خوگیری با یار مهربان

كلمه كتاب همیشه با آموزش قرین است و كتابخانه وسیله ای برای تقویت خواندن، ترویج مطالعه و توسعه فرهنگی به حساب می آید.
انسان به طور ذاتی و فطری جست و جوگر آفریده شده است و این خصوصیت ذاتی اگر به موقع شناخته شود و بسط و گسترش یابد، سرچشمه كشف راز شگفتی ها می شود.
دانش اندوزی حق طبیعی همه كودكان و نوجوانان است. حتی معلمان نیز می توانند برای یافتن پاسخ پرسش هایشان به كتاب مراجعه كنند.
همچنین می توانند دانش آموزان را با كتاب، دوست و یار مهربان آشنا سازند. می توان به بچه ها آموخت كه هرگاه از پاسخ پرسشی ناتوان شدند، از كتاب مدد جویند. كتاب پاسخ بیشتر سؤالات و مشغله های فكری را در خود نهفته دارد. كتاب مرجعی است كه با هر كس به زبان خودش صحبت می كند به پای حرف ها و سؤالات می نشیند و پس از شنیدن، پاسخ دقیق و واضح ارائه می دهد.
در این میان، در نظام آموزش و پرورش نوین، وجود كتابخانه های آموزشگاهی از نیازهای اساسی است و در صورت عملكرد ضعیف یا حذف آنها، ممكن است آموخته های دانش آموزان گسترش نیابد. خواندن كتاب و به طور كلی بهره گیری از انواع مواد دیداری و شنیداری كه از ساده ترین وسایل كمك آموزشی هستند، از طریق كتابخانه های مدرسه ها ممكن و میسر می شود.
یكی از اقدامات مؤثر به منظور جذب دانش آموزان به كتابخانه مدرسه این است كه كتاب مورد نیاز در اسرع وقت در اختیار دانش آموز قرار بگیرد. همچنین مرمت كتاب ها، بازدید بچه ها از كتابخانه های عمومی شهر و بازدید از نمایشگاه های كتاب، از جمله برنامه های سازنده كتابخانه های آموزشگاه ها محسوب می شوند. البته در این میان، نقش فعال مسئولان كتابخانه های مدرسه ها نیز در درجه اول اهمیت قرار می گیرد.
●فعالیت های كتابخانه مدرسه
یكی از مسائلی كه همیشه كودكان و نوجوانان را دچار مشكل می سازد، چگونگی انتخاب كتاب مناسب است و این كار برعهده مربی، معلم و كتابدار آشنا به این فن است. اگر كتابخانه های آموزشگاه ها فعال باشند، خود راهی برای تشویق بچه ها به مطالعه به شمار می آیند.
دعوت از شاعر یا نویسنده متناسب با سن هر دوره تحصیلی، برگزاری مسابقات مقاله نویسی و خلاصه كردن كتاب، معرفی هفته كتاب و كتابخوانی، برگزاری فروشگاه كتاب در مدرسه و تخفیف قیمت ها، از اقدامات شایسته كتابخانه های آموزشگاهی به شمار می روند.
یكی دیگر از راههای ترویج مطالعه و علاقه مندی به كتاب و كتابخوانی در مدرسه، اهدای كتاب های مناسب و مفید به دانش آموزان تلاشگر مدرسه است. البته كتابهای اهدایی باید با سن دانش آموزان متناسب باشند.
●چگونگی بهره گیری از كتابخانه
برای این كه برنامه های درسی مدرسه را زنده نگه داریم، باید كتابخانه مدرسه را تقویت كنیم تا دانش آموزان را در دستیابی به اطلاعات فراتر از كتاب یاری دهیم.
اگر معلمان پس از تدریس هر درسی، كتابی را در زمینه موضوع تدریس شده به دانش آموزان معرفی كنند، یا بچه ها را به كتابخانه ببرند و به صورت جمعی كتاب بخوانند و یا فیلمی در ارتباط با درس مربوطه نمایش دهند و ده ها اقدام ابتكاری دیگر، در حقیقت دانش آموزان را به كتاب و كتابخانه علاقه مند كرده اند و زمینه باروری آنها را در آینده رقم زده اند.
تنها به كمك كتابخانه آموزشگاهی می توان محدودیت های آموزش را شكست. وابستگی شدید دانش آموز به كتاب های درسی و استفاده صرف از حافظه، هرگز سبب یادگیری عمیق نخواهد شد.
اگر شیوه آموزشی چند بعدی باشد، یعنی معلم پس از تدریس، دانش آموز را برای تحقیق بیشتر یا پاسخ به پرسش هایش و یا گسترش آگاهی هایش راهی كتابخانه كند و همچنین در انتخاب كتاب او را یاری دهد و نقش رهبری را به عهده بگیرد، بی درنگ سبب می شود كه دانش آموز به كتاب و كتابخانه علاقه مند شود. همچنین باعث می شود، كتابخانه آموزشگاه نیز رونق یابد و از شكل انبار كتاب بودن خارج شود.

سیما حاج ابوالقاسمی[آموزگار]

منبع : روزنامه همشهری