توصیه‌های بهداشتی برای روزه‌داران‌

روزه‌داران از ۳ وعده غذایی افطار، شام و سحری استفاده کنند. ابتدا با چای، آب جوش یا شیرگرم و خرما یا کشمش روزه خود را باز کرده و سپس از غذاهایی مانند نان و پنیر و گردو، فرنی، شیربرنج، شامی و انواع کوکو استفاده کنند.
در وعده شام از مصرف غذاهای سنگین خودداری کرده و با فاصله ۲ ساعت بعد از افطار غذاهایی مانند سوپ، آش سبک، خوراک سبزیجات یا کمی نان سبوس‌دار همراه لبنیات یا سالاد مصرف کنند.وعده سحری بهتر است حاوی پروتئین مانند گوشت، مرغ، ماهی، شیر و حبوبات با حداقل مقدار روغن و چربی باشد.
به روزه‌داران عزیز توصیه می‌شود بلافاصله بعد از اتمام سحری از نوشیدن چای اجتناب کنند.
توصیه می‌شود در وعده‌های سحری و افطار از پرخوری، مصرف غذاهای چرب و سرخ‌کردنی و غذاهای حاوی مقادیر زیاد قندهای ساده مثل قند، شکر، زولبیا و بامیه پرهیز شود.
بنا بر توصیه‌های این وزارتخانه ضروری است در صورت استفاده از سبزی به صورت خام و میوه حتما مراحل سالم‌سازی شامل شستشوی اولیه، انگل‌زدایی با مایع دستشویی یا ظرفشویی، میکروب‌زدایی با مواد ضدعفونی کننده مجاز و شستشوی نهایی رعایت شود.
هرگز مواد غذایی طبخ و آماده شده را در دمای محیط، بیش از ۲ ساعت نگهداری نکنید و تهیه مواد غذایی برای سحر در منزل و یا مساجد ترجیحا در هنگام سحری تهیه و به صورت گرم مصرف شود، در غیر این صورت مواد غذایی پخته شده روی شمعک اجاق نگهداری تا حرارت آن حفظ شود و یا در دمای کمتر از ۴ درجه سانتی‌گراد یعنی طبقه زیرین جایخی یخچال‌های معمولی نگهداری و قبل از مصرف کاملا داغ شود.
در این اطلاعیه به سالمندان توصیه شده است؛ در صورتی که روزه می‌گیرند در ۳ وعده سحری، افطار و شام از مایعات مختلف به میزان حداقل ۱۰ لیوان استفاده کنند. مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصا شیر کم‌چرب، استفاده از انواع سوپ‌ها و آش‌ها در افطار و سحر و نوشیدن چای کمرنگ برای آنها مفید است و می‌تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند.
وزارت بهداشت همچنین به روزه‌داران توصیه کرد؛ از خرید مواد غذایی آماده مصرف از قبیل زولبیا و بامیه، حلیم، نان و شیرینی سنتی، کله پاچه، دل و جگر، بستنی، شربت آلبالو و زرشک از دستفروشان و دوره‌گردان خودداری کنند و هنگام خرید مواد غذایی بسته‌بندی شده به مجوز وزارت بهداشت، تاریخ تولید، انقضاء و نشانی دقیق کارخانه تولیدکننده و سالم بودن بسته توجه کنند.
● روزه دیابتی‌ها:
مشاور تغذیه مرکز پزشکی بیماری‌های خاص بر لزوم رژیم غذایی متعادل، متناسب و متنوع و تحت نظر بودن بیماران دیابتی در ماه رمضان تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، دکتر معدنچی با اشاره به لزوم وجود تنوع گروه‌های غذایی افزود: بیماران دیابتی باید از نان، سبزیجات و لبنیات و غیره در رژیم غذایی خود استفاده کنند و با کاهش حجم غذا در هر وعده و افزایش تعداد وعده‌های غذایی از بروز اختلالات گوارشی و بالا رفتن قند خون جلوگیری کنند.
وی درباره خوردن سحری توصیه کرد: بهتر است از قندهای پیچیده و غلات سبوس‌دار و برنج پخته شده همراه با حبوبات که سرعت هضم کمتر و خاصیت سیرکنندگی بیشتری دارند در سحری استفاده شود و از خوردن گوشت و غذاهای سرخ شده و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای،‌ قهوه و نوشابه پرهیز شود.
مشاور تغذیه مرکز پزشکی بیماری‌های خاص در ادامه اظهار کرد: بیماران دیابتی هنگام سحر باید غذای سبک مصرف کنند تا بعد از غذا و در طول روز احساس رخوت و سستی نداشته باشند. همچنین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از سحری مایعات بنوشند و زمان زیادی را برای جویدن غذا صرف کنند، همچنین بعد از غذا نیز بلافاصله به خواب نروند تا دچار سوء‌هاضمه نشوند.
دکتر معدنچی در ادامه درخصوص افطار نیز توصیه کرد: روزه‌داران سعی کنند افطار را با نوشیدنی گرم آغاز کرده و از مواد غذایی سبک استفاده کنند. از سوی دیگر، فاصله زمانی حداقل یک ساعت میان افطار و شام رعایت شود.
مشاور تغذیه مرکز پزشکی بیماری‌های خاص اظهار کرد: این بیماران حتی‌الامکان از غذاهای حاوی قندهای ساده و طبیعی مانند توت و خرما استفاده کنند و از خوردن شیرینی‌جاتی نظیر شله زرد و حلوا و غذاهای پرچربی که سبب تشنگی می‌شود در افطار پرهیز کنند.
وی بهترین زمان تامین آب مورد نیاز بدن در ماه رمضان را فاصله زمانی میان افطار و شام دانست و توصیه کرد: در هنگام افطار مایعات ننوشید زیرا سبب بروز سوء‌هاضمه می‌شود.
● اهدای خون، قبل از ظهر:
همچنین معاون فنی پایگاه انتقال خون استان تهران از فعالیت این پایگاه‌ها در ماه رمضان در ۲ شیفت صبح و عصر خبر داد و گفت: واحدهای شیفت عصر از ساعت ۲۰ به بعد و شیفت صبح از ساعت ۹ صبح تا ۳۰/۱۷ بعدازظهر فعال هستند.
دکتر زیدی با اعلام این مطلب افزود: در صورتی که هنگام سحر از غذا و مایعات به اندازه کافی استفاده شود، روزه‌‌داران می‌توانند تا ساعت ۱۱ تا ۱۲ ظهر برای اهدای خون مراجعه کنند؛ این در حالی است که بعد از این ساعات، اهدای خون توسط این افراد توصیه نمی‌شود.
وی با بیان این که پایگاه‌های انتقال خون در ماه رمضان تقریبا در تمام سطح شهر مستقر هستند، افزود: پایگاه‌های مستقر در مراکز مذهبی از ساعت ۲۰ فعالیت خود را آغاز می‌کنند. همچنین پایگاه مرکزی انتقال خون در خیابان وصال شیرازی از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب فعال است.

رضا ساعی شاهی