معمول اما پیچیده

كودكان در همه سنین سردرد را تجربه می كنند، اما به علل مختلف. بچه ها معمولا جوش می زنند و دل درد می گیرند.
بیشتر كودكانی كه در سنین مدرسه هستند، به دلیل عودكننده ای سردرد می گیرند. حتی قبل از ورود به مدرسه، تقریبا یك سوم كودكان دچار نوعی سردرد می شوند.
شما می توانید بفهمید سردرد فرزندتان چطور آغاز می شود و تشخیص دهید چه اقداماتی برای كمك به او می توانید به عمل آورید.
●دلایل بروز سردرد
عوامل بسیاری، به تنهایی یا در كنار هم، می تواند فرزندتان را مستعد ابتلا به سردرد كند؛ كه عبارتند از:
▪ استعداد ژنتیكی:
سردردها، به خصوص میگرن، در خانواده ها به ارث می رسند. اگر سابقه سردرد در فامیل و خانواده تان دارید، خطر ابتلای فرزندتان به آن نیز بیشتر خواهد بود.
▪آسیب جمجمه:
كوفتگی و ضربه ناشی از تصادف می تواند موجب سردرد شود. اگر چه بسیاری از جراحات سر مختصر است، اما اگر فرزندتان به سختی با سر به زمین خورد، فورا به دنبال مراقبت پزشكی برای او باشید.
▪بیماری و عفونت:
سردرد، نشانه كثیرالوقوع بسیاری از بیماری های معمول كودكان است. عفونت گوش، عفونت سینوس، سرماخوردگی و آنفلوانزا غالبا سردرد نیز به همراه دارند.
▪ عوامل محیطی:
شرایط محیط، شامل تغییرات آب و هوا، بو، صدای بلند و نور زیاد می تواند سردرد ایجاد كند.
▪عوامل احساسی:
مقایسه شدن با دیگران، مشكلات مدرسه و توقعات والدین می توانند استرس و اضطراب زیادی ایجاد كنند. كودكان افسرده معمولا از سردرد شكایت می كنند، خصوصا اگر در تشخیص احساس ناراحتی و تنهایی دچار مشكل باشند.
▪ غذا و نوشیدنی های خاص:
مواد افزودنی كه در بعضی غذاها مانند هات داگ یافت می شوند، به عنوان محرك سردرد شناخته شده اند. علاوه بر این، كافئین موجود در سودا، شكلات، قهوه و چای نیز موجب سردرد می شود.
▪ كمبود خواب:
خستگی بیش از حد نیز در كودكان ایجاد سردرد می كند.
●انواع سردرد
توصیف سردردها خصوصا در مورد كودكان دشوار است. بعضی سردردها مربوط به اضطراب هستند و برخی دیگر ریشه در بیماری یا جراحت دارند. با این حال همه سردردها به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند.
▪▪سردردهای اصلی
سردردهای اصلی خود به خود پیشرفت می كنند و به ندرت نتیجه یك بیماری یا جراحت هستند. این نوع سردردها عبارتند از:
▪سردرد هیجانی:
این نوع سردرد كه ناشی از اضطراب است، در اكثر كودكان دیده می شود. اگر كودك شما چنین سردردی داشته باشد، معمولا از سفت شدن و فشار در گیج گاه، گردن و ماهیچه های جمجمه گله می كند.
▪ میگرن:
تقریبا ده درصد كودكانی كه به مدرسه می روند میگرن را تجربه می كنند. قبل از رسیدن به سن بلوغ، میزان بروز میگرن در دختران و پسران یكسان است، اما در سنین نوجوانی، دختران بیشتر به میگرن مبتلا می شوند.
اگر چنین سردردی طولانی شود، ناتوان كننده هم خواهد بود زیرا تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا را به همراه دارد. برخلاف سردردهای هیجانی، میگرن معمولا در اوقات تفریحی و بدون استرس بروز می كند.
▪ سردردهای خوشه ای:
این نوع سردرد در كودكان به ندرت دیده می شود. سردرد خوشه ای معمولا ناتوان كننده و همراه با درد خنجری و شدید در یك سمت سر است.
▪▪سردردهای فرعی
سردردهای فرعی از بعضی شرایط خاص نشأت می گیرند مانند:
▪ تب
▪ كوفتگی سر
▪ سرماخوردگی
▪ عفونت سینوس
▪ عفونت گوش
▪ مننژیت
عوارض جانبی دارویی
●آیا سردرد كودك شما مزمن است؟
از آنجایی كه دلایل سردرد كودكان بسیار زیاد است، هر كودكی نیاز به ارزیابی فردی دارد. براساس یك قاعده تجربی، اگر كودك شما سردردهای هفتگی و یا مرتب دارد، همین كافی ست تا او را از مدرسه رفتن و فعالیت های دیگر بازدارید و او را فوراً نزد پزشك ببرید. اگر فرزندتان برای توصیف مشكلش خیلی كم سن و سال است، ممكن است گریه كند و با نگه داشتن سرش در دست ها، درد شدید را به شما نشان دهد.
●پیشگیری از سردرد كودكان
▪▪اقداماتی نیز برای پیشگیری از سردردهای گاه به گاه كودكان وجود دارد:
▪به استراحت كافی اصرار كنید:
كودكان و نوجوانان به خواب زیاد – هشت تا ده ساعت در روز – نیاز دارند. از سوی دیگر، خواب بیش از حد نیز می تواند ایجاد سردرد كند، بنابراین اجازه ندهید فرزندتان روز را به خواب بگذراند.
▪رژیم غذایی سالمی فراهم كنید:
مطمئن شوید كه فرزندتان صبحانه، ناهار و شام می خورد و خوراكی های سالمی برای انتخاب در طول روز، در اختیار دارد. علاوه بر این، اطمینان حاصل كنید فرزندتان به مقدار كافی آب می نوشد – خصوصا در هوای گرم و بعد از فعالیت های سنگین.
▪با اولین علایم سردرد اقدامات لازم را به عمل آورید:
اگر احساس كردید فرزندتان در آستانه ابتلا به سردرد است، او را تشویق كنید در یك اتاق تاریك و ساكت كمی استراحت كند.
▪زمان سردردها را یادداشت كنید:
زمان و مكان سردردها را یادداشت كنید. هر عقیده، رفتار یا اتفاقی را نیز در زمان سردرد، ذكر كنید. از این اطلاعات برای كمك به فرزندتان استفاده كنید تا از محرك های سردرد دوری كند.
▪از استرس جلوگیری كنید:
در مورد عواملی كه ممكن است موجب اضطراب شوند، هوشیار باشید؛ مانند سختی انجام تكالیف مدرسه و یا روابط تیره با دوستان
اگر سردرد فرزندتان مربوط به اضطراب یا افسردگی است، با یك مشاور صحبت كنید.
●درمان سردردهای كودكان
معالجه، به نوع سردرد بستگی دارد كه می تواند شامل موارد زیر باشد:
▪رفتار درمانی
سردردهای مربوط به استرس و اضطراب غالبا اوج عوامل احساسی و فیزیكی را همراهی می كنند. اگر در كودكتان نشانه ای از اضطراب، مانند تغییرات رفتاری، اختلالات خواب و خوراك و عدم تمایل به انجام فعالیت های مورد علاقه، می بینید مشاوره حرفه ای می تواند به او كمك كند.
▪درمان سرپایی
مسكن های درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن نشانه های سردردهای متوسط را از بین می برند و فرزندتان را آرام می كنند. این دو قرص تب را نیز پایین می آورند. اما به فرزند زیر شانزده سالتان آسپرین ندهید.
▪ درمان نسخه ای
ارگوتامین و داروهای دسته تریتپان، حتی میگرن پیشرفت كرده را تسكین می دهند. داروهای ضدتشنج و ضدافسردگی نیز می توانند از میگرن مكرر و ناتوان كننده جلوگیری كنند.

فرزانه فخریان

منبع : روزنامه همشهری