شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

اشتراك جفت در خفاش مادر و دختر


اشتراك جفت در خفاش مادر و دختر

این تصور كه مادر و دختر, و احتمالاً حتی مادربزرگ, به دنبال یك جفت یكسان باشند برای تعداد زیادی از ما انسان ها منزجر كننده است

این تصور كه مادر و دختر، و احتمالاً حتی مادربزرگ، به دنبال یك جفت یكسان باشند برای تعداد زیادی از ما انسان ها منزجر كننده است. اما برای خفاش نعل اسبی بزرگ ماده، شریك بودن در یك جفت تولید مثل كننده قوی تضمین كننده تولد نوزادان سالم و تقویت كننده گروه اجتماعی است. غالب خفاش های نعل اسبی بزرگ ماده (Rhinolophus ferrumequinum) در طول زندگی خود به دفعات جفت گیری كرده و این عمل را نیز با یك نر ویژه انجام داده اند. این بدان معناست نوزادانی كه در فصول مختلف تولید مثلی متولد می شوند بسیار شبیه یكدیگر خواهند بود. علاوه بر این پژوهشگران معتقدند كه نوزادان دختر مادرشان را تا مكان های جفت گیری تعقیب كرده و سعی می كنند با همان خفاش نری جفت گیری كنند كه مادرشان با او جفت گیری می كند. «استفان روسیتر» جانورشناس گروه زیست شناسی دانشگاه كوئین مری لندن معتقد است مشترك بودن جفت های جنسی موجب استحكام پیوندهای اجتماعی شده و از طرفی سطوح همكاری را در یك كلنی خفاش افزایش می دهد. به گفته «روسیتر»: «این ماده ها هستند كه جفت های خود را انتخاب می كنند. اما ما هنوز نمی دانیم آنها این كار را چگونه صورت می دهند، چگونه این اطلاعات را به نوزادان دختر خود منتقل می كنند، یا چگونه از درون گشن گیری اجتناب می كنند؟» اشتراك جفت در میان خفاش ها می تواند موجب ایجاد تعدادی روابط گیج كننده شود. در مواردی آزمایش های ژنتیكی نشان داده اند كه یك خفاش ماده و خاله ناتنی اش، خواهرانی ناتنی هستند كه از طرف پدر یكی می باشند.

• كاخ خفاش ها

خفاش های نعل اسبی بزرگ به دلیل شبیه بودن بینی خود به نعل اسب به این اسم معروف شده اند. در این خفاش ها بینی به شكل چینی پوستی است كه برگه بینی نامیده می شود. این برگه ها به خفاش ها در ردیابی صدا كمك شایانی می كنند. طول این خفاش ها ۷ سانتی متر، وزنشان حدود ۳۴ گرم و فاصله میان دو نوك بال در آنها تا ۴۰ سانتی متر می رسد. به گفته «بروك فنتون» پروفسور زیست شناسی از دانشگاه اونتاریوی غربی: «هر خفاش نعل اسبی ماده در هر آبستنی تنها یك نوزاد به دنیا می آورد. از طرفی خفاش های ماده هر ساله تولید مثل نمی كنند. اما از آنجا كه این خفاش ها می توانند تا ۳۰ سال عمر كنند بنابراین احتمال دارد ۵ نسل از ماده ها با خانواده های مشابهی از خفاش های ماده ای كه با یكدیگر هیچ ارتباطی ندارند در زیر یك سقف زندگی كنند.

خفاش های نعل اسبی ماده ای كه «روسیتر» بررسی كرد در ساختمانی متروكه در «وودچستر» واقع در جنوب غربی انگلستان زندگی می كردند. از آنجا كه این ساختمان نیمه كاره رها شده بود خفاش های ماده این امكان را یافته بودند كه در آنجا مستقر شده و به بزرگ كردن نوزادان خود مشغول شوند. خفاشان نر، جداگانه و در غاری در نزدیكی این ساختمان متروكه زندگی می كردند. ماده ها تنها در فصول جفت گیری به این غار رفته و با نر دلخواه خود جفت گیری می كردند. «روسیتر» و هم گروهی هایش بین سال های ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۲ از این خفاش ها نمونه برداری كرده (نمونه برداری از این خفاش ها معمولاً با به دام انداختن آنها در تور صورت می گرفت) و نمونه هایی از پوست بال این خفاش ها را جمع آوری كردند. در آن زمان دانشمندان قادر بودند ۱۹ ژن مختلف را در یك گروه مشتمل بر ۴۵۲ خفاش كه شامل خفاش های مادر، نوزادان و پدران بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. پژوهشگران پس از تجزیه و تحلیل ژنتیكی نمونه های جمع آوری شده توانستند مادر ۳۷۱ خفاش و پدر ۲۳۲ خفاش را شناسایی كنند. پژوهشگران همچنین توانستند جفت های تولیدمثل كننده را شناسایی كنند. مطالعات تكمیلی نشان داد كه جفت گیری خفاش های ماده با نرها به صورت تصادفی نبوده و ماده ها تنها با نرهای ویژه ای جفت گیری می كنند. این یافته ها دلالت بر این مسئله دارد كه ماده ها و نوزادان دختر آنها در فصل جفت گیری یك نر را انتخاب می كنند و برای جفت گیری های بعدی نیز به سمت او می روند. به اعتقاد «روسیتر» خفاش ها در دیگر نقاط جهان بسیار كم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند و همین مسئله باعث شده كه اطلاعات ناچیزی در مورد رفتار جفت گیری خفاش ها وجود داشته باشد؛ ممكن است خفاش های دیگر نیز عادات جفت گیری مشابه با خفاش نعل اسبی بزرگ داشته باشند. «گری مك كراكن» پروفسور بوم شناسی و زیست شناسی تكاملی دانشگاه تنسی نیز با این عقیده موافق است. او می گوید ممكن است خفاش های دیگر نیز به همین شیوه عمل كنند. اطلاعات ژنتیكی مربوط به خفاش نعل اسبی بزرگ بسیار زیاد است. اما بررسی صورت گرفته تنها نوك یك قله یخی است. هنوز معلوم نشده است كه چرا و چگونه خفاش های ماده، نرهای بالقوه خود را انتخاب می كنند. هم «روسیتر» و هم «مك كراكن» معتقدند كه آنها این كار را با كمك بوی خفاش نر انجام می دهند. چرا كه نرها قلمرو اطراف خود را با مایع روغنی كه از گونه هایش خارج می شود، علامت گذاری می كند. «فنتون» معتقد است كه بررسی صورت گرفته توسط «روسیتر» بسیار مهم است چرا كه مدت زمان زیادی صرف آن شده و از طرفی اطلاعات ژنتیكی به دست آمده در این زمینه نیز بسیار زیاد است. علاوه بر این او موافق است كه این مطالعه اطلاعات زیادی در مورد رفتارهای جفت گیری خفاش ها به دست نمی دهد. وی می گوید: «به عنوان مثال ما نمی دانیم كه آیا در غار خفاش ماده با نرهای مختلفی آمیزش می كند یا خیر؟» «روسیتر» از دوربینی برای زیر نظر قرار دادن ماده ها در درون ساختمان متروكه استفاده می كند اما او تاكنون موفق نشده است از وسیله ای برای مشاهده جفت گیری واقعی خفاش ها درون غار استفاده كند. اما او به وفادار بودن به همسر در خفاش ها معتقد است زیرا می گوید كه من و همكارانم می دیدیم كه خفاش های ماده هر سال به همان مكان جفت گیری سال قبل خود باز می گشتند. علاوه بر این مایع منی خفاش های نر پس از جفت گیری منعقد شده و پلاكی را در دهانه واژن خفاش های ماده تشكیل می دهد. این پلاك تا زمان آبستنی خفاش ماده باقی مانده و از جفت گیری احتمالی ماده با نرهای دیگر جلوگیری می كند.



همچنین مشاهده کنید