رویدادی گمشده در غبار انتخابات

عصرگاه بیستم آذر، زیر سقف دانشگاه امیركبیر، دانشگاهی كه منتقدترین محیط دانشجویی كشور نام گرفته است ، تریبونی پرهیجان از نقد و پرسشگری ترتیب یافت. تریبونی كه یك سوی آن دانشجویان منتقد و سوی دیگرش، رئیس جمهوری برآمده از آرا و اراده های مردم قرار داشت. آن روز «جمع دانشجویی» انبوهی از نقدها و پرسش ها را با تندترین لحن و صریح ترین زبان بر تریبون باز دانشگاه ایراد كرد و رئیس جمهور در فضایی از فراغت و شرح صدر به صدای مخاطبان گوش سپرد.
مجلس نقد و مجادله آن روز دانشجویان میزبان و مقام سیاسی میهمان، به درازا كشید و لحن و كلام آن ها كه روبروی دومین مقام سیاسی كشور قرار گرفته بودند رنگی از عتاب و جلوه هایی از پرخاش به خود گرفت. اما در مقابل اتفاقهایی كه اضطراب را در نگاه هر بیننده ای می نشاند، میهمان مجلس واكنشی جز آرامش و لبخند نداشت، او هیچ یك از پرسش كنندگان را تخطئه نكرد و از پرخاش ها و تندخویی برخی حاضران خشمگین نشد. انتقاد و اعتراض را یك حق و یك ضرورت برای فضای دانشگاه خواند و حتی معدود ناسزاگویان را فرزند و برادر خطاب كرد.محفل نقد آن روز بی گمان اتفاقی نمادین از پرسشگری و پاسخگویی بود. حادثه ای بود كه وزن و اعتباری روشن در ترازو و میزان سیاست دارد.
اما چنین رویدادی كه می توانست كلیدهایی برای گشودن فروبستگی های عرصه سیاست باشد، بسیار آسان و راحت از دایره نگاه رسانه ها و سیاستمداران كنار رفت. فضای سیاسی غبار گرفته آن روز دیدار پرثمر رئیس جمهور و دانشجویان را به حاشیه راند. بهره این رویداد از بازتاب رسانه ای یك خبر مغلوط با ده ها رشته تفسیر رنگارنگ بود كه حركت ارزشمند رئیس جمهوری را در حصار انگیزه های سیاسی گرفتار ساخت.
اما خبرها حاكی از آن است كه مجلس انتقادی رئیس جمهور و دانشجویان در آن سوی مرزها انعكاس و بازتاب دیگری یافته است. آحاد دریافت كنندگان صدا و تصویر این مجلس، واكنشی كاملاً متمایز از تحلیلگران و فعالان وطنی داشته اند.
پیگیران اخبار و تحولات ایران در كشورها و جوامع دیگر، زوایای نشست بیستم آذر دانشگاه امیركبیر را با دقت از نگاه گذرانده و برداشت ها، تحلیل ها و احساسات خویش را حول این رویداد به رشته تحریر درآورده اند. این مجموعه بازتاب ها اكنون در قالب ایمیل های دریافتی ناظران آن سوی مرز اكنون در دست ما و پیش چشم شما است. پیام های ارسالی این مخاطبان كه غالباً تصویر و خبر دیدار تاریخی رئیس جمهور و دانشجویان را از شبكه العالم و تلویزیون های برون مرزی كشورمان دریافت كرده اند، دارای نكته های نغزی بود كه در یغ مان آمد خوانندگان نكته بین روزنامه از این پیام ها و بازتاب ها، بی اطلاع و بی بهره بمانند .
● ارزش های دموكراتیك همنیشنی دولتمردان و دانشجویان
شماری از شنوندگان و بینندگان ، نشست انتقادی رئیس جمهور و دانشجویان را جلوه ای پرتلألؤ از جریان دموكراسی ایرانی ارزیابی كرده و با تكیه بر این حادثه به توصیف پویایی و تحرك فضای سیاسی ایران پرداخته اند. آهنگ پرسشگری بی پروای دانشجویان و پاسخگویی رئیس جمهور، این دسته از مخاطبان خارجی اوضاع ایران را بر سر وجد آورده است. چنان كه در یكی از ایمیل ها، والد شیخ از عربستان سعودی نوشته است: «چنین دموكراسی را به ملت ایران تبریك و تهنیت می گویم»
در ایمیل دیگری عبدالله فتحی از فلسطین می نویسد: این همان دموكراسی است كه اسلام بر آن تأكید دارد. این اتفاق قوی ترین برهان بر وجود دموكراسی در ایران است.
او ضمن تأكید بر این كه اختلاف نظر میان گروه ها و جوانان دانشجو پیرامون نقطه نظرات رئیس جمهور طبیعی است می افزاید: این همان سنت و روشی است كه باید در جوامع اسلامی جاری باشد.
دسته ای از بینندگان این برنامه تحت تأثیر رفتار بردبارانه رئیس جمهور در برابر پرخاشگری برخی دانشجویان قرارگرفته اند و گذشت و چشم پوشی رئیس جمهور از رفتار عصبی دانشجویی كه تصویرش را آتش می زند، رویدادی بی بدیل خوانده اند.
ابوفاوی از عربستان سعودی نوشته: به خدا سوگند اگر چنین رفتار اهانت آمیز در یكی از كشورهای منطقه رخ می داد مرتكب آن با سخت ترین عقوبت روبه رو می شد.در ایمیل دیگری، حمود شامی از مصر می نویسد: ای كاش ما هم چنین فضایی از دموكراسی را داشتیم. به راستی اگر چنین اتفاقی در یكی از دانشگاه های جهان عرب می افتاد، سرنوشت آن دانشجو معلوم نبود. به ایرانیان به خاطر چنین موهبتی از آزادی تبریك می گویم.
مصطفی عبدالله از اردن نیز نوشته است: ای كاش ما نیز در فضای سیاسی چون ایران بودیم.
با تمام وجود به ایران افتخار می كنم، ایران تنها كشوری است كه پرچم اسلام را برافراشته است.
دارزاید از تونس نوشته: من آنچه در صحنه سیاست ایران می بینم را با كشورهای همجوار ایران مقایسه می كنم و فكر می كنم در خاورمیانه تنها حرف و شعار دموكراسی مطرح است، اما در ایران عینیات و واقعیات دموكراسی را می بینیم.
ابوفاوی شهروندی از عربستان بر تیتر نامه خود عبارت «سپاسگزاریم احمدی نژاد» درج كرده و اظهار امیدواری كرده است كه فضای دموكراتیكی كه رئیس جمهور در دانشگاه به نمایش گذاشت مورد توجه دولتمردان كشورهای منطقه قرار گیرد.
رشا از مصر نیز در ایمیل ارسالی خود با اشاره به این كه سال ها ست كه درباره جریان های دانشجویی در جهان عرب را مطالعه می كند نوشته: من میزان تحمل دولتمردان منطقه را در برابر انتقادهای سیاسی دیده ام و شك ندارم كه حوادث آن روز دانشگاه اگر در یك كشور منطقه بود حداقل فرد خاطی روانه زندان می شد.
● محك و آزمون تازه برای رئیس جمهور
جمع دیگری از بینندگان خارج از كشور، از این زاویه در نشست دانشجویی رئیس جمهور غور وتأمل كرده اند كه پنجره ای جدید برای شناخت خصوصیات شخصیتی و رفتاری احمدی نژادگشوده است. نحوه مواجهه با دانشجویان به عنوان منتقدترین نیروی سیاسی در ایران، گویی نزد آنان ملاكی مهم برای محك زدن ظرفیت ها و توانایی یك رجل سیاسی است. از این رو این عده زبان به تحسین گشوده اند، وقتی شنیده و دیده اند احمدی نژاد می گوید: مهرورزی یعنی این كه همه روزنامه ها، افراد و سیاسیونی كه به احمدی نژاد بد و بیراه می گویند، احمدی نژاد همه آنها را از ته دل دوست دارد. این دسته از ناظران همچنین تحت تأثیر بخشی از واكنش رئیس جمهور در قبال معدودی شعارهای دشنام آلود قرار گرفته اند كه گفت: احمدی نژاد از كسانی كه به او اهانت می كنند كوچك ترین ناراحتی و كینه ای نخواهد داشت.
معتزعثمان جهاد در ایمیل ارسالی خود به این بخش از كنش سیاسی رئیس جمهور نگاه افكنده و نوشته: احمدی نژاد در این جلسه نشان داد كه از پشتوانه ای از رفتار مردمی برخوردار است كه اكثریت رجال سیاسی در جهان سوم از آن بی بهره هستند. علی الحبروتی از كانادا نیز نوشته: گام های رئیس جمهور ایران نوید رونق و رشد جامعه ایران را دارد و از این نظر او مایه مباهات برای ایرانیان است.
در ایمیل دیگری خالد شیخ از تورنتو كانادا نوشته: به نظر من باید خدا را سپاس گفت كه ایران روزبه روز در مسیر تعالی و عظمت گام برمی دارد. در نامه دیگری كه با امضای یك عرب سنی ارسال شده آمده است: رضایت و خشنودی مردم هدفی است كه بسیاری از درك آن عاجزند. از این رو من صمیمانه دست آقای احمدی نژاد را می فشارم او ثابت كرد كه در راه جلب رضایت خدا و خشنودی مردم از سرزنش و تخطئه ملامتگران هراسی ندارد.
عبده خامولی از تركیه در ایمیل خود نوشته: آیا در این سخن احمدی نژاد وقتی كه فردی تصویرش را آتش زد، تأمل كرده اید كه گفت: برای من شرافت در این است كه به خاطر منافع ملت و نظامم سوزانده شوم، این سندی بر صلاحیت شخصی است كه پرچم سیادت در دست گیرد.
در ایمیلی كه به امضای یك شهروند عرب ارسال شده آمده است: چندی پیش ماه رمضان در یك كشور عربی، دانشجویی به علت اتهام انتشار اعلامیه های اعتراض علیه رژیم آن كشور در مقابل دوربین رسانه های جهان به دار آویخته شد.
او اضافه كرده: در كشورهای عربی به استثنای لبنان، كسی جرأت توهین به رئیس جمهور را به خود نمی دهد، از این نظر ملل مسلمان و عرب به دولتمردی چون احمدی نژاد به چشم افتخار می نگرد.
● حظ و فایده پایمردی در سیاست بین المللی
برخی از شهروندان كشورهای اسلامی نیز در مرور پرسش و پاسخ های جلسه دانشگاه امیركبیر نگاه خود را به فرازهایی از سخنان رئیس جمهور معطوف كرده اند كه در آن احمدی نژاد، اندیشه های سیاست خارجی ایران را تشریح كرده و دلایل خصومت ورزی طرف های غربی بویژه آمریكا با جمهوری اسلامی را بازگو كرد. رئیس جمهور خطاب به دانشجویان گفت كه انرژی هسته ای محور و موجب تحول در اقتصاد ایران است و آمریكا و انگلیس دریافته اند كه دستیابی ملت ما به این انرژی مساوی است با تبدیل شدن ایران به قدرت بلامنازع در منطقه و جهان. او تأكید كرد كه جمع بندی مخالفان بین المللی ایران این شده كه ایران را با دو ابزار؛ جنگ روانی و تز تفرقه از این مسیر بازدارند اما آمریكایی ها بدانند كه ما اگر هزار بار هم بسوزیم یك سانتی متر از حقوق و آرمان هایمان عقب نشینی نخواهیم كرد.
در واكنش به این بخش از مباحث جلسه امیركبیر مالك عمیر از قطر در ایمیل خود نوشته: من بسیار متأثر شدم، همین حرف بس كه تاكنون هیچ یك از رهبران منطقه جرأت رویارویی و ایستادن در برابر آمریكا را نداشته است. باید از خداوند بخواهیم او را در روند مقاومتی كه علیه سلطه خواهی آمریكا پیش گرفته موفق و پیروز گرداند.
محمد موالی با انتخاب این عنوان برای ایمیل خود «احمدی نژاد مرد پایمردی و موفقیت» نوشته: او در دوران سیاسی امروز تنها دولتمرد درمیان سران كشورهای اسلامی است كه مقاومت اش، آمریكا را به تنگ آورده است، خداوند یاورش باشد.
ابوخالد از امارات متحده در متنی از جبن و ترس در میان سیاستمداران به عنوان یك آفت بزرگ دوران كنونی یادكرده و نوشته: والله در روزگار كنونی مردان رفته اند و مردان واقعی بسیار اندك هستند. ان شاءالله احمدی نژاد همه آنچه را برای مردم ایران و جهان اسلام می خواهد محقق خواهدكرد. صادقانه می گویم همه مسلمانان از شما حمایت می كنند.
در ایمیلی از كشور مغرب شهروندی با امضای الرباطی به طور گسترده تناقض های رفتار هسته ای آمریكا را بیان كرده و نوشته: همه سخنان رئیس جمهور در اجتماع دانشجویان را گوش دادم، برای من پاسخ های او درباره نقشه های آمریكا درباره مسائل هسته ای دنیا اهمیت زیاد دارد. نمی دانم چرا كشورهای اسلامی به راحتی با یك تهدید آمریكا حاضر می شوند از برنامه دستیابی به انرژی هسته ای كه خود یك انقلاب علمی است دست بكشند. ما از خود سؤال نمی كنیم چرا هند و رژیم غاصب اسرائیل و دیگران فعالیت هسته ای خود را كنار نمی گذارند؟ برما مسلمانان است كه در پیروی از پیامبر اسلام در برابر تلاش قدرتهای سلطه گر و تضعیف مسلمانان سكوت نكنیم. خداوند تدبیركنندگان همه امور بندگانش است.از این رو من پاسخ های احمدی نژاد به آمریكا را دفاعی از اقتدار همه جهان می دانم و جسارت و ایستادگی او را می ستایم.
● نقد و توصیه هایی به مخالفان
صحنه هایی از نشست انتقادی بیستم آذر به مذاق برخی بینندگان تلخ آمده است. بویژه آنجا كه برخی از حضار از موضع پرسشگری و نقد فراتر رفته و زبان به ناسزا آمیخته اند یا حركت بخش اندكی از حاضران كه رفتارشان شائبه اهانت به شخص رئیس جمهور داشته است.
بنابراین رشته ای از ایمیل بینندگان این صحنه رنگ گلایه دارد.
علی الحبروتی از كانادا در دومین ایمیل ارسالی خود نوشته كه تخریب چهره رئیس جمهور ایران به عنوان یك خطر جهانی از سوی آمریكا و متحدانش دنبال می شود و جوانان فهیم ایران نباید به راحتی در دام این روشها بیفتند.
شهروندی از كویت از شنیدن واژه و شعار دیكتاتوری از زبان یكی از حاضران نشست امیركبیر دلخور شده و نوشته: آیا آنچه ما در فضای آزاد و انتقادی دانشگاه می بینیم، دیكتاتوری است یا دموكراسی؟ اگر نام این دیكتاتوری است آرزو می كنم كل منطقه و جهان عرب از این گونه دیكتاتوری ها بهره مند شوند.
▪ مشتاق ثمری از لبنان نیز نوشته: من در مقابل هزاران دانشجویی كه با سخنان احمدی نژاد همصدا شدند و سرود خوشحالی سردادند، رفتار ناموزون برخی افراد را به حساب نیاوردم.
یاسر سعودی از اتریش كه گویا به مطالعه و تحقیق درباره احمدی نژاد می پردازد نوشته: اتفاق های نشست دانشجویی برای من چندان غیرمنتظره نبود، اما طرح كلمه دیكتاتوری را حتی از زبان یك ایرانی درحضور رئیس جمهوری منتخب مردم ناروا می دانم. ضمن اینكه دانشجویان این بار رئیس جمهوری را دركنار خود می دیدند كه از مراكز دانشگاه برخاسته است و سالها درجمع آنان بوده و هنوز هم به دانشگاهی بودن خویش مباهات می كند.
شهروند عربی با امضای العقلان هم از رئیس جمهور خواسته است كه موج استقبال وسیع مردمی كه در شهرهای مختلف به پیشواز او می آیند را به یاد آورد و از این طریق رفتار معدود مخالفانش را نادیده بگیرد. او در پایان نوشته خود می افزاید: رفتار آن فردی كه قصد اهانت به شما را داشت در فكر و ذهنم نمی گنجید.
▪ محمد عبدالله ابورأس از كویت نوشته: من رفتارها و برخوردهای احمدی نژاد با دانشجویان را نشانه ای از عطوفت و سلامت نفس او می دانم. او نهایت سعه صدر را به برخی مخالفان پرهیجانش نشان داد و فكرمی كنم كسانی كه درست كرداری او را نفی كردند نوعی از لجبازی را دارند كه نمی گذارد آنها واقعیت ها را خوب درك كنند

منبع : روزنامه ایران