بوی تین اسپریت می ده

▪ اثر گروه نیروانا
▪ تاریخ ارائه؛ سال ۱۹۹۱
▪ زمان آهنگ؛ ۳۰/۴ دقیقه
گروه سه نفره نیروانا با محوریت غیرقابل انکار خواننده و گیتاریست آن کرت ( دانلد ) کوبین توانست در سال ۹۱ و با ارائه این آهنگ، غوغایی در موسیقی راک به پا کند. آنها گرچه در ایجاد سبک آلترناتیو راک (که مبداء آن سبک های پست پانک و هارد کور بود) نقشی نداشتند (بیش از آنها گروه آرای ام در سال ۱۹۸۳ با ارائه آلبومی تحت عنوان «زمزمه» به نوعی این سبک از موسیقی را پایه گذاری کرده بود) ولی در محبوبیت و جهانی شدن آن بزرگترین نقش را ایفا کردند. پس از ارائه این آهنگ فوق العاده بود که آنها به عنوان یکی از اولین گروه های راک مدرن شناخته شدند. به طوری که پس از این سال کرت کوبین به محبوبیتی جهانی دست یافت و تا آنجا پیش رفت که یکی از محبوب ترین موزیسین های همه تاریخ شد.
در محبوبیت او ذکر همین نکته کافی است که شبکه ام تی وی در طول حیات خود دوبار روند عادی برنامه های برنامه ریزی شده خود را قطع کرده است؛ اول خودکشی کرت کوبین و دوم حمله تروریستی یازده سپتامبر. آهنگی که هیچ کس انتظار نداشت به چنین موفقیتی دست پیدا کند. آهنگی که فهم آنچه خوانده می شود بسیار سخت است، ضمن آنکه فهم متن ترانه نیز همواره جزء چالش های پیش روی منتقدان بوده است.
ترانه ای مملو از جمله های بریده بریده و کلماتی که به سختی می توان آنها را درک کرد، آهنگی که هم به لحاظ تجاری بسیار موفق بود و هم از جانب منتقدان بسیار تحسین شد.آهنگ «بوی تین اسپریت می ده» اشاره ای به روحیه انقلابی جوانان آن دوره دارد.
کرت کوبین در گفت وگو با «مایکل ازرد» که کتاب «همان سان که می آیی؛ داستان نیروانا» را نوشته است، در این باره می گوید؛ «فکر می کردم که باید احساسم را نسبت به اطرافیان و هم نسل هایم بیان کنم.» ازرد همچنین با کنار هم گذاشتن جملات متناقض ترانه این آهنگ مثل آنجا که می گوید «چقدر بامزه است که شکست می خوری و وانمود می کنی...» اینگونه اظهار می کند؛ «آنچه می فهمیم، تنها ناسازگاری دو ایده متضاد در این ترانه نیست، اما واضح است که این اغتشاش و خشم زیاد است که باعث این دوگانگی ها شده است. او از گیجی و اغتشاش ذهن خود عصبانی است.» او می گوید؛ «این آهنگ، آهنگی انقلابی است که حاوی واکنش های طعنه آمیز به تمام ایده های انقلابی است.»
«چارلز کراس» نیز که کتاب دیگری در خصوص زندگی کرت کوبین با نام «سنگین تر از بهشت» نوشته است، ریشه های متن ترانه این آهنگ را ناشی از دلزدگی، خشم و کلبی مسلکی آن روزهای کرت کوبین می داند و به رابطه او با دوست دختر سابقش «توبی ویل» اشاره می کند. کوبین خود در این باره می گوید؛ «تمام این آهنگ مملو از ایده های متناقض است.... فکر کردن به اندیشه های انقلابی خنده دار است، اما آنها اندیشه های زیبایی هستند.»
درامر گروه نیروانا، دیو گرال، معتقد است که نمی تواند باور کند این آهنگ حاوی پیغام خاصی باشد و می گوید؛ «دیدم که کرت تنها ۵ دقیقه قبل از آنکه آن را بخواند نوشت. فکر می کنم بسیار سخت است که باور کنیم این آهنگ حاوی پیام های بسیاری است.»موزیک ویدیوی جنجالی و در عین حال دیدنی این آهنگ را نیز «ساموئل بایر» ساخته است که تا به حال برای گروه های مشهوری چون متالیکا، گرین دی و اسمشین پاپکین نیز کار کرده است.
بازخوانی های این آهنگ هیچ کدام تا به حال موفق نبوده است، شاید برای همین است که ارجاعات و بازخوانی های این آهنگ چندان زیاد نیست. و شاید به دلیل آن است که هیچ کس تا به حال نتوانسته است غم و اندوه موجود در صدای کرت کوبین که در سراسر این آهنگ موج می زند و آن نعره های دلخراش او را به درستی درک کند. زندگی او برای بسیاری از منتقدین و هنرمندان جذاب بوده است و هنوز هم پس از گذشت ۱۳سال از مرگ او موضوع گفت وگو بسیاری است.
ہنام اصلی آهنگ Smells Like Teen Spirit است. گرچه منتقدان بر اساس حرف های کوبین این آهنگ را در خصوص اوضاع و احوال زمانه و هم سن و سال های او دانسته اند. زیرا تین اسپریت مارک یک اسپری خوشبوکننده بوده و نام آهنگ از آنجا می آید که «کتلین هنا» روزی بر روی دیوار اتاق کوبین با اسپری می نویسد؛ «کرت بوی تین اسپریت می دهد.» پس از ارائه این آهنگ فروش این اسپری به طور شدیدی افزایش یافت.

منبع : روزنامه شرق