مردی که انسان را دوست داشت

درباره زندگی و مرگ شیموس هینی

شیموس هینی، آوریل سال ۱۹۳۹ در یک خانواده کشاورز در موسبان واقع در ۳۰ مایلی شمال غربی بلفاست متولد شد. او نخستین فرزند از یک خانواده ۱۱ نفره است. پس از دریافت درجه ممتاز در زبان انگلیسی از دانشگاه کویینز بلفاست، از ۱۹۹۶ تا ۱۹۷۲در آنجا درس گفت و نقش عمده‌یی در پرورش نسل جوان نویسندگان ایرلندی ایفا کرد. از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ استاد شعر، شاعری در دانشگاه آکسفورد بود و بعد استاد مقیم در مرکز «رالف والدو امرسون» در دانشگاه هاروارد شد. بسیاری از منتقدان و شعرا، شعر شیموس هینی، شاعر معاصر ایرلندی و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۵ را مصداق شعر پست مدرن می‌دانند. اشعار او که همواره با استقبال عمومی خوانندگان ایرلند و سراسر کشورهای انگلیسی زبان روبه‌رو بوده بارها موجب دریافت جایزه‌های مختلف از انجمن‌های متفاوت سراسر اروپا شده است. توجه به اسطوره‌های کهن و کشاندن آنها به شکلی به دنیای جدید و دگرگون کردن آنها و همچنین توجه به زبان امروز انگلیسی از ویژگی‌های شعر اوست.

کمیته نوبل با تحسین اشعار او آنها را «دارای زیبایی غنایی و عمق اسطوره‌یی خوانده بود که معجزه‌های روزمره و زندگی گذشته را به تعالی می‌رساند». او این جایزه را در سال ۱۹۹۵ دریافت کرد. اندا منی، نخست وزیر ایرلند در واکنش به مرگ هینی گفت: برای ما، هینی نگهبان زبان‌مان بود، نماد ما بود و بازتاب‌دهنده گوهر انسانی‌مان. او افزود: ما مفتخریم که هینی متعلق به این سرزمین بود و از خداوند برای اینکه او را به زندگی ملی ما هدیه کرد، سپاسگزاریم. او در کنار جویس، ییتس، برنارد شاو و بکت در معبد بزرگ‌ترین چهره‌های ادبی ما جای دارد.

نخستین مجموعه شعر او با عنوان «مرگ یک طبیعت گرا» در سال ۱۹۶۶ منتشر شد. این مجموعه با شعری به نام «حفر» آغاز می‌شود که به یکی از مشهورترین اشعار او بدل شد. در مراسم خاک‌سپاری شیموس هینی، برندان دولین، اسقف اعظم کلیسای کاتولیک ایرلند با بیان اینکه شیموس هینی دموکراتی بود که می‌توانست پادشاهان، روسای جمهوری و مردم معمولی را با هم پیوند دهد، او را ستود. در مراسم خاکسپاری هینی که در کانتی دری شهر زادگاهش انجام شد، برندان دولین گفت: او می‌توانست با پادشاه سوئد یا استادی در آکسفورد یا همسایه‌اش در جنوب دری، حرف بزند و پیام مشترک او روح انسانی بود. دولین که از دوستان خانوادگی شاعر فقید بود هفته پیش با درگذشت این شاعر ۷۴ ساله مرگ او را فقدانی اسفناک خوانده بود که به حساب درنمی‌آید.

در این مراسم، چهره‌های مختلفی از نخست وزیران، روسای جمهوری سابق، شاعران، نقاشان و اعضای گروه‌های موسیقی راک و نیز حدود هزار نفر از مردم شرکت کرده بودند. پل مولدون شاعر، یکی از مشهورترین اشعار هینی را درباره جزایر جنوب غربی ایرلند برای حاضران روخوانی کرد. شیموس هینی که جوایز متعددی را کسب کرده بود و جایزه نوبل را نیز در کارنامه‌اش داشت در سال ۲۰۱۰ آخرین مجموعه شعرش را با عنوان «زنجیره انسانی» منتشر کرد. شعر اصلی این مجموعه با عنوان «معجزه» با تمرکز بر بیماری او نوشته شده بود.