مهارت‌های خواندن

مطالعه بیشتر و صرف وقت کمتر و برداشت مهم‌تر، احتیاج به آگاهی از روش‌های صحیح مطالعه دارد.
با مطالعه صحیح به‌تدریج آمادگی انتخاب نکات و مطالب قابل استفاده در فرد پیدا می‌شود و به فرد کمک می‌کند که حافظه را از مطالب غیرضروری انباشته نسازد. مثلاً از مطالعه متون مختلف کلمات و عبارت کلیدی را به‌دست ‌آورد که در موقع لزوم عبارت کلیدی را به یادآورده و در ارتباط با آن و به اقتضای موقعیت، موضوع را بسط دهد و تعبیر و تفسیر کند.
یادگیری و یادآوری به‌موقع حاصل پرخوانی نیست، بلکه صحیح‌خوانی فرد را در یادگیری و یادآوری و جایگزینی یاری می‌کند. مطالعه بیشتر و مؤثرتر با به‌کار گرفتن راه‌های مطالعه صحیح حاصل می‌شود. هرچه بیشتر مطالعه شود روش‌های بهتر در مطالعه به‌دست می‌آید و به کتاب‌ها و منابع زیادتری دسترسی پیدا می‌شود.
اگر فراگیران حین تحصیل به‌خوب مطالعه کردن عادت نکنند، بعد از پایان تحصیل، کتاب را کنار می‌گذارند و رشد معلومات توقف پیدا می‌کند. عادت کردن به مطالعه صحیح یک امر اکتسابی است، یعنی همانگونه که انسان خواندن و نوشتن را یاد می‌گیرد می‌تواند مطالعه کردن را هم یاد بگیرد.
کسب مهارت در مطالعه و فراگیری روش‌ها با صبر و حوصله حاصل می‌شود و نباید توقع داشت که پس از چند ساعت مطالعه بتوانیم مثلاً دقیقه‌ای ۲۰۰ کلمه مطالعه کنیم. کسانی هستند که حتی با سرعت ۱۰۰۰ کلمه در دقیقه مطالعه می‌کنند و به اندازه کافی نیز مطلب را درک می‌کنند. در جوامع پیشرفته فرهنگی، معمولاً به هر طریقی سعی می‌کنند مردم را به خواندن صحیح عادت دهند.
● موانع مطالعه
در مطالعه خوب رعایت ۴خصوصیت لازم است: انعطاف و سرعت،درک و نگهداری در حافظه،تمرکز حواس و ارزشیابی انتقادی.طبیعی‌است که با تمرین و حوصله و صبر و بردباری می‌توان راه‌های قدیمی مطالعه را که معمولاً راه‌های امن‌تری هستند کنار گذاشت و روش‌های مؤثری در مطالعه به‌کار گرفت اما موانع و مشکلاتی که غالباً بر سر راه مطالعه مؤثر قرار می‌گیرند عبارتند از:
کلمه‌خوانی، تلفظ کردن کلمات، دوباره خوانی غیرضروری، عدم‌توانایی در تشخیص نکات اصلی و جزئی و عدم‌تمرکز حواس.
● مراحل مطالعه
شناسایی،خواندن،فهم، به‌خاطر آوردن، مراحل مطالعه مفید را تشکیل می‌دهند.یعنی ابتدا باید به‌کار گرفتن روش اجمالی اطلاعات کلی، مفاهیم و منظور نویسنده، سادگی و دشواری محتوا و نکات اساسی را به‌دست آورد.
بعد از اجرای مرحله اول برای مطالعه کردن مشخص می‌شود که چه روشی را برای خواندن کتاب دنبال کند و در همین مرحله است که باید از بلندخوانی یا زمزمه‌خوانی یا صامت‌خوانی استفاده شود.
در مرحله بعدی ،خواننده با تعمق و تفکر و تجزیه و تحلیل و نقد مطالب را به هم ربط می‌دهد و برداشت می‌کند.برحسب نیازی که خواننده در خود احساس کند سعی خواهد کرد آنچه مطالعه کرده را به‌خاطر آورده و در ذهن مرور کند.

منبع : همشهری انلاین