آشنایی با کوله امداد ونجات زلزله

هرگاه بحث حوادث غیر مترقبه پیش می آید ، دید ما نسبت به تهیه یك كیف لوازم اولیه امداد و نجات ، همواره دیدی مثبت است اما تهیه این کیف برایمان در رتبه کارهای کم اهمیت و گاه غیر ضروری است .چرا که اگر اینطور نبود تا بحال ، که دو سال از زلزله بم میگذرد نسبت به تهیه آن اقدام کرده بودیم اهمیت این موضوع در حالی است كه شاید اگر کمی توجه کنیم می بینیم که هر كدام از ما تا از بودن لاستیك زاپاس سالم ، در ماشین خود مطمئن نشویم حاضر به خروج از شهر برای یک مسافرت کوتاه هم نخواهیم بود .
● آشنایی اولیه با بحرانهای پیش رو پس از زلزله
چرا باید کیف امداد و نجات را برای خانواده خود تهیه کنیم ؟ برای پاسخ به این پرسش با شرح یك مثال از وقایعی که برای یك خانواده سنتی ایرانی در زمان زلزله روی میدهد آغاز میكنیم . یك خانواده سنتی ایرانی دارای كودك شیرخوار _ پسر و دختری نوجوان و در بیشتر مواقع مادر و یا پدری مسن می باشد كه معمولا در كنار خانواده زندگی میكنند
اینکه پس از وقوع یك زلزله این خانواده با چه مشكلاتی روبرو میشوند ، سرآغاز آموزش ماست ، چرا كه تا شما با بحران پیش رویتان آشنا نباشید شاید هیچگاه نیاز به آموزش و آمادگی برای زلزله را احساس نكنید و در این صورت هیچ كلاس و جزوه ای نیز قادر نخواهد بود تا شما را برای حفظ جان خودتان ترغیب نماید لذا بیایید در ابتدا با هم با ساده ترین حالت ممكن برای خانواده خود پس از زلزله آشنا شویم تا ببینیم چقدر برای مدیریت كردن این بحرانها آمادگی داریم و یا به ابزار و لوازم و آموزشهایی ممكن است نیازمند باشیم!
شاید در زمان وقوع یک زلزله این خانواده در بهترین شرایط ؛ دارای وضع موجود زیر باشد :
پدر خانواده با خانواده اش از زلزله جان سالم بدر برده است، منزل او کاملا ویران شده و او اینک به همراه خانواده اش در خیابان روبروی منزلش ایستاده، او دارای یک کودک شیر خواره ، یک عضو آسیب دیده در خانواده که در مثال ما یک پسر ۱۶ ساله (که دارای شکستگی از ران پا است ) یک دختر ۱۷ ساله که دارای لباس مناسبی نیست ( به خاطر عجله در خروج از منزل ) ، همسری جوان و سالم و مادری پیر است که نیاز به دارو های فشار و قند دارد.
خوب از پسر بزرگ که مجروح است شروع میکنیم ، او میبایست به بیمارستان برسد و احتمالا به شهر دیگری اعزام گردد امکان آنکه او به همراه یكی از اعضاء خانواده برود بدلیل كمبود جا در هواپیما نیست و ترس از گم کردن فرزندتان و عدم رسیدگی مناسب به او آغاز بحران است . مدت زمانی را که شما مجبورید به تنهایی (توجه داشته باشید بخاطر بچه ها نمیتوانید همسرتان را با خود ببرید ) برای حمل پسرتان و رسیدن به فرودگاه یا بیمارستان صرف کنید را چیزی در حدود پنج ساعت تخمین بزنید ، تازه اگر هواپیمایی باشد و بیمارستان جایی داشته باشد . در این پنج ساعت خانواده شما تنهاست و مطمئنا بچه شیر خوارتان غذا میخواهد و مادرتان میبایست انسولین خودش را که در زیر آوار مدفون شده را هر چه زودتر قبل از شوک کمبود انسولین که بسیار خطرناک هم هست بزند ! در ضمن داروی فشار او نیز چند ساعتی است كه دیر شده ! دخترتان لباس مناسبی بر تن ندارد و تهیه لباس یا بیرون کشیدن حتی یک تکه پارچه فعلا مقدور نیست و شب سردی در راه است و احتمال بارش باران هم میرود . شما بخاطردرگیری برای بستری یا اعزام کردن پسرتان قادر نخواهید بود که برای خانواده پتو ویا چادر آنهم اگر برسد بگیرید . بله این یعنی بهترین حالت برای یك خانواده چرا كه مجروحی كه دارای خونریزی باشد و یا عزیزی زیر آوار مانده ندارند . اگر شما هم موافق باشید با بهترین وضع هم بحران كمر شكنی را میبایست با آن روبرو شد ،
کیف امداد و نجات چگونه کیفی است و از چه لوازمی تشکیل شده است ؟
در حقیقت كیف امداد و نجات از لوازمی تشكیل شده است كه در صورت وقوع حادثه در كاهش اتلاف وقت شما موثر خواهد بود اگر آن خانواده ای كه در ابتدای مقاله برایتان شرح دادم رابه یاد آورید متوجه این نکته خواهید شد که چگونه آنها بخاطر در اختیار نداشتن حداقل لوازم ضروری مورد نیازشان دز زمان بحران پس از زلزله ، مستاصل و درمانده شده بودند در صورتی كه تمامی آنچه آنها را غرق در مشكلات لاینحل نموده بود می توانست در كیف امداد و نجات خانواده موجود باشد ؛ داروی مادربزرگ خانواده ، لباس گرم برای دختر خانواده ، شیر خشك و شیشه شیر ، چند متر پلاستیك برای سر پناه موقت خانواده، نقشه ای از نزدیكترین محل ارائه خدمات پزشكی به پسر خانواده و یا مراكز امنیتی و انتظامی و آب برای حداقل یك روز و غذا برای ۳ روز و ...... و بی گمان ازاین به بعد همه ما بدون كیف امداد و نجات همچون لاستیك زاپاس ماشینمان از خانه خارج نخواهیم شد .
▪ شما میتوانید با صرف مبلغ اندكی یك ساك امدادی برای خود تهیه كنید این ساك باید حداقل دارای لوازم زیر باشد :
▪ دفترچه راهنمای مشخصات فردی اعضاء خانواده (دفترچه اطلاعات خانواده )
▪ چند ظرف آب معدنی و غذاهای كنسرو شده كه بتواند شما را برای حداقل سه روز تامین نماید میتوانید از شکلاتها و غذاهای خشک و خصوصا نان خشک نیز بهره ببرید .البته قاشق و چنگال و چاقو فراموش نشود .
▪ مواد غذایی همچون آرد و برنج و حبوبات دارای تاریخ مصرف بسیار طولانی بوده و در صورتی که شما برای مدت طولانی تری در اندیشه تامین مایحتاج خانواده پس از زلزله هستین میتوانند مورد توجه قرار بگیرد
▪ یکسری لوازم ضروری اما همیشه غایب همچون : موچین . ناخن گیر . حوله کوچک . خمیر دندان . صابون دستمال کاغذی ترجیحا مرطوب و ضد باکتریال
▪ ( توجه داشته باشید که این دستمالها در حال حاضر طیف وسیعی از موارد استفاده را به خود اختصاص داده و قابل مصرف میباشند )
▪ یك سری از داروهایی كه توسط افراد خانواده هر روز مصرف می شود همچون داروهای : فشارخون ، دیابت ، قلب و ... !! البته به این نکته هم ضروری است که ممکن است پس از زلزله شما و همسرتان زنده نمانید لذا نوشتن لیستی از داروهای مصرفی افراد مسن و کودکتان و گذاردن آن در ساک به امدادگران کمک میکند تا سریعتر به ارائه خدمات امدادی خود اقدام نمایند .
▪ اگر کودک شیر خواره دارید حتما ست کاملی از لوازم مورد نیاز او خصوصا لوازم تغذیه او را به همراه شیر خشک در یک ساک جدا گانه تهیه نموده و در کنار ساک اصلی قرار دهید .
▪ لوازم كمكهای اولیه که بنا بر نیاز میتواند شامل تنها چند قلم از موارد زیر بنا بر تشخیص ضرورت شما باشد
▪ جوش شیرین . باند . چسب ضد حساسیت . قیچی . کیسه آب گرم و سرد . پد استریل . پنس. چاقو جراحی استریل .سوزن بخیه . تخته اتل بندی . بتادین . محلول شستشوی چشمی . قطره عفونت چشمی . قرصهای مسکن . کپسولهای انتی بیوتیک . اسپریهای بی حس کننده . کرمهای دردهای عضلانی . قرص تب بر و سرماخوردگی . قرصهای ضد تشنج . پودر ors. . پماد سوختگی پای کودکان . پماد سوختگی . پماد کالندولا . آرامبخش .
▪ پیشنهاد میکنم که در حیاط منزل حداقل یک لاستیک فرسوده ماشین نگهداری نمائید . میتوانید از لاستیک کهنه برای یک گلدان محوطه ای و یا بعنوان یک تاب امریکایی استفاده چند منظوره نمائید . این لاستیک شما را قادر میسازد که در یک شب بسیار سرد زمستانی خانواده خود را تا صبح از خطر یخ زدگی مصون دارید .
▪ چراغ قوه ، شمع ، كبریت . یک شیشه کوچک الکل یا نفت یا قرص الکل جامد که میتواند شما را در افروختن هر چه سریعتر آتش یاری نماید .
▪ چاقو ، بشقاب و قاشق ، درب بازكن ، كنسرو ، ظروف یكبار مصرف و كیسه فریزر ( توجه داشته باشید که با كشیدن كیسه فریزر بر روی بشقاب میتوانید از یك بشقاب برای دفعات زیادی بدون نیاز به شستشو استفاده كنید )
▪ لیستی از لوازم و تجهیزات امداد و نجات خانواده که می تواند در زمان زلزله برای اسکان موقت و آوار برداری و زنده یابی از آن بهره برد . شما میتوانید برای این تجهیزات یک جعبه خاص در قسمت ورودی و در محلی که خطر زیر آوار رفتن برایش محتمل نیست در نظر بگیرید .
▪ مواد پاک کننده جهت شستشو و ضد عفونی كننده و گند زدا برای بهداشت فردی و آب آشامیدنی
▪ كیسه زباله بزرگ از نوع مرغوب ( محكم و كلفت : از این كیسه میتوانید بجز نگهداری زباله در مواقع لزوم بعنوان بادگیر و یا بارانی استفاده كنید )
▪ لباس گرم و لباس زیر برای افراد خانواده کلاه بافتنی هرگز فراموش نشود یک کلاه خصوصا در زمان استراحت میتواند شما را برای تحمل سرما بسیار یاری نماید خصوصا برای نوزادان دو نوع کلاه نیاز میباشد یک کلاه نخی به همراه یک کلاه بافتنی
▪ لوازم بهداشتی مخصوص بانوان
▪ داروهای و پمادهای ویژه جهت بانوان ( همچون کرم های ضد عفونی کننده و ضد قارچ که با توجه به میزان آلودگی در طی چند روز بعد از حادثه بسیار ضروری میباشد )
▪ اگر در مناطقی زندگی میکنید که امکان برخی بیماریها و یا عفونت بر اثر گزش حشرات خصوصا برای کودکانتان وجود دارد میتوانید در ساک خود پودرهای حشره کش و یا پمادهایی ضد حشره نیز داشته باشید .
▪ یك سوت با بند بلند گردن آویز ؛ برای زنده یابی ( توجه داشته باشید در صورتی كه خدای ناكرده عزیزی در زیر آوار باشد صدای سوت شما بهتر به زیر آوار منتقل میگردد تا فریاد زدن)
▪ یك نقشه شهر با جانمایی بیمارستان و مراكز دولتی مرتبط با زلزله كه باید قبل از زلزله آنرا تهیه كنید با كمك افراد خانواده نقاط مهم را بروی آن علامت گذاری نمائید .
▪ کپی اسناد مهم و شماره تلفنهای ضروری
▪ یك رادیو ترانزیستوری به همراه باطری
▪ کمی پول نقد و پول خرد و شماره حساب های بانکی ( حتما از حسابهای در گردش بهمراه کارت اعتباری استفاده کنید )
▪ چند پتوی سفری ترجیحا پشم شیشه و در صورت امکان پتوهای sos
▪ زیر انداز با توجه به تعداد اعضاء خانواده (به ازای هر نفر حداقل یک متر مربع ؛ بهتر است این زیر انداز از جنسی انتخاب گردد که ضد آب و عایق حرارتی باشد میتوانید از فوم و یا کفی کفش که در بازار اصلی شهر میتوانید بصورت متری خریداری نمائید استفاده کنید . این دو قلم زیر انداز امکان لوله شدن دارند و میتواند آنرا در یک لوله پولیکا جاسازی و نگهداری نمود . در صورت عدم امکان تهیه میتوانید از یک لایه پلاستیک به همراه موکت و یا کارتن نیز بهره ببرید . پلاستیک را بروی زمین انداحته تا جلوی رطوبت را بگیرد و موکت را برای عایق گرمایی بروی ان بیندازید توجه داشته باشید با بهترین کیسه خوابها نیز به سختی میتوان بروی زمینهای سرد و مرطوب خوابید .
▪ اگر کودک دارید پیشنهاد میکنم یک عروسک یا اسباب بازی که تا بحال کودکتان نداشته را بخرید و در ساک بگذارید . شب های آماده باش و نیز و بعد از زلزله به قدرت آرامش بخشی آن پی خواهید برد !
▪ این ساك را یا در خارج از منزل ( صندوق عقب ماشین به شرطی كه در پاركینگ نباشد ) و یا در مسیر خروج از منزل قرار دهید تا به راحتی بتوان از منزل خارج نمود .

مهندس علیرضا سعیدی

منبع : سازمان غیر دولتی جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران