جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

عادات غذائی در درمان و رژیم بیماری‌ها


عادات غذائی در درمان و رژیم بیماری‌ها
در برقراری رژیم غذائی باید به عادات شخصی افراد توجه داشت مردم عادی در همه جای دنیا بعضی از غذاها را در بیماری‌های به‌خصوص مصرف نمی‌کنند و معتقد هستند که بیماری آنها را شدت می‌دهد اگرچه در اغلب موارد برای اینگونه اعتقادات دلایل علمی خاصی وجود ندارد.
در اغلب کشورهای جهان رشته‌ای به‌نام رشته رژیم غذائی به‌وجود آمده است و متخصصینی تربیت می‌کنند که آنها را کارشناس رژیم‌ساز می‌نامند. این افراد به‌خصوص در بیمارستان‌ها وظیفه دارند که بر بالین بیماران حاضر شده و پس از سؤالات زیاد از طرز غذا خوردن و عادات غذائی بیمار آشنائی کامل پیدا کنند بعداً با توجه به دستورات غذائی طبیب معالج و عادات بیمار غذاهائی را برای بیمار به آشپزخانه سفارش می‌دهند که حتی‌المقدور به عادات او نزدیک باشند و در عین حال از نظر بیماری او هم مشکلی به‌وجود نیاورد و همزمان آموزش‌های لازم را برای بیماری‌ کنونی و نیز پیشگیری از مشکلات تغذیه‌ای به آنها می‌دهند.
مثلاً به بیماری که به‌علت کمبود ویتامین B۱ یا بری‌بری در بیمارستان‌ها بستری شده آموخته می‌شود که در آینده بیشتر غذاهائی را مصرف کند که داری میزان قابل ملاحظه‌ای ویتامین B۱ هستند و به بیماران روستائی باید آموخت که به‌جای اینکه سبزیجات و میوه و تخم‌مرغ خود را در بازار بفروشند و به مطب طبیب بروند تا طبیب برای آنها چند آمپول ویتامین C یا B و غیره تجویز کند آن سبزیجات و تخم‌مرغ را در خانواده خود مصرف کنند و نگذارند بدنشان دچار کمبود ویتامین شود.
تهیه غذا در بیمارستان‌های بزرگ به‌علت اختلاف سلیقه و عادات مختلفی که بیماران دارند خالی از اشکال نیست. حتی انتخاب ظروف غذا در بیمارستان نیز در این امر دخالت دارد. در یک بیمارستان بیماران از خوردن چای خودداری می‌کردند در صورتی‌که نوع چای و شکر خوب بود و هیچگونه عیبی در تهیه آن وجود نداشت در این مورد بررسی به‌عمل آمد و ثابت شد که علت اینکه بیماران در خوردن چای (به‌علت اینکه می‌گویند دوست نداریم) خودداری می‌کردند این بود که در فنجان‌های لعابی توزیع می‌شد و شکر آن نیز قبلاً در فنجان ریخته می‌شود. ولی موقعی که به‌جای فنجان‌های لعابی فنجان‌های بلوری تهیه شد. و به‌جای شکر نیز قند توزیع گردید همه بیماران با میل زیاد به نوشیدن چای مبادرت نمودند.
موضوع این است که بیماری که چهل سال عادت کرده رنگ چای را از پشت لیوان یا استکان ببیند و آن را با قند یا به هر صورت دیگر بنوشند چای را در لیوان لعابی و یا شکر دوست ندارد. نظیر مثال فوق در مورد عادات غذائی بیماران زیاد است.
بعضی از افراد اظهار می‌دارند که فلان غذا به آنها نمی‌سازد گرچه بسیاری از این حالات هنوز از نظر علمی دلیل واضحی ندارد ولی در بسیاری از موارد هم موضوع حساسیت یا آلرژی نسبت به بعضی از غذاها مطرح می‌گردد.
عوارض ناشی از حساسیت‌ها به‌صورت سردرد، اسهال و یبوست، کهیر، خارش و حتی اگزما و ناراحتی‌های مخاطی و چشمی یا زکامی ظاهر می‌شود. در اطفال شیرخوار حساسیت اکثراً به‌صورت اسهال یا ناراحتی‌های پوستی که به‌خصوص در پاها عارض می‌شود نمایان می‌گردد.
● در زیر به غذاهائی که بیشتر ایجاد حساسیت می‌کنند اشاره می‌شود.
۱) شیر: شیر گاهی در بسیاری از اطفال و بالغین ایجاد حساسیت می‌کند مخصوصاً این مشکل اغلب در افرادی که شیر گاو می‌خورند دیده می‌شود و در آنها عوارضی نظیر اسهال، کهیر، خشکی و زخم پوست به‌صورت اگزما دیده می‌شود. حتی گاهی اوقالت حملاتی به بیمار دست می‌دهد.
۲) گندم: بعضی از افراد به خصوص اطفال به پروتئین گندم یا گلوتن حساس می‌باشند و با خوردن آنها اسهال می‌گیرند. حتی عده‌ای عقیده دارند که بیماری معروف اطفال یعنی سلیاک (یک نوع اسهال مزمن) نیز در نتیجه این نوع حساسیت است.
۳) تخم‌مرغ: یکی از غذاهائی است که اغلب اشخاص نسبت به آن حساس می‌باشند معمولاً حساسیت افراد نسبت به سفیده تخم‌مرغ می‌باشد تا زرده آن علاوه بر این بسیاری از غذاها را می‌توان جزء گروه‌ مواد غذائی که ممکن است ایجاد حساسیت نمایند دانست که مهمترین آنها عبارت است از:
▪ انواع ماهی‌ها و بعضی از گوشت‌ها نظیر گوشت گاو
▪ انواع میوه‌ها از قبیل موز، توت‌فرنگی و گوجه‌فرنگی
▪ در بین سبزیجات، کرفس، قارچ‌ها، بادمجان و سیب‌زمینی و باقلا
حساسیت به باقلا ایجاد یک نوع کم‌خونی حاد و شدیدی مخصوصاً در اطفال می‌نماید که به‌نام بیماری فاویسم معروف است. این بیماری در فصل برداشت محصول باقلا در منطقه گیلان و مازندران هر سال در بین اطفال دیده می‌شود. بیماری در اثر مصرف باقلای خام ایجاد می‌شود اگرچه در مورد حساسیت به غذاها باید افراد را از خوردن غذاهائی که به آنها حساس هستند منع کرد و احتیاجات غذائی آنها را از غذاهای دیگری تأمین نمود ولی در مورد باقلا اینکار در مصلحت ساکنین منطقه گیلان و مازندران خصوصاً طبقات کم درآمد این مناطق نیست زیرا در این مناطق باقلا به‌عنوان یک غذای مکمل خوبی همراه برنج و نان مصرف می‌شود. این محصول در نواحی شمالی ایران خوب به‌عمل می‌آید. از نظر تغذیه‌ای غنی است و از نظر مردم لذیذ است و آن را دوست دارند و قیمت آن نسبت به غذاهای مشابه مخصوصاً غذاهای حیوانی خیلی ارزانتر می‌باشد. تنها در این مورد باید توصیه کرد که حتی‌المقدور از خوردن باقلای خام بپرهیزند و اطفالی که یک مرتبه فاویسم گرفته‌اند هر سال در فصل برداشت باقلا تحت پرهیز و مراقبت باشند.
۴) شکلات و بعضی از ادویه‌جات
منبع : مطالب ارسال شده