مد نسخه فرهنگی می خواهد

آیا تا به حال از خود پرسیده ایم، چرا برخی از جوانان ما به راحتی تسلیم هنجارهای دیگران می شوند؟ چرا بعضی از دختران و پسران ایرانی مجذوب و شیفته فرهنگ غرب و الگوهای خارجی می شوند؟ چرا... ؟ به راستی چرا نمی خواهیم یك بازنگری عمیق و دقیق در رفتارهای خود داشته باشیم؟ چرا به خود جرات نمی دهیم كه بپذیریم ضعف و سستی خودمان چنین هجمه هایی را وارد جامعه كرده است؟ چرا به مقوله "مد" فقط از دریچه یك تهاجم فرهنگی نگاه كرده ایم؟ مگر جز این است كه بعضی رفتارها و پوشش های امروزی بر پیكره برخی جوانان، از درون خود جامعه ریشه دوانیده و رشد كرده است و حالا از آن ها به عنوان مد یاد می شود؟ پس اگر چنین است چگونه می توان جوان معصوم و پاك و بی آلایش جامعه را از خطر هجمه های فرهنگی مصون نگاه داشت؟ در دنیای امروز كه جوامع به صورت یك "دهكده جهانی" در كنار همدیگر قرار گرفته اند، چگونه می توان با كشیدن یك دیوار مرتفع، مانع از ورود امواج الكترونیكی و برقراری ارتباط با فرهنگ های دیگر شد؟ مسلما اگر این ایده عملی بود، جامعه جوان برلین، پكن و... از انواع نابهنجاری های اجتماعی غرب در امان می ماندند‎.‎
مسلم این كه هیچ یك از جوامع در حال گذار (از سنتی به صنعتی) نمی توانند خود را از برقراری ارتباطات مصون و محفوظ دارند لذا تنها كاری كه در این زمینه می توان انجام داد نحوه برخورد و نوع پذیرش فرهنگ و هنجارهای سایر جوامع در جامعه است‎.‎
وقتی به چهره ها دقیق می شوی، آن چه نمایان است، فقط تقلید و پذیرش فرهنگ و الگوی غربی توسط برخی دختران و پسران جوان جامعه و حتی بعضا مردان و زنانی میانسال است كه ظاهر خود را با انواع مدل های خارجی و به اصطلاح فرنگی پیرایش كرده اند. در حقیقت، نوع پوشش، مدل مو، طرز رفتار و به طور كلی ظاهر افراد جامعه اعم از مرد و زن هر قشری از اجتماع، همچون سایر روابط و مناسبات انسان ها با همدیگر، مبتنی بر اصول خاصی است كه با توجه به ارزش ها و هنجارهای مورد قبول جامعه متفاوت و متمایز می شود‎.‎
● چرا گرایش؟
برخی از جامعه شناسان و رفتارشناسان اجتماعی معتقدند: "قرار گرفتن جامعه در مرحله گذار، عامل اصلی جذب جوانان به الگوها و هنجارهای غربی است، زیرا چنین استنباط می شود كه هر جامعه ای برای طی كردن یك مرحله از دوران تحول، خواه ناخواه بایستی پذیرای آسیب های اجتماعی، به تعبیر ما -و هنجارها- به تعبیر دیگر جوامع- باشد‎.‎
به هنگام ورود هر كالایی همواره فرهنگ مصرف آن نیز وارد می شود و اگر چنان چه ما نتوانیم فرهنگ خودمان را با آن فرهنگ وارداتی تطبیق دهیم آن گاه دچار بحران فرهنگی خواهیم شد. لذا تنها راه برای جامعه به جهت مصون ماندن از فرهنگ وارداتی، خنثی نمودن آن به نحوی است كه مطلوب و ملموس برای افراد جامعه باشد‎.‎
اما برخی دیگر از آسیب شناسان اجتماعی می گویند: "عامل اصلی پذیرش فرهنگ خارجی در میان جوانان و سایر اقشار جامعه، ناشی از ضعف فرهنگی خودمان است. یعنی، آن طور كه باید و شاید نتوانسته ایم فرهنگ اصیل و قدمت چند صد ساله آن را به جامعه امروزی بشناسانیم و جوان جامعه در این بین دچار چند فرهنگی می شود و نهایتا به آن سو می رود كه برایش جذابیت و شیفتگی بیشتری داشته باشد‎."‎
متاسفانه بسیاری از جوانان ما به راستی تحت تاثیر فرهنگ غرب قرار می گیرند و ارزش ها و هنجارهای آنان را می پذیرند و الگوی خود قرار می دهند. این موضوع ناشی از ضعف ترویج برنامه ها و سیاست فرهنگی كشور است. زیرا هیچ گاه نخواسته ایم از در مسالمت با قشر جوان وارد بحث شویم و آنان را متقاعد به ناهنجاری های فرهنگ غرب سازیم! چون هنوز جوان ما نمی داند كه با تبعیت از الگوهای غربی دچار نابسامانی می شود‎. ‎
سنت ها ریشه عمیق در جامعه دارند ولذا، بزرگ ترها و پا به سن گذاشته ها معتقدند باید به این سنت ها احترام گذاشت و به همان سبك و سیاق گذشته رفتار نمود، اما جوان امروزی در جامعه ای زندگی می كند كه مدام در حال تغییر و تحول است و بنابراین هرگز نخواهد توانست در برابر رویدادهای عصر حاضر بی تفاوت باشد‎. ‎
با ترویج فرهنگ مدرن و نفوذ آن در تمامی نهادهای جامعه دو گونه فرهنگ رو در روی یكدیگر قرار می گیرند فرهنگ سنتی و فرهنگ متجدد، كه تقابل این دو فرهنگ باعث تضاد در میان اجتماع و در خانواده ها و اقشار مختلف آن می شود‎.‎
پیشرفت فن آوری به همراه گسترش شبكه های ارتباطی و تمایل بشر برای داشتن زندگی هم جهت با این حركت و توسعه در ترویج مد و تسهیل روند آن سهم به سزا داشته اند. در كشورهای در حال توسعه، اغلب پیروی از شیوه و سبك زندگی در غرب ملاك شناسایی پدیده "مد" می باشد و در كشورهای غربی تقلید از شخصیت های شناخته شده و محبوب و استفاده از تولیدات شركت های بزرگ و معتبر، اساس "مد" را تشكیل می دهد‎. ‎
● مد روز
اما آن چه مشخص و آشكار است همانا تخریب فكری و روحی برخی جوانان جامعه توسط پدیده مدگرایی می باشد كه متاسفانه این قبیل جوانان با تبعیت و اطاعت از روش ها و سبك و سیاق الگوهای دیگران، به مرور دچار تضاد فرهنگی خواهند شد و همین چند فرهنگی انتخاب را برای آنان مشكل می سازد. "مد" هم چون خوره ای به جان جوانان افتاده و دست بردار نیست . راستی مسوولان فرهنگی برای مقابله با این مساله چه كرده اند؟

منبع : روزنامه صدای عدالت