فراز و فرودهای بند چ درگفت وگو با دبیر شورای هماهنگی

نزدیك به دو سال از تصویب بند چ تبصره ۷ قانون بودجه از سوی اعضای محترم هیات دولت جمهوری اسلامی ایران می گذرد بندی كه دولت برای جذب منافع مالی جدید دریچه ای تازه به روی ورزش گشود تا بلكه دستگاه های دولتی با رهایی از قید و بندهای قانونی بتوانند بدون مشكل یار و یاور ورزش در تمامی زمینه ها شوند

با تصویب بند چ در نیمه اول پایانی سال ۸۲ پیش بینی می شد تحولی عظیم در منابع پشتیبانی ورزش صورت گیرد و با به اجرادرآمدن این بند نگاه و نگرش جدیدی در عرصه برنامه ریزی در حوزه ورزش همگانی، حرفه ای، قهرمانی و توسعه زیرساخت ها به عمل آید. واقعیت آنكه با تصویب و اجرای قانون بند چ یكی از مهم ترین موانع سرمایه گذاری و مشاركت دستگاه های دولتی در ورزش كه همانا خلأ قانونی هزینه كرد اعتبارات دستگاه های اجرایی بود، برداشته شده و مدیران علاقمند به فعالیت و مشاركت در عرصه ورزش كشور بدون نگرانی و دغدغه از ایرادات قانونی و حسابرسی به سهولت توانستند در توسعه و فراگیرشدن ورزش سهیم شوند.

با وجود آنكه هنوز موانع زیادی بر سر راه عملیاتی شدن كامل این بند وجود دارد كه در ادامه مطلب به آن اشاره خواهیم داشت و لیكن قدم هایی هم در این زمینه و افزایش فضاهای ورزشی و تقویت خزانه ورزش برداشته شد كه از آن جمله می توان كمك به باشگاه ها، تجلیل از ورزشكاران به شكل استانی و كشوری، برگزاری تورنمنت های مختلف و راه اندازی صندوق رفاه قهرمانان یاد كرد. با این اوصاف این بند در راه عملیاتی شدن در ابتدای راه خود بسر می برد و با گذشت زمان به دستاوردهای بزرگتری هم خواهد رسید. برای كسب اطلاعات بیشتر در این زمینه گفتگویی با محمدرضا یزدانی خرم دبیر شورای بند چ تبصره ۷ انجام دادیم كه می خوانید:

*به عنوان دبیر اجرایی شورای هماهنگی زمینه های شكل گیری این بند را توضیح دهید و اینكه چگونه هیات دولت با آن موافقت كرد؟

- لزوم تقویت ورزش از مدتها پیش احساس می شد. جمعیت جوان كشور، ضرورت تغییر نگاه به این پدیده مفرح اجتماعی را سرعت بخشید. ورزش یكی از اهرم های موثر در مبارزه با مفاسد اجتماعی، اعتیاد و بیكاری است و همه كشورها روی این مقوله سرمایه گذاری وسیعی صورت دادند. با توجه به اهمیتی كه مسئولان رده بالا برای ورزش قائلند سرمنشأیی شد تا مهندس مهرعلیزاده پس از تصدی ریاست سازمان تربیت بدنی با ابتكار خاص خویش و علاقه مندی رئیس محترم جمهوری و اعضای محترم هیات دولت و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی این بند را با هدف كمك به بنیه مالی دستگاه ورزش شكل قانونی ببخشد.

*با توجه به ملزم شدن وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی در این قانون در كمك به ورزش آیا این طرح مورد استقبال آنها مواجه شده است؟

-اتفاقا شكل گیری این طرح از آنجا آغاز شد كه سازمانها و وزارتخانه ها به سازمان ورزش مراجعه می كردند و اعلام می داشتند كه خواستار هزینه كردن برای ورزش هستند ولی به دلیل نداشتن محمل قانونی نمی توانند چنین كاری كنند و حتی بسیاری از این دستگاه ها عنوان می داشتند كه می خواهند امكانات ورزشی برای كاركنان خود فراهم كنند، اما قانون دست آنان را بسته است و حالا خوشبختانه با برداشته شدن موانع قانونی آنها با سیاست گذاری دبیرخانه شورای هماهنگی می توانند بدون هیچ مشكلی وارد این عرصه شوند.

*آیا حالا همه وزارتخانه ها پس از تصویب این بند وارد این عرصه شده اند؟

- از اواسط سال گذشته كه این بند تصویب شد تا همین امروز ما مشغول شناساندن و معرفی طرح به جامعه بوده ایم و انتظار هم نداریم كه در همین مدت كوتاه بتوانیم به همه اهداف خود برسیم. سعی ما این است كه با شناخت بیشتر مسئولان وزارتخانه ها و تلاش گردانندگان امور در برنامه چهارم بتوانیم به میزان جذب صددرصدی بودجه برسیم. البته بسیاری از وزارتخانه ها در همین شروع طرح قدم های موثری چه در زمینه افزایش امكانات ورزشی برای كاركنان خود و چه كمك به سازمان تربیت بدنی، تیم های باشگاهی و ملی و ورزشكاران برداشته اند كه جا دارد از همه آنان تشكر و تقدیر نمایم. ضمن آنكه برخی از موسسات و وزارتخانه ها نیز چندان روی خوشی به این فرصت مناسب نشان نداده اند كه امیدوارم با جا افتادن طرح آنها هم به صف مستقبلین بپیوندند.

*میزان درآمدتان از این محل در سال گذشته چقدر بود؟

- سال قبل برخی از وزارتخانه ها با استناد و استفاده از بند چ حدود ۸۰ میلیارد تومان مجوز ساخت و ساز اماكن ورزشی، كمك به تیمها و برنامه های مختلف ورزشی را از شورای هماهنگی گرفتند و چیزی حدود چهار میلیارد تومان هم از محل ۳۰% از (۱%) به سازمان تربیت بدنی رسید.

*امسال مشخص نیست چه مبلغ از این قانون نصیب ورزش شد؟

- با وجود قرارداشتن در آخرین ماه سال، هنوز تا یكی دو ماه پس از سال جدید هم دستگاه ها فرصت دارند كه در این زمینه ها فعالیت كنند. در مجموع می توانم بگویم كه در سال ۸۳ به موازات تلاش در راه برداشتن موانع و شناسایی طرح پیشرفت بیشتری نسبت به سال ۸۲ داشته ایم.

*آیا استان ها و شهرهای محروم هم به اندازه مركز و شهرهای بزرگ و صنعتی در این طرح از مواهب این بند برخوردار خواهند شد؟

- هیچ تفاوتی بین مركز كه تهران باشد با دورترین نقطه كشور به لحاظ امكانات و بودجه وجود نخواهد داشت.

مایك شورای مركزی داریم كه ریاست آن با مهندس مهرعلیزاده است و ۱۳ معاون وزیر هم اعضای این شورا محسوب می شوند كه بنده هم به عنوان دبیر در خدمت این جمع خدمتگزار هستم و دقیقا همین چارت و تشكیلات در تمامی استانها به ریاست استاندار و مدیران كل تربیت بدنی تحت عنوان شورای متناظر شكل گرفته است. پس به لحاظ بودجه تفاوتی بین تهران و سایر شهرستانها وجود ندارد و مسئولان هر استان به مقتضای نیاز استانی بودجه جذب شده را صرف بهبودی ورزش آن منطقه می كنند.

* بر حسن اجرای قانون نظارتی هم می شود؟

- بله دقیقا. ارگان های نظارتی مملكت مثل دیوان محاسبات، سازمان بازرسی كل كشور، مجلس شورای اسلامی و سایر نهادهای مسئول بر اجرای درست قانون نظارت می كنند ولی آنچه مهم است اینكه سازمانها، وزارتخانه ها و نهادهایی كه مشمول این ماده از قانون می شوند، خودشان با میل و رغبت همكاری كنند تا شاهد رشد و گسترش روزافزون ورزش در بین همه اقشار و آحاد جامعه باشیم.

* با وجود تاكید دولت و قانون آیا هستند سازمان ها و وزارتخانه هایی كه به وظایف قانونی خود عمل نكنند؟

- بله به همان نسبتی كه برخی از وزارتخانه ها همكاری تنگاتنگی با سازمان تربیت بدنی در اجرای این ماده قانونی دارند، نیمی دیگر هم تاكنون آنطور كه باید و شاید همكاری نكردند.

*یكی از چند نمونه؟

- از وزارتخانه ای مثل وزارت صنایع انتظارات فراوانی داریم. وزارتخانه ای كه چه به لحاظ بودجه و امكانات و چه به لحاظ نیروی انسانی می تواند بیشترین كمك را به ورزش نماید.

*دلیل عدم همكاری وزارت صنایع؟

- می گویند ما بزرگترین تیم ها را در اغلب رشته های ورزشی داریم و اگر خیلی به ما فشار آورده شود، تیمهای خود را از لیگ های مختلف خارج می سازیم. در جلسه ای خدمت آقای وزیر گفتم كه اتفاقا اگر تیمهای صنعتی كنار بروند وضع تیمهای مردمی خوب و روبراه می شوند.

* این طرح تا چه حد به كمك تیمهای مردمی پرداخته است؟

- همیشه باشگاه های مردمی فریادشان بلند بود كه با روندی كه باشگاه ها و تیمهای صنعتی در پیش گرفته اند، ادامه حیات برای آنها سخت و مشكل شده است. در همین راستا تعدادی از این دست تیمها به دلیل مشكلات مالی از گردونه فعالیت خارج شدند و یا به دسته های پایین تر سقوط كرده اند. این قانون حالا به كمك چنین باشگاه هایی از جمله استقلال و پرسپولیس آمده است و آنها با استفاده از این بند با حمایت مستقیم و غیرمستقیم می توانند همپا با تیمهای صنعتی حركت كنند. البته برای صددرصد عملی شدن و ادامه حیات این تیمها هرچه این طرح جلوتر برود مشكلات به حداقل خواهد رسید.

* سرنوشت كمك چهار میلیارد تومانی مصوبه هیات دولت به دو باشگاه استقلال و پرسپولیس و دیگر باشگاهها به كجا انجامید؟

- در میان وزارتخانه هایی كه تعهد پرداخت این مبلغ را كرده اند تنها وزارت نفت و وزارت بازرگانی همكاری خوبی داشته اند.

در سایر وزارتخانه های متعهد شده هم این كار در حال انجام است.

سازمان تربیت بدنی و دبیرخانه شورای هماهنگی سخت پیگیر جذب این مبلغ هستند تا هرچه زودتر با واریز این مبلغ و دستور مهرعلیزاده مشكلات دو باشگاه مردمی استقلال و پرسپولیس و سایر باشگاهها به حداقل برسد.

* در این طرح از بانكها خبری نیست، آیا آنان جزو دستگاه های اجرایی مورد اشاره در طرح محسوب نمی شوند؟

- چرا آنان اتفاقا جزو دستگاه های اجرایی محسوب می شوند ولیكن با روحیه خودمختاری كه دارند تاكنون در این زمینه هیچ قدمی برنداشته اند. این در حالی است كه در تمام دنیا موسسات اقتصادی و صنایع بیشترین همكاری را با ورزش دارند. در همین طرحی كه الگوی آن از كشورهای ژاپن و كره گرفته شده آنها به كمك بانكها و صنایع موفق شدند جدا از پیشرفت های اساسی در ورزش با ساختن استادیوم ها بزرگ دو دوره بازیهای آسیایی در این كشور حتی بازیهای المپیك را هم برگزار كنند.

* چه ارگانی می تواند بانكها را وادار به اجرای قانون كند؟

- امید ما بعد از خداوند متعال به نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی است و آنها می توانند تمام نهادها را وادار به اجرای قانون سازند.

* طی این مدت چه وزارتخانه ها و استانهایی در اجرای قانون بند چ بهتر عمل كرده اند؟

- در میان وزارتخانه ها، وزارت نفت و وزارت كشور نمونه بوده اند و در استانها هم خوزستان عالی عمل كرد.

* قانون بند چ تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟

- این طرح تا سال ۸۹ و پایان برنامه چهار ساله چهارم اعتبار دارد.

* صحبت از آن است كه مجلس به دنبال راهكاری برای تصویب قطعی نیم درصدی این بودجه است؟

- البته این طرح مراحل مقدماتی خود را در حال پشت سر گذاشتن است و هم اكنون در كمیسیون تلفیق در حال بررسی است.

* فرض را بر این بگیریم كه این طرح صد در صد بتواند این كمك را جذب نماید، دورنمای ورزش چگونه خواهد شد ؟

- اگر چنین شود ورزش ایران با توجه به در اختیار داشتن سند راهبردی ورزش وارد فاز جدیدی خواهد شد و قادر خواهد بود به پشتوانه طرح جامع ساختار تازه ای برای برون رفت از بافت سنتی فعلی پیدا كند و خود را به ورزش امروز جهان نزدیكتر سازد .

*سئوال آخر اینكه چرا در تصویب این بند دولت به جای كلمه «باید» از «می تواند» استفاده كرد؟

- به هر حال تشخیص آن بود كه كلمه می تواند هم برای اجرای این بند كافی است ، اگر چه اعتقاد راسخ دارد كه علاقمندی وزیران و معاونین آنان می تواند تمامی موانع پیش رو را بردارد و همانند وزارتخانه های نفت و كشور در برهه ای كه ورزش به ضرورت مبدل شده به یاری ورزش جوانان و نوجوانان بیایند.