جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

بزرگترین آناتومیست دکتر جمال الدین مستقیمی


بزرگترین آناتومیست دکتر جمال الدین مستقیمی
دکتر جمال الدین مستقیمی که متولد سال ۱۲۹۴ هجری شمسی در قصر دشت شیراز بود اولین دستیار آزمایشگاهی علم آناتومی در ایران بود و به گفته و گواهی بسیاری از اساتید علم آناتومی در ایران تمام اساتید این علم یا شاگرد استاد و یا شاگرد، شاگرد این استاد علم آناتومی در ایران بوده‌اند.
همواره زیرزمین تالار تشریح و کلاس درس را به مطب و بیمارستان ترجیح داد و خود را همیشه در موقعیت‌های مختلف یک معلم معرفی می‌کرد نه یک پزشک.
دکتر جمال الدین مستقیمی پدر علم آناتومی ایران بود که هشت پژوهش علمی را در زمینه آناتومی در مجامع جهانی به نام کشورمان ثبت کرد که از جمله آنها "اثبات عدم ارتباط بین دو پیاز شامه در مغز" می‌باشد که در سال ۱۹۶۵ و در هشتمین گنگره بین‌المللی آناتومی و تشریح در آلمان مورد تصویب و ثبت جهانی قرار گرفت.
از دیگر کشفیات ایشان می توان به پیدا کردن دو رشته عصبی در مغز " که یکی از آنها به قطعه پیشانی و دیگری به کپسول خارجی می‌رود" اشاره کرد. پیدا کردن طبقه عمقی رباط دلتویید (که در ارتوپدی نقش بسیار مهمی دارد) و ثبت آن در مجامع جهانی از دیگر پژوهش های این مرد علم است.
همچنین تهیه مدل‌های بیوپلاستیک در سال ۱۹۶۰ درکشور آلمان برای اولین بار از دیگر کارهای دکتر مستقیمی در دنیا بود که به دلیل تواضع دکتر مستقیمی و عدم ثبت این مدل‌ها به نام خودشان، ۲۰ سال بعد به نام یک آلمانی ثبت می‌گردد و در حال حاضر نیز ۱۶۰ مدل ازمدل‌های بیوپلاستیکی که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد وجود دارد نیز در دنیا بی‌نظیر است.
دکتر مستقیمی پس از آن که در سن ۱۸ سالگی مدرسه طب در تهران را به پایان می‌رساند به واسطه پشتکار و هوش مثال زدنی‌اش همراه با یک پزشک آمریکایی و یک پزشک ایرانی از طرف دربار مامور می‌شوند تا تالار تشریح جسد دانشگاه علوم پزشکی تهران را حتی قبل از ساخت دانشکده بسازند که همین پشتکار ایشان زمینه ساز ماموریت ساخت تالار تشریح در مشهد در سن ۲۵ سالگی از سوی «علم» نخست وزیر وقت می‌شود.
دکتر جمال‌الدین مستقیمی در سال ۱۳۱۹ برای تاسیس سالن تشریح دانشکده علوم پزشکی مشهد به این شهر هجرت کرد و سپس بنیان گذاری سالن های تشریح دانشکده‌های علوم پزشکی اهواز، علوم پزشکی ایران، بخش سالن تشریح دانشکده علوم پزشکی ارومیه، مرکز پزشکی شفا یحیاییان تهران، بخش سالن تشریح دانشکده پزشکی بابل را انجام داد.
وی تا آخرین سال های عمر همواره عاشقانه به تدریس در دانشگاه و پژوهش علمی ادامه داد و در سال ۱۳۷۹ به عنوان پزشک نمونه شناخته شد.
در دفتر خاطرات دکتر مستقیمی از قول یکی از اساتید علم آناتومی این چنین می‌خوانیم: «من همیشه با خودم می‌اندیشم آیا کسی در ایران و دنیا می‌تواند جایگزین جمال الدین مستقیمی این عاشق بی‌ادعا خاموش و یکه تاز آناتومی باشد.»
نتیجه این همه تلاش تشریح بیش از ۸۰۰ جسد انسانی به علاوه اجساد حیوانات بی‌شمار است. ضمن آنکه هر استاد آناتومی فقط در یک قسمت تبحر دارد ولی دکتر مستقیمی به تمام قسمت‌های بدن با تمام جزئیات اشراف داشت که این تعداد تشریح و این تبحر در بین آناتومیست‌ها یک رکورد بی‌نظیر است.
دکترجمال‌الدین مستقیمی تالیفات متعددی در زمینه علوم پایه دارد که مشهورترین کتاب ایشان "کالبد شکافی "است که به دلیل تسلط کامل وی به سه زبان آلمانی، انگلیسی و فرانسه تصحیح کتاب‌های معتبرآناتومی جهان از جمله SO BOTTA و GRAYS ANATOMY را برعهده گرفته که این امر اسباب افتخار جامعه پزشکی ایران می‌باشد.
تندیس وی به عنوان پدر آناتومی ایران درجزیره کیش در سال ۱۳۷۶ نصب و مورد پرده برداری قرار گرفته است.
وی به دلیل خدمات و کشفیاتی که در این علم انجام داده و به دلیل ۶۵ سال تلاش در علم آناتومی عنوان بزرگترین آناتومیست قرن ۲۰ و پدر علم آناتومی ایران را به خود اختصاص داده است.
ایشان در تاریخ یکشنبه ۶ آذرماه ۱۳۸۴ در مشهد درگذشت و در این شهر مقدس به خاک سپرده شد.
اعضای سایت گواشیر درگذشت این استاد فرهیخته و بزرگ را به جامعه پزشکی و دانشگاهی کشور تسلیت می گوید.
http://poroge.parsiblog.com/-۲۵۰۳۶۴.htm


همچنین مشاهده کنید