جمعه, ۲۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 10 May, 2024
مجله ویستا

مشکلات انرژی اتمی


این روزها به خاطر مشكلات پیش آمده در مورد مسائل هسته ای ایران، انرژی هسته ای در ایران فعلا یك مسئله سیاسی انگاشته می شود تا راهكار اقتصادی یا پیشرفت علمی، اما انرژی هسته ای بیرون از ایران به عنوان منبع مطمئنی برای تولید انرژی در سطح بسیار وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از انرژی هسته ای با وجود منابع غنی مرتبط با این انرژی حق مسلم ملت ایران است. در صورتی كه كشوری با نام آمریكا كه از جنایتكاران نخستین استفاده غیرصلح آمیز از انرژی هسته ای است، ادعا می كند در ایران استفاده های غیرصلح آمیز از این تكنولوژی می شود. البته شاید تاریخ فراموشكار باشد و دیگر بمبهای اتمی ناكازاكی و هیروشیما را به یاد نیاورد، در صورتی كه كشورهای دیگر استفاده های وسیعی از این انرژی دارند. به عنوان نمونه قسمت اعظم انرژی برق در فنلاند توسط چندین راكتور هسته ای تولید می شود و كشورهای در حال توسعه نظیر تركیه هم تمایل بسیار زیادی برای استفاده از انرژی هسته ای از خود نشان می دهند.
اما انرژی هسته ای فقط مشكل ما نیست. یكی از كشورهای پیشرفته كه از قضا یكی از مذاكره كنندگان اروپایی با ایران بر سر انرژی هسته ای است نیز در این زمینه دچار مشكل شده، این كشور انگلیس است. البته مشكل آنها بسیار متفاوت است چون آنها در حال حاضر دارای چندین راكتور هستند. مشكل آنها خود همین راكتورها و نحوه جایگزینی آنها در آینده است.
انگلیس دارای ۱۴ راكتور اتمی است كه نیمی از آنها تا سال ۲۰۱۰ از رده خارج می شوند و در سال ۲۰۲۳ فقط یكی از آنها می تواند فعالیت های خود را ادامه دهد. این بدان معنا است كه سهم انرژی اتمی در تولید برق در انگلیس به دو سوم كاهش خواهد یافت، یعنی از ۲۱ درصد فعلی به ۷ درصد در سال ۲۰۲۰ خواهد رسید.
گروه های دوستدار محیط زیست می گویند حتی اگر مشكل نحوه دفع زباله های رادیو اكتیو اتمی حل شود و تضمین داده شود كه حادثه ای مشابه انفجار راكتور چرنوبیل در اوكراین دیگر هرگز اتفاق نخواهد افتاد، دیگر وقت كافی برای ساخت راكتورهای جدید وجود ندارد. اشاره آنها به ساخت آخرین راكتور اتمی انگلیس كه ساخت «سایزول بی» جدیدترین نیروگاه اتمی انگلیس است و پانزده سال طول كشید و هزینه ساخت آن دو برابر بودجه اصلی بود.
بریونی ورثینگتون، یكی از اعضای بلندپایه یكی از گروه های دوستدار محیط زیست (FOE) در این مورد می گوید: «طرح های ارائه شده برای حل این مسئله به سرعت به اینجا رسیدند كه باید ۹ راكتور با طراحی مدل های قبلی ساخته شود.» او همچنین اظهار می دارد: «در واقع ما هیچ وقت هیچ راكتوری را به موقع در این كشور نساخته ایم و هزینه تمام شده آنها همیشه بیشتر از میزان مورد نظر بوده و این در حالی است كه كارایی آنها در سطح پایین تری از آن چیزی است كه ما انتظار آن را داشته ایم.»
اما دغدغه اصلی ورثینگتون و گروه او، مسئله كاهش گازهای گلخانه ای است. آنها معتقدند حتی اگر راكتورهای هسته ای در انگلستان دو برابر شوند تنها ۸ درصد از گازهای گلخانه ای كم می شود. این در حالی است كه كیث پاركر، مدیر اجرایی انجمن صنایع هسته ای در این مورد می گوید: اگر تصمیمات دولت در این زمینه عملی شوند، نسل جدیدی از نیروگاه های هسته ای در انگلیس ساخته خواهد شد كه كمك می كند دولت تا سال ۲۰۱۰ ۱۰، درصد گازهای گلخانه ای را كاهش دهد. او همچنین معتقد است اگر تمام موانع برداشته شوند و طرح ها به سرعت پیش بروند ۱۰ نیروگاه جدید ساخته خواهد شد. او مشكل اصلی را سال ۲۰۱۵ می داند: «در این سال دیگر فقط مشكل نیروگاه های هسته ای مطرح نیست بلكه نیروگاه های فسیلی هم از رده خارج خواهند شد.» او دلیل این امر را قوانین اتحادیه اروپا برای از بین بردن گاز سولفور می داند.
انجمن صنایع هسته ای انگلیس همچنین روی منابع تجدید پذیر انرژی كار می كند، اما این منابع ظرفیت كافی برای جایگزینی منابع فعلی را ندارند. كیث پاركر، تنها منبع مناسب برای جایگزینی نیروگاه های فعلی را گاز می داند و اضافه می كند كه ۸۰ درصد گاز مورد نیاز انگلیس باید از خارج كشور وارد شود. او این وضعیت را خطری جدی برای آینده انگلیس می داند: «این امر هشداری جدی برای سیاستمداران و مصرف كنندگان ما است چون ما برای تامین سوخت به روسیه، خاورمیانه و شمال آفریقا متكی خواهیم بود.»
اما پروفسور یان فلس، رئیس مركز انرژی های نو تجدیدپذیر برخلاف پاركر، تنها گزینه مناسب را انرژی اتمی می داند و معتقد است كه انگلیس بدون نیروی هسته ای هیچ كاری نمی تواند انجام دهد. او در این زمینه می گوید: «اگر ما در سال آینده و سالهای بعد هیچ تصمیمی در این مورد اتخاذ نكنیم اتفاقی نمی افتد، اما بزودی متوجه خواهیم شد كه تامین الكتریسیته مورد نیاز بسیار شكننده خواهد شد و با قطع برق مواجه شده و حتی ممكن است وضع از این هم بدتر شود.
اما اگر فرضا انگلیس طبق گفته پروفسور فلس آینده هسته ای را انتخاب كند، با مشكل بسیار بزرگی رو به رو خواهد شد و آن مسئله زباله های اتمی حاصل از نیروگاه های اتمی است، چون انگلیس فعلا هیچ برنامه موثر و رسمی برای دفع زباله های اتمی ندارد.
هم اكنون ۱۰ هزار تن زباله اتمی سطح بالا و متوسط در نیروگاه سلافیلد مدفون است تا راه حل مناسبی برای دفع آنها پیدا شود، اما مشكل به همین جا ختم نمی شود، حتی اگر دیگر هیچ نیروگاه هسته ای جدیدی در انگلیس ساخته نشود، این میزان در پایان قرن به نیم میلیون تن افزایش خواهد یافت.
با توجه به این مشكلات دیگر منابع انرژی در انگلیس مورد توجه قرار گرفته اند. در همین راستا انجمن انرژی بادی انگلیس به تازگی اعلام كرده كه آنها به عنوان دهمین گزینه برای تولید برق در انگلیس انتخاب شده اند. قرار است آنها كه با پروژه های ساحلی و فراساحلی نیروی برق تولید می كنند در ۱۲ ماه آینده به صورت جدی به چرخه تولیدكنندگان الكتریسیته در انگلیس وارد شوند. اگر حمایت های لازم از این بخش از تولید انرژی انجام گیرد، انرژی بادی می تواند تا سال ۲۰۱۰ به میزان ۱۰ درصد انرژی برق انگلیس را تولید كند.
تحلیلگران می گویند: اگر حمایت ها از انرژی های نو و تجدیدشونده بیشتر شود، در سال ۲۰۲۰ این بخش می تواند ۲۰ درصد برق انگلیس را تامین كند. البته این نظریه طرفداران چندان زیادی ندارد و در حال حاضر آینده انگلیس فقط اتمی فرض می شود.
منبع : خبرگزاری فارس