پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا
فرد جدی نمی تواند بخندد
مشرب خوش، در حكم مغناطیسی است كه همهی گوشها و اذهان را به خود جلب میكند. و خنده، زبانی جهانی است كه وقتی كلمات از عهده بر نمیآیند، از موانع فرهنگی عبور میكند. مسلماً «كوزینس» اولین كسی نبود كه از مشرب خوش به عنوان روشی مقابلهای استفاده نمود. انسان از روزی كه احساس كرد اگر خودش را غلغلك بدهد خندهاش میگیرد، از مشرب خوش استفاده كرده است. یونانیان قدیم، مشرب خوش را یك فضیلت میدانستند. از جمله افلاطون معتقد بود كه مشرب خوش، پرورش دهندهی روح و روان است و آن را به عنوان عاملی التیام بخش توصیه میكرد. از یونان باستان بود كه تئاتر و از جمله كمدی شكل گرفت كه تا به امروز نیز ادامه دارد. در بسیاری از مذاهب و ادیان الهی، به مشرب خوش تأكید شده است. در واقع مشرب خوش به عنوان دارویی التیام بخش در تمامی فرهنگهای روی زمین ریشه دوانده است، از بومیان آفریقا گرفته تا سرخپوستان آمریكا، همگی به مشرب خوش بها میدادند. چنین به نظر میرسد كه مشرب خوش و ویروسی كه در اثر این مشرب نابود میشود، هر دو واگیردار هستند.دكتر «ریموند مودی»، تحت تأثیر قدرت التیام بخشی مشرب خوش و بذله در سال ۱۹۷۸ اقدام به مطالعه كتابهای مختلفی در همین زمینه نمود. از جمله اطلاعاتی كه به دست آورد مطلبی است كه در ادامه شرح دادهایم. در سال ۱۲۶۰، یك پزشك روشنفكر و پیشرفتهی فرانسوی به نام «هانری دوموندویل» به رابطهی مهمی میان احساسات مثبت و سلامتی پی برد. او به بستگان و دوستان و بیمارانش توصیه میكرد كه برای آنها لطیفه بگویند، با آنها مزاح كنند و آنها را بخندانند. پادشاهان اروپایی نیز در سالهای دور، همیشه كسانی را در قصر خود داشتند كه آنها را میخنداندند. شاید مشهورترین این بذلهگویان، «ریچارد تارلتون» بود كه در دربار ملكه الیزابت اول خدمت میكرد و میگویند كه او بیش از گروه پزشكی ملكه، به سلامتی او كمك كرد.
گونههای مشرب خوش و شوخ طبعی
به رغم بررسیهای مختلفی كه دربارهی مشرب خوش به عمل آمده، هنوز میان كارشناسان، بر سر این كه مشرب خوش به راستی چیست، وحدت نظری وجود ندارد. در واقع هنوز تعریف واحد و جامعی از آن ارائه نشده است. به اعتقاد اغلب صاحبنظران، مشرب خوش، به خودی خود یك احساس مثبت نیست، اما میتواند منجر به احساسات خوب شود كه از جملهی آنها میتوان به شادی، سعادت، خوشی، عشق، امید، ایمان و قدرت اراده اشاره كرد مشرب خوش یك رفتار نیست، گر چه میتواند اقدامات و رفتارهایی از قبیل تبسم و خنده را به وجود آورد. با این حال میتوان گفت كه مشرب خوش و بذله، یك ادراك و تصور است؛ به این علت كه ممكن است كسی از یك حرف بامزه خندهاش بگیرد و دیگری به همان حرف نخندد. با این حال، با توجه به بعضی از تعاریفی كه دربارهی مشرب خوش ارائه شده، میتوان گفت كه مشرب خوش دارای دو جنبهی اصولی است كه به زبان ساده نوعی بده و بستان هستند. یكی آن كه بذله و مشرب خوش را میتوان جذب نمود یا آن را تجربه كرد و دیگر این كه میتوان آن را ابراز كرد و با دیگران در میان گذاشت. هر كسی به گونهای دارای مشرب خوش است، هر چند ممكن است كسی با توجه به تجارب خود منكر این كیفیت باشد. در میان كسانی كه دربارهی مشرب خوش مطالعه كردهاند. «مك گی» به سه عاملی اشاره میكند كه باید وجود داشته باشند تا مشرب خوش شكل بگیرد:
۱- منبعی كه بتواند محرك بالقوهای به حساب آید.
۲- شناختی كه بتواند این بذله یا مشرب را درك كند.
۳- پاسخی كه خندهدار بودن رفتار یا گفتار را نشان دهد.
انواع بذله و مشرب خوش
بذلهگویی و زدن حرفهای بامزه و نشان دادن مشرب خوش، انواع مختلفی دارد كه در بسیاری از موارد با یكدیگر همپوشیهایی پیدا میكنند. در ادامهی مطلب، به انواع بذلهها اشاره كردهایم.
۱- تقلید و ادای كسی را درآوردن: میتوان با تقلید از كسی یا چیزی سبب خنده شد. ثابت شده است كه این رفتار میتواند در برخورد و مقابله با استرس مفید واقع گردد، مشروط بر آن كه به عزت نفس خدشهای وارد نكند. برخورد مبالغهآمیز با رفتارها و ویژگیهای شخصیتی، نمونههایی هستند كه میتوان به آن اشاره كرد.
۲- طنز: در حالی كه تقلید و طنزگویی وجوه مشترك فراوان دارند، طنز معمولاً حالت نوشته دارد كه اشكالات اجتماعی و شخصی را بیان میكند.
۳- دلقكبازی: در روزگار گذشته، بسیاری از بازیگران سینما با ادا درآوردن و با دلقكبازی درصدد خنداندن اشخاص بودند. سر خوردن روی پوست موز، پرتاب كردن بشقاب خامه و بستنی به صورت دیگران نمونههایی بود كه برای خنداندن دیگران از آن استفاده میشد.
۴- مسخرهبازی: نوع دیگر مشرب خوش و بذله، مسخرهبازی و رفتارهای چرند است. مثل این كه فیلمی تهیه كنیم كه در آن مثلاً پلنگ بستنی بفروشد، یا گاوها پشت فرمان اتومبیل رانندگی كنند.
۵- رویدادهای شگفتانگیز، طنز و طعنه: اشاره به دو رویدادی است كه به اتفاق، بذلهای را میسازند. مثل این كه كسی برای شما پاكتی بفرستد، آن را باز كنید و ببینید كه یك اسكناس یك صد دلاری به شما هدیه كرده است و لحظهای بعد پاكت دیگری به دستتان برسد كه نشان بدهد مبلغ یك صد دلار از حساب بانكی شما برداشت شده است.
۶- ایهام و جناس: صحبتها و رفتارهای بامزهای هستند كه به شكلی مدبرانه، در قالب ایهام بیان میشوند. استفاده از یك كلمه با معانی مختلف، نمونهای است كه میتوان به آن اشاره كرد.
۷- زخم زبان و تمسخر: زخم زبان، نوعی بذلهگویی است كه با خود، نیشی به همراه دارد و در واقع خشمی را بیان میكند. در واقع میتوان گفت كه زخم زبان نوعی انتقام كلامی است. كسی كه زخم زبان میزند، میخواهد به طرزی اجتماع پسند، منظور و ناراحتی خود را بیان كند. خیلیها پس از آن كه حرفشان را در قالب زخم زبان زدند، میگویند: «شوخی میكنم.»
۸- طنز تلخ: و بالاخره میتوان به طنز تلخ اشاره كرد كه معمولاً به شكلی با حادثهی مرگ در ارتباط است. بعضیها به طنز تلخ «لاس زدن با موضوع مرگ» میگویند. توجه داشته باشید كه مرگ، یكی از هراسهای انسان است و معمولاً سعی میشود با حرفهای خندهدار با آن برخورد شود تا از شدت نگرانی ناشی از آن بكاهد.شوخ طبعی
درست همان طور كه صاحبنظران به انواع مختلف مشرب خوش و بذله توجه كردهاند، میتوان به انواع مختلف شوخ طبعیها نیز اشاره كرد. همه به شكلی و در زمینهای شوخ طبعی دارند، اما یاد دادن شوخ طبعی به دیگران ساده نیست. دكتر «ریموند مودی» در كتاب «خنده بعد از خنده» به چهار نوع شوخ طبعی اشاره كرده است:
۱- مرسوم و سنتی: در نظام شوخ طبعی مرسوم و متعارف، دو یا چند نفر موضوع مضحك و خندهداری پیدا میكنند، به اتفاق دربارهاش حرف میزنند و میخندند.
۲- شوخی و شوخ طبعی در مهمانیها: در بسیاری از مهمانیها كسانی پیدا میشوند كه نقل محفل میشوند و با حرفها و حركات خندهدار خود دیگران را میخندانند. لطیفه و مزاحگویی در مجالس و مهمانیها، نمونهای است كه میتوان به آن اشاره كرد.
۳- شوخ طبعی خلاق. نمونهاش را در كسانی مییابیم كه كارشان نوشتن بذله و لطیفه است. این اشخاص اغلب بسیار بانمك، خوش مشرب وبه شدت خلاق هستند. اینها میتوانند در هر مطلب و هر موضوعی نكتهی بامزهای پیدا كنند.
۴- آزاده و ورزشكار: و بالاخره به كسانی بر میخوریم كه میتوانند به كارهای خودشان بخندند و از انسان بودن خودشان لذت ببرند. آنها با خندیدن به اشكالات و عیوب خود، اغلب در موقعیت شادی به سر میبرند.
مراحل استفاده از مزاح درمانی
۱- بیاموزید كه زندگی را بیش از اندازه جدی نگیرید: سرپرستار بخش سرطان یكی از بیمارستانهای بزرگ، به كمك بنیاد “هایت”، مأموریت یافت تا در بخش سرطان بیمارستانی كه در آن كار میكرد از مشرب خوش برای كمك به درمان بیماران سرطانی استفاده كند. او میگوید: «در طبقهای كه من در آن كار میكنم، از سیاست به خصوصی پیروی میكنیم. ما میگوییم كارتان را جدی بگیرید اما به خودتان سخت نگیرید.» او معتقد است كه باید به خودتان بیش از كارتان بها بدهید.
۲- برای هر روز خود یك موضوع فرح بخش در نظر بگیرید: اگر خوب نگاه كنید، میبینید همواره در پیرامونتان موضوعهای مضحك و خندهدار هست كه میتوانید به آنها بخندید. البته مواقعی هست كه خندیدن درست و مطلوب نیست. در لحظات و مواقع جدی، خنده و مزاح میتواند بیادبی تلقی شود. از این رو به هنگام خندیدن و مزاح كردن، رعایت احتیاط را بكنید.
۳- قوهی تخیل و خلاقیت خود را افزایش دهید: مشرب خوش و مزاح كردن و لطیفه گفتن، همیشه اقدامی خلاق است. به این موضوع توجه كافی داشته باشید.
الف_ برای افزایش قوهی تخیل خود بیشتر كتاب بخوانید و كمتر تلویزیون تماشا كنید.
ب_ هر زمان كه میتوانید داستان یا لطیفهای بنویسید
ج_ با بچهها بازی كنید. بچهها از قوهی تخیل بسیار زیادی برخوردارند. ممكن است برخی از تخیلات آنها به شما هم منتقل شود.
د_ به سیاحت و كشف و اكتشاف بها بدهید. كارهای شجاعانه بكنید. به موزه بروید و هنرهای زیبا را تماشا كنید.
ه_ چیزی از خود خلق كنید. كتاب آشپزی بخرید و آشپزی كنید. برای روز تولد امسالتان، شخصاً هدیهای بسازید. برنامه بریزید و به اكناف دنیا سفر كنید. سرگرمی و تفریح جدیدی را شروع كنید. دنیا را به مكان بهتری برای زندگی تبدیل كنید.
۴- به هنگام توصیف یك ماجرا، یا یك حكایت، از روشهای مبالغهآمیز استفاده كنید: از استعارهها استفادهی كنید. استفاده مبالغهآمیز از استعاره میتواند تولید خنده بكند.
۵- یك كتابخانه از مزاحها و شوخیها تهیه كنید: یكی از لازمههای مقابله، استفاده از منابع موجود است كه میتواند شامل همه چیز بشود. برای لطیفه درمانی، منابع، شامل استفادهی همه جانبه از كتابها، نوارها، ویدیوها و حتی اسباببازیها و مثلاً تفنگهای آبپاش میشود. بخشی از اتاق یا منزلتان را به كتابخانهای برای شوخی درمانی اختصاص دهید. میتوانید دفترچهای بخرید و درآن هر لطیفهای را كه به نظرتان جالب میرسد یادداشت كنید. سوای مطالب نوشتنی، میتوانید از كارتونها، نوشتههای جالب، روزنامهها، اشعار عاشقانه و عكسهای مختلف استفاده نمایید.
۶- از انواع مشربهای خوش استفاده كنید: لطیفه گفتن و بذلهگویی، تنها یك اقدام برای داشتن مشرب خوش است، هر چند اولین مطلبی است كه با شنیدن موضوع مشرب خوش به یاد آن میافتیم. اما مشرب خوش، تنها محدود به گفتن لطیفه نیست. هر چه دسترسی به انواع مطالب شوخ طبعانه بیشتر باشد، بهتر میتوان از این ابزار برای مقابله با استرس استفاده نمود. از جمله سایر روشهای رسیدن به مشرب خوش میتوان به سینما، تئاتر، كتابها، موسیقی، تلویزیون و كمدی اشاره كرد. مشرب خوش و سرگرمی، در ضمن بسیار سازگار هستند، هر چند ممكن است همیشه با هم یكی نباشند. سعی كنید و گوش به زنگ باشید تا انواع اشكال شوخ طبعی را به زندگیتان راه دهید.
۷- به شبكهی شوخ طبعی دسترسی داشته باشید: بارها اتفاق میافتد كه در جریان زندگی روزانه، روحیهتان را از دست میدهید. به این لحظات توجه داشته باشید. اغلب آنها زودگذر هستند و میتوانید فكری به حالشان بكنید. اما اگر افسردگی و احساس كسالت طولانیتر شد، احتمالاً لازم است كه از افراد دیگر و كسانی كه میتوانند در این زمینه به شما كمك كنند، مساعدت بگیرید. همهی ما، كسانی را میشناسیم كه میتوانند ما را بخندانند. حتی گاه، وقتی اسم این اشخاص را میشنویم و یا به زبان میآوریم، خندهمان میگیرد. از سوی دیگر تا حد امكان از معاشرت با اشخاص بدبین و بدخلق خودداری نمایید. مجبور نیستید با كشتی آنها به اعماق دریاها بروید.
۸- بر عزت نفس خود بیفزایید: خندیدن در شرایطی كه عزت نفس پایین است، دشوار مینماید. مواقعی هست كه همهی ما خودمان را چاق، زشت، یا احمق و خرفت ارزیابی میكنیم. در این مواقع مسلماً خندیدن و مزاح كردن دشوار میشود. در اینجا بد نیست كه به قانون اینشتین توجه كنید كه همه چیز را نسبی میداند. حقایق را از افسانهها جدا كنید. همه روزه به خودتان تأییدهای مثبت بدهید. خودتان را دوست بدارید و بر توانمندیهای خود ارج بگذارید.
نویسنده: دكتربرایان لوك سیوارد
مترجم: مهدی قراچهداغی
منبع : ماهنامه روانشناسی جامعه
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات انتخابات مجلس دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی روز دختر رافائل گروسی رئیس جمهور سید ابراهیم رئیسی رهبر انقلاب مجلس زنان
قتل تهران پلیس هواشناسی شهرداری تهران وزارت بهداشت بارش باران آموزش و پرورش سلامت فضای مجازی قوه قضاییه شهرداری
گاز دولت خودرو قیمت دلار مالیات قیمت خودرو قیمت طلا مسکن حقوق بازنشستگان ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی
نمایشگاه کتاب تهران نمایشگاه کتاب تلویزیون ازدواج کتاب محمدمهدی اسماعیلی سینمای ایران سریال دفاع مقدس تئاتر موسیقی سینما
هواپیما دانشجویان دانش بنیان اینوتکس
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا رفح حماس روسیه حمله به رفح نوار غزه ترکیه
فوتبال رئال مادرید استقلال پرسپولیس لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران ذوب آهن نساجی
تبلیغات اینترنت اپل سامسونگ ناسا عیسی زارع پور آب گوگل مایکروسافت
سرطان هندوانه آسم بیماران خاص سنگ کلیه کمردرد بیمه سبزیجات اعتماد به نفس