چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

فیبر سلامتی می‌آورد


فیبر سلامتی می‌آورد

برای فیبر، تعریف های متفاوتی وجود دارد، ولی به طور کلی می توان گفت که فیبر، کربوهیدرات دیواره سلول های گیاهی است که توسط آنزیم های بدن انسان، قابل هضم نیستند. فیبر، به صورت …

برای فیبر، تعریف های متفاوتی وجود دارد، ولی به طور کلی می توان گفت که فیبر، کربوهیدرات دیواره سلول های گیاهی است که توسط آنزیم های بدن انسان، قابل هضم نیستند. فیبر، به صورت دست نخورده در معده و روده کوچک باقی می ماند ولی در روده بزرگ، توسط فلور طبیعی روده، تجزیه شده و انرژی محدودی تولید می کند. هرچند فیبر، سهم ناچیزی در تامین نیاز بدن به مواد مغذی دارد، ولی دارای خواص و اثرات ویژه ای است که موجب شده، جزیی ضروری در رژیم غذایی محسوب شود و خطر بروز بسیاری از بیماری ها را نیز کاهش دهد. فیبر غذایی، به طور طبیعی در اغلب سبزیجات، میوه ها، غلات و حبوبات یافت می شود. خصوصیات شیمیایی فیبر، تا حدود زیادی به نوع آن، بستگی دارد. برخی از انواع فیبرها عبارتند از: لیگنین، سلولز، همی سلولز، بتاگلوکان ها، پکتین و صمغ ها، لیگنین در سبزیجات رسیده و گندم وجود دارد. سلولز در انواع سبزیجات، یافت می شود، بتاگلوکان ها در جو و جوی دوسر، فراوانند. میوه هایی مانند سیب و پرتقال، منابع خوب پکتین هستند و صمغ ها را در حبوبات، می توان یافت. فیبر غذایی، تاثیرات فیزیولوژیک مهم و متعددی در بدن انسان دارد. تاکنون واژه «فیبر محلول» برای فیبرهای با ویسکوزیته بالا که می توانند غلظت قند خون را رقیق کرده و سطح کلسترول بدخون(LDL) را کاهش دهند، به کار می رفت. اما همه فیبرهای محلول، ویسکوزیته بالایی ندارند.

واژه «فیبر نامحلول» هم برای فیبرهای حجم دهنده به مدفوع که موجب تسهیل عبور آن می شوند، به کار می رفت، اما همه فیبرهای محلول هم، چنین تاثیری ندارند. بنابراین توصیه می شود که استفاده از این واژه ها را تدریجا خاتمه داده و آنها را با مفاهیمی که کاربرد بیشتری دارند، مانند «ویسکوزیته» و «قابلیت تخمیر» جایگزین کنیم. انرژی حاصل از مصرف فیبرها، ناچیز است، اما فیبر غذایی، به ویژه فیبر با ویسکوزیته بالا، گرسنگی را کاهش می دهد. احساس سیری ناشی از مصرف فیبر، تا حدودی بر اثر تاخیر در تخلیه محتویات معده است. به طور کلی مصرف ۱۴ گرم فیبر اضافه در روز، با کاهش ۱۰ درصد انرژی دریافتی، همراه است. بنابراین فیبر، به عنوان جزیی از رژیم های کاهش وزن، در نظر گرفته می شود. فیبرهای با ویسکوزیته بالا، به علت تاخیر در تخلیه معده و کاهش میزان هضم و جذب کربوهیدرات در روده کوچک، موجب کاهش پاسخ گلیسمیک غذاها (بالا رفتن قند خون پس از صرف غذا) می شوند. بنابراین فیبر غذایی به ویژه فیبرهای با ویسکوزیته بالا، تاثیر مفیدی بر گلوکز پلاسما و پاسخ انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ دارد و مصرف غذاهای حاوی فیبر (سبوس ها، غلات کامل، برنج قهوه ای، نان های تیره)، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. فیبر غذایی از طریق کاهش کلسترول و تری گلیسرید خون، پرفشاری و کاهش پاسخ گلیسمیک، می تواند نقش محافظت کننده بر علیه بیماری عروق کرونری قلب(CHD) داشته باشد. به نظر می رسد که فیبر غذایی، اثر محافظت کننده در برابر برخی از سرطان ها مانند سرطان کولون و سرطان سینه را نیز داشته باشد.



همچنین مشاهده کنید