسازی ابزارهای ارتباطی در درون کلاه پشمی کمک مربی چلسی یعنی روی فاریا با نیمکت ارتباط داشته است.

با وجود همه این نکات مثبت، یک مشکل قدیمی در چلسی ویرانگر شد. مبالغ زیاد پول مالک روس باشگاه که او را از یک صاحب باشگاه محلی به مردی نامدار در عرصه فوتبال جهان مبدل کرد، بلای جان چلسی شد. هیچ کس در نظر نگرفت که مورینیو علاقه ای به امضای قرارداد ۳۰ میلیون پوندی برای خرید آندری شوچنکو نداشت. از آن زمان مهره چینی چلسی چندان تعریفی نداشت و در بافت گسترده تر هیچ چیز سرجای خود نبود و موج انتقادات به ویژه پس از شکستگی جمجمه چک روانه باشگاه شد. آوردن آورام گرنت پس از فرانک آرنسن در جمع کادر چلسی ساختار باشگاه را بیش از پیش پیچیده کرد و به نظر می رسید موفقیت های مورینیو در معرض نابودی قرار گرفته است.

خریدها دیگر خوب نبود مثلاً جان اوبی میکل ارزش غرامت پرداخت شده به منچستریونایتد را نداشت و مورینیو هم آن هافبک وسطی را که در فصل نقل و انتقالات ژانویه مد نظر داشت نتوانست به خدمت بگیرد. او با ناراحتی در فصل نقل و انتقالات تابستان با چلسی که پول های خرید را قطع کرده بود همکاری کرد، حتی به این قیمت که اعتبارش کم می شد. شاید او نمی توانست با این توهین کنار بیاید که رییس باشگاه پس از کسب نتایج برابر استون ویلا و روزنبورگ او را اخراج کرده است.

آبراموویچ به خاطر ارضای روحش و شاید هم به دلیل ارزش چلسی به عنوان یک تیم جهانی به دنبال فوتبال زیباست.

مورینیو هم با آن هوش و ذکاوت و جاه طلبی شاید بتواند دوباره خود را مطرح کند و ماهیت ماشینی فوتبال را متعادل سازد. آبراموویچ ابزار لازم را برای جمع آوری کردن دوباره نیروهای لازم دارد. با وجود کسب موفقیت های فراوان در طول ۳ سال گذشته هر یک از این ۲ در نهایت دیگری را عامل پایان همکاری معرفی کردند.

مترجم: سیدعلی بلندنظر

کوین مک کارا